Wpływ selenu na równowagę oksydacyjno-antyoksydacyjną i funkcję komórek śródbłonka

• Autorzy: Krzesinski P. , Kura M. , Kowalczyk E. , Blaszczyk J.

Warianty tytułu

EN

Effect of selenium on oxidative-antioxidative equilibrium and endothelial cell function

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Selen jest pierwiastkiem powszechnie występującym w przyrodzie, a jego źródłem w diecie mogą być zarówno produkty pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego. Jest on składnikiem ponad 30 selenoprotein wykazujących szeroki zakres aktywności biologicznej. Szczególnie istotny wydaje się być ich udział w utrzymaniu równowagi antyoksydacyjno-oksydacyjnej ustroju. Dzięki swoim właściwościom antoksydacyjnym selenoproteiny tworzą złożony system zmiataczy wolnych rodników i działają protekcyjnie na komórki śródblonka naczyniowego w warunkach narażenia na stres oksydacyjny. Przeprowadzone badania in vitro i na zwierzętach doświadczalnych pozwalają przypuszczać, że selen jest ważnym składnikiem pokarmowym, a jego podaż w diecie może mieć istotne znaczenie w prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego.

EN

Selenium is an element commonly occurring in the environment, and food products of animal and vegetable origin can be its source in the diet. Selenium is a component of over 30 seleno-proteins indicating a wide range of biological activity. Selenium participation in the organism's anti-oxidant - oxidant balance seems to be particularly important. Thanks to its anti-oxidant properties the seleno-proteins make complex system of free radicals scavengers and protect the vascular endothelium cells exposed to the oxidation stress. The researches carried out in vitro and on the experimental animals allows assuming that selenium is an important nutritive element and its supply with the diet may be significantly important for cardiovascular diseases prophylaxis.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm. Suplement
• Rocznik: 2005
• Tom: 32
• Numer: 1 cz.1
• Opis fizyczny: s.363-368,bibliogr.

Twórcy

autor

Krzesinski P.

• Koło Naukowe, Zakład Fizjologii Człowieka i Biofizyki, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Łódź

autor

Kura M.

autor

Kowalczyk E.

autor

Blaszczyk J.

Bibliografia

• 1. lissa EM, Bahijri SM, Ferens GA.: The controversy surrounding elenium and cardiovascular disease: a review of the evidence. Med Sei Monit, 2003, 9(1), 9-18.
• 2. Arnér ESJ, Holmgren A.: Physiological functions of thioredoxin and thioredoxin reductase. Eur J Biochem, 2000, 267, 6102-6109.
• 3. Arthur JR, McKenzie RC, Beckett GJ.: Selenium in the Immune System. J. Nutr, 2003, 133, 1457S-1459S.
• 4. Atkinson JB, Hill KE, Burk RF.: Centrilobular endothelial cell injury by diquat in the selenium-deficient rat liver. Lab Incest, 2001, 81(2), 193-200.
• 5. Avissar NS, Whitin JC, Allen PZ, Wagner DD, Liege P, Cohen HJ.: Plasma Selenium-dependent Glutathione Peroxidase. Cell of origin and secretion. J Biol Chem, 1989, 25, 264(27), 15850-5.
• 6. Bartosz G.: Druga twarz tlenu. Wolne rodniki w przyrodzie. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004.
• 7. Bianco AC, Salvatore D, Gereben B, Berry MJ, Larsen PR.: Biochemistry, Cellular and Molecular Biology, and Physiological Roles of the Iodothyronine Selenodeiodinases. Endocrine Reviews, 2002, 23(1), 38 -89.
• 8. Bjomstedt M, Xue J, Huang W, Akesson B, Holmgren A.: The Thioredoxin and Glutaredoxin Systems Are Efficient Electron Donors to Human Plasma Glutatione Peroxidase. J Biol Chem, 1994 Nov 25, 289(47), 29382- 29384.
• 9. Brigelius-Flohe R, Banning A, Schnurr K..: Selenium-dependent enzymes in endothelial cell function. Antioxid Redox Signal, 2003, 5(2), 205-15.
• 10. Broncel M. Czynniki zapalne w miażdżycy. Problemy Terapii Monitorowanej 2003, 14(2), 77-84.
• 11. Burk RF, Hill KE, Motley AK.: Selenoprotein metabolism and function: evidence for more than one function for selenoprotein P. JNutr, 2003, 133(5 Suppl 1), 1517S-20S.
• 12. Ducros V, Ferry M, Faure P, Belin N, Renversez JC, Ruffieux D, Favier A.: Distribution of Selenium in Plasma of French Women: Relation to Age and Selenium Status. Clinical Chemistry, 2000, 46, 731-733.
• 13. Hara S, Shoji Y, Sakurai A, Yuasa K, Himeno S, Imura N.: Effects of selenium deficiency on expression of selenoproteins in bovine arterial endothelial cells. Biol Pharm Bull, 2001, 24(7), 754-9.
• 14. Hawkes WC, Alkan FZ, Oehler L.: Absorption, Distribution and Excretion of Selenium from Beef and Rice in Healthy North American Men. J. Nutr, 2003, 133, 3434-3442.
• 15. Maddox JF, Aherne KM, Reddy CC, Sordillo LM.: Increased neutrophil adherence and adhesion molecule mRNA expression in endothelial cells during selenium deficiency. J Leukoc Biol, 1999, 65(5), 658-64.
• 16. McCarty MF.: Oxidants downstream from superoxide inhibit nitric oxide production by vascular endothelium a key role for selenium-dependent enzymes in vascular health. Med Hypotheses, 1999, 53(4), 315-25.
• 17. Miller S, Walker SW, Arthur JR, Lewin MH, Pickard K, Nicol F, Howie AF, Beckett GJ.: Selenite protects human endothelial cells from oxidative damage and induces thioredoxin reductase. Clin Sei (Lond), 2001, 100(5), 543- 50.
• 18. Muntau AC, Streiter M, Kappler M, Röschinger W, Schmid I, Rehnert A, Schramel P, Roscher AA.: Age-related Reference Values for Serum Selenium Concentrations in Infants and Children. Clinical Chemistry, 2002, 48, 555-560.
• 19. Patrick L.: Selenium biochemistry and cancer: a review of the literature. Altern Med Rev, 2004, 9(3), 239-258.
• 20. Perona G, Schiavon R, Guidi GC, Veneri D, Minuz P.: Selenium dependent glutathione peroxidase: a physiological regulatory system for platelet function. Thromb Haemost, 1990, 22, 64(2), 312-8.
• 21. Ricetti MM, Guidi GC, Bellisola G, Marrocchella R, Rigo A, Perona G.: Selenium enhances glutathione peroxidase activity and prostacyclin release in cultured human endothelial cells. Concurrent effects on mRNA levels. Biol Trace Elem Res, 1994, 46(1-2),113-23.
• 22. Ricetti MM, Guidi GC, Tecchio C, Bellisola G, Rigo A, Perona G.: Effects of sodium selenite on in vitro interactions between platelets and endothelial cells. Int J Clin Lab Res, 1999, 29(2), 80-4.
• 23. Saito Y, Takahashi K.: Characterization of selenoprotein P as a selenium supply protein. Eur J Biochem, 2002, 269, 5746-5751.
• 24. Thomas JP, Geiger PG, Girotti AW.: Lethal damage to endothelial cells by oxidized low density lipoprotein: role of selenoperoxidases in cytoprotection against lipid hydroperoxide- and iron-mediated reactions. J Lipid Res, 1993, 34(3), 479-90.
• 25. Toivanen JL.: Effects of selenium, vitamin E and vitamin C on human prostacyclin and thromboxane synthesis in vitro. Prostaglandins Leukot Med, 1987, 26(3), 265-80.
• 26. Zagrodzki P.: Selen, a układ odpornościowy. Postępy Hig Med Dosw, 2004, 58, 140.