PL
Celem pracy był przegląd badań i literatury z różnych ośrodków naukowych, dotyczących wpływu liofilizacji na zawartość i właściwości antyoksydacyjne wybranych składników bioaktywnych w owocach aronii czarnoowocowej (Aronia melanocarpa), borówki czernicy (Vaccinium myrtillus), truskawki (Fragaria xananassa Duchesne), maliny (Rubus L.), żurawiny wielkoowocowej (Vaccinium macrocarpon), jeżyny (Rubus L.) i porzeczki czarnej (Ribes nigrum). Surowe owoce charakteryzowały się dużą zawartością polifenoli oraz kwasu askorbinowego, co warunkowało ich aktywność przeciwutleniającą. Z danych literaturowych wynika, że liofilizacja nie wpływa znacząco na zmniejszenie zawartości związków bioaktywnych w badanych owocach. Przedstawione liofilizaty owoców zawierały także cenne karotenoidy (likopen, ß-karoten, luteina, zeaksantyna, rubiksantyna, ß-kryptoksantyna).
EN
The aim of the study was to review research and literature coming from various scientific centers concerning the effect of lyophilization on the content and antioxidant properties of the selected bioactive components contained in blackberry (Aronia melanocarpa), bilberry (Vaccinium myrtillus), strawberry (Fragaria xananassa Duchesne), raspberry (Rubus L.), large-fruited cranberry (Vaccinium macrocarpon), blackberry (Rubus L.) and black currant (Ribes nigrum). The fresh fruits were characterized by a high content of polyphenols, ascorbic acid, and this content determined their antioxidant activity. From the literature date it follows that lyophilisation does not cause significantly the decrease in the content of bioactive compounds in the tested fruits. The lyophilisates of fruits, as being presented in this work, contained beneficial carotenoids (lycopene, ß-carotene, lutein, zeaxanthin, rubixanthin, and ß-cryptoxanthin).