Ocena stanu procesu torfotwórczego na torfowisku Puścizna Długopole w aspekcie antropogenicznych zmian ekosystemu

• Autorzy: Malec M.

Warianty tytułu

EN

Evaluation of peat-forming process of peat-bog Puscizna Dlugopole in terms of anthropogenic changes in the ecosystem

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ekosystemy torfowiskowe wraz ze swoim ogromnym bogactwem gatunkowym stanowią bardzo ważny element przyrodniczy. Zachowanie zbiorowisk roślinnych charakterystycznych dla torfowisk wysokich jest bardzo ważne ze względu na ochronę bioróżnorodności Kotliny Orawsko-Nowotarskie. Celem pracy było dokonanie oceny stanu procesu torfotwórczego przy zastosowaniu metody kanadyjskiej opisanej przez Rochefort i in. (1997). Badaniom zostało poddane torfowisko wysokie Puścizna Długopole zlokalizowane w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej. Obiekt ten był przez wiele lat intensywnie eksploatowany, co spowodowało znaczne przesuszenie ekosystemu torfowiskowego. Doprowadziło to do degradacji szaty roślinnej na badanym obszarze, świadczy o tym pojawienie się gatunków należących do klas: Molinio-Arrhenatheretea, Nardo-callunetea, Epiolobietea angustifolia, które powodują zanikanie cennych gatunków wysokotorfowiskowych. Z przeprowadzonych badań wynika, że średni stopień pokrycia terenu przez warstwę mszystą wynosi 45,27%. Z oceny stanu procesu torfotwórczego na torfowisku Puścizna Długopole wynika, że na badanym obiekcie proces torfotwórczy został spowolniony ale nie zatrzymany. W związku z powyższym zachodzi pilna potrzeba jego renaturyzacji i objęcia ochroną prawną.

EN

Peat-bog ecosystem, with their huge species wealth the very essential natural component. Preservation of plant community characteristic of raised bogs is very important because of protection of biological diversity of Orawsko- Nowotarska Basin. The goal of the work was done estimation peat-forming process using the Canadian method described by Rochefort, Quinty and Campeau (1997). The research has been legacy on the peat-bog Puścizna Długopole located in the Orawsko-Nowotarska basin. All of investigated peat-bog was intensively exploitation, as a result of him peat ecosystem to surrender considerably drying. It his lead to deterioration of plant covers on the examined territory. The proof of it is occurrence of the species characteristic for the class: Molinio-Arrhenatheretea, Nardo-callunetea, Epilobietea angustifolii, which they cause displacement of typical raised bogs species. The results of performed research have shown that the average degree of coverage by moss layer is 45,27%. Assessment of the peat-forming precess of peat-bog Puścizna Długopole shows that, on the bog dome, the peatforming proces has to inhibit but not stopped yet. In this regard, there is an urgent need for their renaturization and legal protection.

Słowa kluczowe

PL

torfowiska wysokie; Kotlina Orawsko-Nowotarska; torfowisko Puscizna Dlugopole; procesy torfotworcze; metody oceny; metoda kanadyjska; stopien pokrycia terenu; roslinnosc torfowiskowa; mchy torfowce; mchy brunatne; rosliny naczyniowe

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2012
• Numer: 2/I
• Opis fizyczny: s.29-39,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Malec M.

• Katedra Rekultywacji Gleb i Ochrony Torfowisk, Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Al.Mickiewicza 24/28, 30-059 Kraków

Bibliografia

• Brandyk T., Szuniewicz J., Szatyłowicz J., Hewelke P. 1995, Gospodarowanie wodą w profilach gleb torfowo-murszowych w aspekcie ich renaturyzacji, Zesz. Nauk. AR Wroc. 266, Konf. 8: 93-104.
• Kulczyński S. 1958, Program badań torfowych, Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 15: 5-7.
• Krysicki W. Bartos J., Dyczka W., Królikowska K., Wasilewski M. 2006. Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka matematyczna w zadaniach T.2., Statystyka matematyczna, PWN Wraszawa.
• Lipka K. 2000, Torfowiska w dorzeczu Wis􀃡y, Zesz. Nauk. AR Krak. Rozpr. 255.
• Lipka K., Zając E. 2003. Peat bog in the Orawa Nowy Targ basin. Acta Hortic. Regiotec., 6. ENVIRO Nitra 2002. 119-122.
• Lipka K., Zając E., Malec M. 2004. Protect petlands in the Orawa Nowy Targ Basin. In: The future of Polish mires. Societas Scientiarium Stetinensis. Agricultural University of Szczecin. 119-125.
• Łajczak A. 2006. Torfowiska Kotliny Orawsko – Nowotarskiej. Rozwój, antropogeniczna degradacja, renaturyzacja i wybrane problemy ochrony. Instytut Botaniki PAN Kraków.
• Malec M. 2009. Ocena procesu torfotwórczego wybranych torfowisk wysokich w Bieszczadzkim Parku Narodowym. Roczniki Bieszczadzkie 17 (2009) 243-252.
• Malec M. 2011. Stan aktualny i antropogeniczne przekształcenia ekosystemu torfowiska Puścizna Długopole w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych. 49: 548-558.
• Nowicki Z., Koc J., Cymes I. 1996, Zasoby wodne zlewni Łyny i możliwości ich wykorzystania, Przegl. Nauk. Wydz. Melior. Inż. Środ. SGGW Warsz. 10: 83-93.
• Okruszko H. 1983, Zróżnicowanie warunków hydrologicznych mokradeł w aspekcie ich melioracji, Wiad. IMUZ 15, 1: 13-31.
• Rochefort L., Quinty F., Campeau S. 1997, Restoration of peatland vegetation: the case of damaged or completely removed acrotelm. Int. Peat J. 7: 20-28.
• Verry E. S. 1981, Water table and streamflow changes after stirpcutting and clearcutting an undraind black spruce bog, Proccedings of the 6th International Congress, Duluth: 2-84.
• Zeliaś A. 2000. Metody statystyczne. Wyd. PWE.
• Żurek S. 1968, Warunki przyrodnicze rozwoju torfowiska Wizna, Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 255: