Wpływ procesu scalenia gruntów na wielofunkcyjny, zrównoważony rozwój obszarów wiejskich

• Autorzy: Bielska A.

Warianty tytułu

EN

The influence of the land consolidation process on multifunctional, sustainable development of rural areas

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Obszary wiejskie w Polsce w ostatnich latach przeszły i nadal przechodzą duże zmiany strukturalno – przestrzenne i ekonomiczne. Następuje koncentracja gospodarstw rolnych [Hałasiewicz, 2011], średnia powierzchnia gospodarstwa rolnego wzrosła o kilkanaście procent, pojawia się migracja ludności nie tylko ze wsi do miasta, ale również z miasta na wieś [GUS, 2011], co powoduje bądź może powodować powstawanie konfliktów przestrzennych. Celem pracy było wykazanie wpływu procesu scalenia gruntów na wielofunkcyjny i zrównoważony rozwój obszarów wiejskich. Uznano, że wielofunkcyjny i zrównoważony rozwój obszarów wiejskich wymaga na wielu obszarach przeprowadzenia kompleksowego procesu scalenia, który pozwoli nie tylko na lepszy rozwój rolnictwa, ale również innych funkcji na danym terenie. Badania przeprowadzono na obszarze gminy Cegłów, powiat miński, woj. mazowieckie. Z przeprowadzonych badań wynika, że wielofunkcyjny, zrównoważony rozwój obszarów wiejskich, na których rozłóg gruntów w gospodarstwach jest niekorzystny, jest niemożliwy bez przeprowadzenia scalenia gruntów. Trudno jest bowiem bez przekształcenia struktury własnościowej prawidłowo ukształtować przestrzeń, która pozwoliłaby na rozwój funkcji pozarolniczych. Ponadto proces scalenia gruntów pozwala wzmocnić walory krajobrazowo-środowiskowe przebudowywanego obszaru.

EN

For some years rural areas in Poland have been undergoing significant structural, spatial and economic changes. Farm concentration is in progress [Hałasiewicz, 2011], the average area of farms has increased by more than ten percent and apart from traditional rural – urban migration also urban – rural migration has appeared [GUS, 2011], which results or may result in spatial conflicts. This work describes the influence of the land consolidation process on multifunctional and sustainable development of rural areas. It has been determined that multifunctional and sustainable development of rural areas requires complex consolidation works with respect to significant territories that will allow to expedite the development of agriculture, as well as of other functions of a given terrain. The research was conducted in Cegłów commune (gmina – first level of local selfgovernment in Poland), miński poviat (powiat – second level of local selfgovernment in Poland), mazowieckie voivodship (województwo – third level of local self-government in Poland). The results of the research indicate that multifunctional, sustainable development of rural areas, where land layout is inconvenient and disadvantageous, is not possible without land consolidation works. Without prior transformation of ownership structure it is difficult to properly shape the space that could enable development of non-agricultural functions. Moreover, the land consolidation process allows to emphasize the landscape and environmental values of the transformed areas.

Słowa kluczowe

PL

obszary wiejskie; gospodarstwa rolne; scalanie gruntow; rozwoj obszarow wiejskich; rozwoj zrownowazony; rozwoj wielofunkcyjny; gmina Ceglow

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2012
• Numer: 1/II
• Opis fizyczny: s.5-14,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Bielska A.

• Katedra Gospodarki Przestrzennej i Nauk o Środowisku Przyrodniczym, Wydział Geodezji i Kartografii, Politechnika Warszawska, Pl.Politechniki 1, 00-661 Warszawa

Bibliografia

• Cay T., Ayten T., Iscan F. Effects of different land reallocation models on the success of land consolidation projects: Social and economic approaches, Land Use Policy 27 (2010)s. 262–269.
• Cay T., Iscan F. Fuzzy expert system for land reallocation in land consolidation, Expert Systems with Applications 38 (2011) s. 11055–11071.
• Cymerman R., Hopfer A., Ochrona środowiska w planowaniu i urządzaniu terenów wiejskich, Skrypty ART. Olsztyn 1977
• Cymerman R., Kurowska K. Uwarunkowania ochronne jako element swobody planistycznej w gospodarowaniu przestrzenią, Materiały Międzynarodowej Konferencji “RuralManagement and Cadastre”, Warszawa – Pułtusk 22-24 czerwca 2001.
• Dacko A. Tworzenie warunków do rozwoju terenów wiejskich poprzez scalanie gruntów – aspekt teoretyczny, Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, Nr 2/2/2006, PAN, Oddziałw Krakowie, Komisja Technicznej Infrastruktury Wsi, s. 29–39.
• GUS a. Wyniki wstępne Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkał 2011, Warszawa, 2011, http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_lu_wyniki_wstepne_NSP_2011.pdf,[dostęp: 24.01.2012].
• GUS. Ludność 2010, Bank Danych Lokalnych, Warszawa, http://www.stat.gov.pl/bdl /app/dane_podgrup.hier?p_id=912719&p_token=32065409 [dostęp: 20.01.2012].
• GUS. Powszechny Spis Rolny 2002, Bank Danych Lokalnych, Warszawa, http://www.stat. gov.pl/bdl/app/dane_podgrup.hier?p_id=912719&p_token=32065409 [dostęp: 20.01.2012].
• GUS. Wstępne wyniki Powszechnego Spisu Rolnego 2010, Warszawa, 2011, http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_nsp_psr_2010_wyn_wstepnekonf280111.pdf, [dostęp: 24.01.2012].
• Hałasiewicz A. Rozwoju obszarów wiejskich w kontekście zróżnicowań przestrzennych w Polsce i budowania spójności terytorialnej kraju, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego http://www.mrr.gov.pl/rozwoj_regionalny/Ewaluacja_i_analizy/Raporty_o_rozwoju/Raporty_krajowe/Documents/Ekspertyza_Rozwoj_%20obszarow_wiejskich_09082011.pdf, [dostęp: 24.01.2012].
• Knaap G-J., Chakraborty A. 2007 Comprehensive Planning for Sustainable Rural Development, Special Issue on Rural Development Policy – JRAP, 37(1):s. 18-20, 2007 MCRSA.
• Miranda D., Crecente R., Alvarez M.F. Land consolidation in inland rural Galicia, N.W. Spain, since 1950:An example of the formulation and use of questions, criteria and indicators forevaluation of rural development policies, Land Use Policy 23 (2006) s. 511–520.
• MRiRW, Rolnictwo ekologiczne w Polsce, http://www.minrol.gov.pl/pol/Jakosc-zywnosci/Rolnictwo- ekologiczne/Rolnictwo-ekologiczne-w-Polsce/ [dostęp: 25.01.2012]
• Noga K. „Metodyka programowania i realizacji prac scalenia i wymiany gruntów w ujęciu kompleksowym”, AR, Kraków 2001.
• Pierce F.,J., Clay D. GIS applications in agriculture, Boca Raton [etc.] CRC Press, cop. 2007, 203ss.
• Pijanowski Z. Realizacja polityki rolnej a rozwój obszarów wiejskich w Polsce, Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie, Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, 2011:t. 11 z. 1 (33), s. 221–240.
• Prokopowicz J., Okruszko H. Zasady kształtowania ekologicznie i ekonomicznie zrównoważonych obszarów rolniczych w Kotlinie Kurpiowskiej, Zeszyty Problemowe Postępu NaukRolniczych 1997, z. 435, s. 199 – 210.
• Prokopowicz J. Prognozowany poziom intensywności produkcji rolniczej oraz perspektywy rozwoju gospodarstw rolnych w warunkach ograniczeń przyrodniczych w Kotlinie Kurpiowskiej, Zeszyty Problemowe Postępu Nauk Rolniczych 1997, z. 435, s. 179 – 198.
• Skłodowski P., Szafranek A., Bielska A. Stan środowiska glebowego południowej części Wysoczyzny Wysokomazowieckiej. Warunki kształtowania zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, Oficyna Wydawnicza P W, ss. 92
• Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Cegłów przyjęte uchwałą Nr XLI/204/10 Rady Gminy Cegłów z dnia 21 października 2010r.
• Theobald D.M., Spies T., Kline J., Maxwell B., Hobbs N. T., Dale V.H. Ecological support for rural land-use planning, Ecological Applications, 15(6), 2005, s. 1906–1914.
• Yu G.M., Feng J., Che Y., Lin X., Hu L., Yang S. The identification and assessment of ecological risks for land consolidation based on the anticipation of ecosystem stabilization: A case study in Hubei Province, China, Land Use Policy 27 (2010) s. 293–303.