Zawartość wapnia w dietach Polaków - przegląd piśmiennictwa

• Autorzy: Wajszczyk B. , Charzewska J.

Warianty tytułu

EN

Calcium intake in Poland - review of the literature

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wstęp. Wapń jest niezbędny do zachowania zdrowych kości i zębów oraz prawidłowej pracy serca. Spożycie wapnia w ilości zgodnej z zaleceniami może być czynnikiem zmniejszającym ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego, otyłości, chorób serca oraz raka piersi. Cel pracy. Celem pracy była analiza zawartości wapnia w dietach Polaków. Materiał i metody. W pracy przedstawiono wyniki 36 badań opublikowanych w latach 2008-2013. Dane o zawartości wapnia w dietach pochodziły z 24-godzinnego wywiadu, trzydniowego zapisu spożycia lub siedmiodniowego zapisu spożycia. Wyniki. Wyniki badań sposobu żywienia wskazują na powszechne występowanie niedoboru wapnia w dietach Polaków we wszystkich grupach wieku. Wnioski. Najlepszym sposobem zmniejszenia niedoborów wapnia jest zwiększenie spożycia produktów mlecznych.

EN

Introduction. Calcium is a mineral that is important for bone health and teeth and a normal heart rhythm. Recommended intakes of calcium may reduce the risk of developing high blood pressure, obesity, cardiovascular disease and breast cancer. Aim. The aim of this study was review calcium intake in Poland. Materials and methods. We reviewed 36 studies published between 2008 and 2013. Nutritional status The intake of calcium was assessed by using the 24-hour recall, three day food records and seven-day food record. Results. Recent review suggest that many people do not get sufficient amounts of calcium in their diet. Conclusions. The best way to high dietary calcium intake is increase dairy products consumption.

Słowa kluczowe

PL

Polacy; zywienie czlowieka; dieta; wapn; zawartosc wapnia; spozycie zywnosci; normy zywienia; niedobor wapnia

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 2013
• Tom: 40
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.137-146,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wajszczyk B.

• Samodzielna Pracownia Epidemiologii i Norm Żywienia, Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie, Warszawa

autor

Charzewska J.

• Samodzielna Pracownia Epidemiologii i Norm Żywienia, Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie, Warszawa

Bibliografia

• 1. Wojtasik A., Jarosz M., Stoś K.: Składniki mineralne. W: Normy żywienia dla populacji polskiej - nowelizacja. Red. Jarosz M., Warszawa, IŻŻ, 2012.
• 2. Przysławski J.: Składniki mineralne. W: Bromatologia. Zarys nauki o żywności i żywieniu. Red. Gertig H., Przysławski J. Warszawa, PZWL, 2006.
• 3. Jasminka Z., Kerstetter j.E.: Nutritional in bone health revisited: A story Beyond calcium. J. Am. Col. Nutr., 2000, 19, 6, 715-737.
• 4. da Silva Ferreira T., Torres M.R., Sanjuliani A.F.: Dietary calcium intake is associated with adiposity, metabolic profile, inflammatory state and blood pressure, but not with erythrocyte intracellular calcium and endothelial function in healthy pre-menopausal women. Br. J. Nutr., 2013, 28, 110, 6, 1079-1088.
• 5. Vernay M., Aïdara M., Salanave B., et al.: Diet and blood pressure in 18-74-year-old adults: the French Nutrition and Health Survey (ENNS, 2006-2007). J. Hypertens., 2012, 30, 10, 1920-1927.
• 6. Bonithon-Kopp C., Kronborg O., Giacosa A., et al.: Calcium and fibre supplementation in prevention of colorectal adenoma recurrence: a randomised intervention trial. European Cancer Prevention Organisation Study Group. Lancet, 2000, 356, 1300-1306.
• 7. Gowin E., Ignaszak-Szczepaniak M., Horst-Sikorska W.: Niedożywione grubasy. Farm. Współ., 2010, 3, 67-68.
• 8. Hong Z., Tian C., Zhang X.: Dietary calcium intake, vitamin D levels, and breast cancer risk: a dose-response analysis of observational studies. Breast Cancer Res. Treat., 2012, 136(1), 309-312.
• 9. McCullough M.L., Rodriguez C., Diver W.R., et al.: Dairy, Calcium, and Vitamin D Intake and Postmenopausal Breast Cancer Risk in the Cancer Prevention Study II Nutrition Cohort. Cancer Epidemiol. Biomarkers Prev., 2005, 14 (12), 2898-2904.
• 10. Weker H., Barańska M., Riahi A., i wsp.: Analiza wartości energetycznej i odżywczej diet dzieci w wieku 13-36 miesięcy - badanie ogólnopolskie. Probl. Hig. Epidemiol., 2013, 94, 1, 116-121.
• 11. Chwojnowska Z., Charzewska J., Wajszczyk B., i wsp.: Nutritional deficiencies in the diets of preschool children. Post. Nauk Med., 2012, 25, 12, 940-946.
• 12. Sadowska J., Radziszewska M., Krzymuska A.: Evaluation of nutrition manner and nutritional status of pre-school children. Acta Sci. Pol., Technol. Aliment., 2010, 9, 1, 105-115.
• 13. Wielgos B., Leszczyńska T., Kopeć A., i wsp.: Ocena pokrycia zapotrzebowania na składniki mineralne przez dzieci w wieku 10-12 lat z regionu Małopolski. Roczn. Państw. Zakł. Hig., 2012, 63, 3, 329-337.
• 14. Charzewska J., Chwojnowska Z., Chabros E., i wsp.: Nutritional deficiencies and their changes in the diet of adolescents after 2000. The Warsaw Adolescents Study. Post. Nauk Med., 2012, 25, 12, 932-939.
• 15. Stefańska E., Falkowska A., Ostrowska L.: Ocena zawartości wapnia i fosforu w całodziennych racjach pokarmowych dzieci ze szkół podstawowych i gimnazjalnych miasta Białegostoku. Probl. Hig. Epidemiol., 2011, 92, 3, 590- 593.
• 16. Czeczelewski J., Długołęcka B., Raczyńska B.: Intake of calcium and phosphorus and levels of bone mineralization (BMC) and mineral bone density (BMD) of females swimmers In the pubescence period. Pol. J. Food Sci., 2011, 61, 2, 137-142.
• 17. Figurska-Ciura D., Wencel D., Łożna K., i wsp.: Sposób żywienia 13-letniej młodzieży z małego miasta. Roczn. Państw. Zakł. Hig., 2009, 60, 3, 235-239.
• 18. Wolnicka K., Taraszewska A.: Ocena zawartości witamin i składników mineralnych w całodziennej racji pokarmowej uczniów V i VI klas wybranych warszawskich szkół podstawowych. Probl. Hig. Epidemiol., 2012, 93, (2), 408-413.
• 19. Goluch-Koniuszy Z., Friedrich M., Radziszewska M.: Ocena sposobu żywienia i stanu odżywienia oraz prozdrowotna edukacja żywieniowa dzieci w okresie skoku pokwitaniowego z terenu miasta Szczecin. Roczn. Państw. Zakł. Hig., 2009, 60, 2, 143-149.
• 20. Ilow R., Regulska-Ilow B., Płonka K., i wsp.: Ocena sposobu żywienia gimnazjalistów z Oleśnicy. Roczn. Państw. Zakł. Hig., 2008, 59, 3, 335-341.
• 21. Goluch-Koniuszy Z., Fugiel J.: Ocena sposobu żywienia i stanu odżywienia dziewcząt będących w okresie adolescencji, w tym stosujących diety odchudzające. Roczn. Państw. Zakł. Hig., 2009, 60, 3, 251-259.
• 22. Piotrowska E., Mikołajczuk J., Biernat J., i wsp.: Ocena sposobu żywienia 16-18 letnich dziewcząt z Wrocławia i okolic w aspekcie zagrożenia chorobami żywieniowozależnymi. Cz. II. Witaminy i składniki mineralne. Bromat. Chem. Toksykol., 2012, 45, 1, 49-58.
• 23. Harton A., Gałązka A., Gajewska D., i wsp.: Ocena spożycia wybranych składników mineralnych przez młodzież w wieku licealnym. Bromat. Chem. Toksykol., 2012, 45, 3, 949-955.
• 24. Sitko D., Wojtaś M., Gronowska-Senger A.: Sposób żywienia młodzieży gimnazjalnej i licealnej. Roczn. Państw. Zakł. Hig., 2012, 63, 3, 319-327.
• 25. Puścion A., Markiewicz-Żukowska R., Karpińska E. i wsp.: Wpływ spożycia składników mineralnych z dietą oraz aktywności fizycznej na stan mineralny organizmu studentek. Bromat. Chem. Toksykol., 2012, 45, 3, 912-916.
• 26. Kaźmierczak A., Bolesławska I., Główka A., i wsp.: Ocena spożycia wybranych składników mineralnych wśród młodzieży akademickiej miasta Poznania. Bromat. Chem. Toksykol., 2012, 45, 3, 962-967.
• 27. Gil M., Głodek E., Rudy M.: Ocena spożycia witamin i składników mineralnych w całodziennych racjach pokarmowych studentów Uniwersytetu Rzeszowskiego. Roczn. Państw. Zakł. Hig., 2012, 63, 4, 441-446.
• 28. Marzec Z., Koch W.: Ocena pobrania wybranych składników odżywczych z całodziennymi racjami pokarmowymi studentów. Probl. Hig. Epidemiol., 2013, 94, 3, 619-621.
• 29. Głodek E., Gil M.: Stopień realizacji norm żywieniowych u kobiet o różnej wartości wskaźnika wagowo-wzrostowego. Bromat. Chem. Toksykol., 2013, 46, 2, 171-177.
• 30. Seidler T., Szczuko M.: Ocena sposobu żywienia studentów Akademii Rolniczej w Szczecinie w 2006 roku. Roczn. Państw. Zakł. Hig., 2009, 60, 1, 59-64.
• 31. Kopiczko A.: Ocena sposobu żywienia i stanu odżywienia studentek fizjoterapii ze szczególnym uwzględnieniem czynników wpływających na szczytową masę kostną. Żyw. Człow. Metab., 2012, 39, 3, 191-202.
• 32. Wierniuk A., Włodarek D.: Estimation of energy and nutritional intake of young men practicing aerobic. Roczn. Państw. Zakł. Hig., 2013, 64, 2, 143-148.
• 33. Gacek M.: Ocena poziomu spożycia składników odżywczych w grupie młodych kobiet rekreacyjnie uprawiających fitness. Roczn. Państw. Zakł. Hig., 2009, 60, 4, 375-379.
• 34. Waśkiewicz A., Sygnowska E.: Wartość odżywcza diety kobiet w wieku rozrodczym zamieszkałych na terenie Polski. Bromat. Chem. Toksykol., 2011, 44, 3, 252-256.
• 35. Gogojewicz A., Kasprzak Z., Pilaczyńska-Szczęśniak Ł.: Ocena sposobu żywienia się kobiet aktywnych fizycznie w wieku 20-40 lat. Bromat. Chem. Toksykol., 2012, 45, 3, 439-445.
• 36. Waśkiewicz A.: Jakość żywienia i poziom wiedzy zdrowotnej u młodych dorosłych - badanie WOBASZ. Probl. Hig. Epidemiol., 2010, 91, 2, 233-237.
• 37. Terlikowska K.M., Dobrzycka B., Witkowska A., i wsp.: Ocena spożycia wybranych witamin i składników mineralnych wśród kobiet w wieku 40-73 lat w odniesieniu do ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego. Bromat. Chem. Toksykol., 2013, 46, 1, 27-32.
• 38. Stefańska E., Ostrowska L., Kordasz M., i wsp.: Ocena zawartości wybranych składników mineralnych w całodziennych racjach pokarmowych kobiet o prawidłowej masie ciała oraz z nadwagą i otyłością. Bromat. Chem. Toksykol., 2011, 44, 2, 127-133.
• 39. Słociak E., Bartnikowska E.: Dietary assessment of males from seventh-day adventist church in Warsaw. Roczn. Państw. Zakł. Hig., 2008, 59, 3, 361-366
• 40. Ilow R., Regulska-Ilow B., Różańska D. i wsp.: Ocena sposobu żywienia 50-letnich mieszkańców Wrocławia w latach 2002-2007. Bromat. Chem. Toksykol., 2012, 45, 4, 1210-1218.
• 41. Goluch-Koniuszy Z., Fabiańczyk E.: Ocena stanu odżywienia i sposobu żywienia osób przebywających na emeryturze do 6 miesięcy. Roczn. Państw. Zakł. Hig., 2010, 61, 2, 191-199
• 42. Różańska D., Wyka J., Biernat J.: Sposób żywienia ludzi starszych mieszkających w małym mieście - Twardogórze. Probl. Hig. Epidemiol., 2013, 94, 3, 494-502.
• 43. Wyka J., Biernat J.: Porównanie sposobu żywienia ludzi starszych w latach 1990 i 2006. Roczn. Państw. Zakł. Hig., 2009, 60, 2, 159-162.
• 44. Sygnowska E., Waśkiewicz A.: Ocena sposobu żywienia osób w wieku 60-74 lat. Badanie WO- BASZ. Bromat. Chem. Toksykol. 2011, 44, 3, 240-244.
• 45. Sochacka-Tatara E., Pac A., Majewska R.: Ocena żywienia za pomocą wywiadu żywieniowego przez Internet. Probl. Hig. Epidemiol., 2010, 91, 1, 77-82.
• 46. Kunachowicz H., Nadolna I., Przygoda B., i wsp.: Tabele wartości odżywczej żywności. Warszawa, PZWL, 2005.