Ocena zdolności plonowania wybranych mutantów lędźwianu siewnego (Lathyrus sativus L.) w doświadczeniach polowych

• Autorzy: Cichy H. , Rybinski W.

Warianty tytułu

EN

The yielding ability of grasspea (Lathyrus sativus L.) mutants and cultivars in field trials

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W wyniku działania na nasiona odmian Derek i Krab światła lasera, a następnie dwóch chemomutagenów (MNU i NaN₃), uzyskano liczne mutanty lędźwianu siewnego (Lathyrus sativus L.). Część z nich była przedmiotem doświadczeń polowych założonych w roku 2005 w dwóch zróżnicowanych glebowo miejscowościach - Małyszyn i Baczyna (Hodowla Roślin Strzelce, Oddział Małyszyn). W porównaniu z wzorcem (odmiany Derek i Krab) wykazano szerokie zróżnicowanie mutantów pod względem potencjału plonowania. Było to szczególnie widoczne na słabych glebach w Małyszynie. Szerszemu zróżnicowaniu obiektów w Małyszynie towarzyszył wyraźnie niższy plon nasion w porównaniu z lepszym stanowiskiem w Baczynie. Na podstawie uzyskanych wyników wyróżniono mutanty, które w obu miejscowościach plonowały powyżej wzorca. W odniesieniu do zawartości białka jego zawartość w nasionach mutantów była zbliżona do ich odmian wyjściowych, natomiast znaczne zróżnicowanie między obiektami obserwowano dla masy tysiąca nasion.

EN

As a result of mutagenic treating the seeds of two Polish cultivars (Derek and Krab) with use of helium-neon laser light and two chemomutagens (MNU and NaN₃) - the morphological grasspea mutants were obtained. Some of these mutants were included into field trials conducted in 2005 in two sites (Małyszyn and Baczyna), characterized by different soil types. As compared to control (cultivars Derek and Krab) the mutants showed a great yielding variability. It was particularly visible on weaker soil in Małyszyn. This broader variability was accompanied by distinct yield reduction as compared to Baczyna characterized by better soil. Obtained results allowed to select the mutants which in both sites yielded higher than the control cultivars. Protein contents in mutant seeds were similar to their initial cultivars whereas the great variability in thousand seed weight among the mutants and mutants and cultivars were observed.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2007
• Tom: 522
• Opis fizyczny: s.177-185,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Cichy H.

• Hodowla Roślin Strzelce Sp. z o.o. Grupa IHAR, Oddział Małyszyn, ul. Myśliborska 61 66-400, Gorzów Wielkopolski

autor

Rybinski W.

• Instytut Genetyki Roślin Polskiej Akademii Nauk, Poznań

Bibliografia

• ABD EL-MONEIM B., DORRESTEIN M., MULUGETA W. 2000. Improving the nutritional quality and yield potential of grasspea (Lathyrus sativus L.). Food and Nutritional Bulletin 21(4): 493-496.
• ABREU J.M.F., BRUNO-SOARES A.M. 1998. Chemical composition, organic matter digestibility and gas production of nine legume grains. Anim. Feed Sci. Technol. 70: 49-57.
• CAMPBELL C.G., MEHRA R.B., AGRAWAL S.K., CHEN Y.Z., EL MONEIM B., KHAWAJA H.I. T., YADOW C.R., TAY J.U., ARAYA W.A. 1994. Current status and future strategy in breeding grasspea (Lathyrus sativus L.). Euphytica 37: 167-175.
• DZIAMBA SZ. 1997. Biologia i agrotechnika lędźwianu siewnego. Międzynarodowe sympozjum naukowe „Lędźwian siewny - agrotechnika i wykorzystanie w żywieniu zwierząt i ludzi”. Radom, 9-10 VI 1997: 27-33.
• DZIAMBA SZ., CEBULA M., BOJARSKA U. 1997a. Wpływ gęstości siewu na plonowanie form lędźwianu siewnego (Lathyrus sativus L.). Międzynarodowe sympozjum naukowe „Lędźwian siewny - agrotechnika i wykorzystanie w żywieniu zwierząt i ludzi”. Radom, 9-10 VI 1997: 38-44.
• DZIAMBA SZ., CEBULA M., BOJARSKA U. 1997b. Wpływ inokulacji nasion lędźwianu siewnego szczapami Rhizobium na plon i jego strukturę. Międzynarodowe sympozjum naukowe „Lędźwian siewny - agrotechnika i wykorzystanie w żywieniu zwierząt i ludzi”. Radom, 9-10 VI 1997: 45-48.
• GRANATI E., BISIGNANO V., CHIARETTI D., POLIGANO C.B., CRINO P. 2001. Grain quality in accession of Lathyrus ssp. Lathyrus Lathyrism Newsletter 2: 69-71.
• GRELA E.R., SKÓRNICKI H. 1997. Skład chemiczny lędźwianu siewnego (Lathyrus sativus L.) z terenu województwa radomskiego. Międzynarodowe sympozjum naukowe „Lędźwian siewny - agrotechnika i wykorzystanie w żywieniu zwierząt i ludzi”. Radom, 9-10 VI 1997: 59-70.
• GRELA E.R., WINIARSKA A. 1997. Skład chemiczny i wartość pokarmowa nasion lędźwianu siewnego (Lathyrus sativus L.). Międzynarodowe sympozjum naukowe „Lędźwian siewny - agrotechnika i wykorzystanie w żywieniu zwierząt i ludzi”. Radom, 9-10 VI 1997: 49-55.
• HANBURY C.D., SIDDIQUE K.H.M., GALWEY N.M., COCKS P.S. 1999. Genotype-environment interaction for seed yield and ODAP concentration of Lathyrus sativus L. and L. cicera L. in Mediterranean-type environments. Euphytica 110: 45-60.
• HANBURY C.D., WHITE C.L., MULLAN B.P., SIDDIQUE K.H.M. 2000. A review of potential of Lathyrus sativus L. and L. cicera L. grain for use as animal feed. Anim. Feed Sci. and Technol. 87: 1-27.
• LAMBEIN F., KUO Y.H. 1997. Lathyrus sativus, a neolithic crop with a modern future? An overview of a present situation. Międzynarodowe sympozjum naukowe „Lędźwian siewny - agrotechnika i wykorzystanie w żywieniu zwierząt i ludzi”. Radom, 9-10 VI 1997: 6-12.
• LOW R.K., ROTTER R.G., MARQUARDT R.R., CAMPBELL C.G. 1990. Use of Lathyrus sativus L. (var. Seminis albi) as a foodstuff for poultry. Br. Poult. Sci. 31: 615-625.
• MACKIEWICZ Z. 1956. Lędźwian afrykański. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1956: 3-33.
• MC CUTHAN J. S. 2003. Review: A brief history of grasspea and its use in crop improvement. Lathyrus Lathyrism Newsletter 3: 18-23.
• MILCZAK M., PĘDZIŃSKI M., MNICHOWSKA H., SZWED-URBAŚ K. 1997. Hodowla twórcza lędźwianu siewnego (Lathyrus sativus L.) - podsumowanie pierwszego etapu. Międzynarodowe sympozjum naukowe „Lędźwian siewny - agrotechnika i wykorzystanie w żywieniu zwierząt i ludzi”. Radom, 9-10 VI 1997: 13-22.
• MILCZAK M., PĘDZIŃSKI M., MNICHOWSKA H., SZWED-URBAŚ K., RYBIŃSKI W. 2001. Creative breeding of grasspea (Lathyrus sativus L.) in Poland. Lathyrus Lathyrism Newsletter 2: 101-104.
• NERKAR Y. S. 1972. Induced variations and response to selection for low neurotoxin content in Lathyrus sativus L. Indian J. of Genet. and Plant Breeding 32(2): 175-180.
• PETTERSON D.S., SIPSAS S., MACKINTOSCH J.B. 1997. The chemical composition and nutritive value of Australian pulses. Grains Research and Development Corporation 4: 42-45.
• RAVINDRAN V., BLAIR R. 1992. Feed resources for poultry production in Asia and the Pacific. II. Plant protein sources. World Poult. Sci. J. 48: 205-231.
• RYBIŃSKI W., PATYNA H., PRZWOŹNY T. 1994. Mutagenic effect of laser and chemical mutagens in barley (Hordeum vulgare L.). Genetica Polonica 34(3): 337-343.
• RYBIŃSKI W., POKORA L. 2002. Wpływ światła lasera helowo-neonowego i chemomutagenu (MNU) na zmienność cech lędźwianu siewnego (Lathyrus sativus L.) w pokoleniu M₁. Acta Agrophysica 62: 127-134.
• URGA K., FITE A., KEBEDE B. 1995. Nutritional and antinutritional factors of grass pea (Lathyrus sativus L.). Bull. Chem. Soc. Ethiop. 9: 9-16.
• VAZ PATTO M.C., SKIBA B., PANG E.C.K., OCHATT S.J., LAMBEIN F., RUBIALES D. 2006. Lathyrus improvement for resistance against biotic and abiotic stresses: From classical breeding to marker assisted selection. Euphytica 147: 133-147.
• WAGHMARE V.N., MEHRA R.B. 2000. Induced mutations in grasspea (Lathyrus sativus L.). Lathyrus Lathyrism Newsletter 1: 21-24.

Uwagi

PL