EN
Regional differentiation of costs and profitability of milk production in Poland. Numerical material has been got from 158 milk farms located in four regions in Poland. Average productive and economic results of farms in regions have been compared.. Average area of agricultural land in investigated farms was 33.9 hectares. The biggest farms were in Pomorze and Mazury Region and the smallest ones in Małopolska and Pogórze Region. The highest milk yield per 1 cow was achieved in Wielkopolska and Śląsk Region (5777 1) whereas the smallest one in Małopolska and Pogórze Region (4836 1). In investigated farms consumption of concentrated feed ranged between 0.28 and 0.36 kg per production of 1 litre of milk. The highest agricultural income per 1 hour of work and 1 farm have been achieved in Pomorze and Mazury Region. The biggest costs of labour were incurred in Małopolska and Pogórze Region and there agricultural income, value of production and gross margin without payments per 1 hour of labour were the lowest.
PL
Regionalne zróżnicowanie kosztów i zysków z produkcji mleka w Polsce. W niniejszym artykule przedstawiono wyniki produkcyjno - ekonomiczne 158 gospodarstw producentów mleka, położonych w czterech regionach Polski. Średnia powierzchnia użytków rolnych w badanych gospodarstwach wynosiła 33,9 ha. Największą przeciętną roczną produkcję mleka od krowy osiągnięto w Wielkopolsce i Śląsku (5777 1), natomiast najniższą w Małopolsce i Pogórzu (4836 1). W analizowanych gospodarstwach w strukturze kosztów bezpośrednich dominowały koszty pasz. W gospodarstwach Małopolski i Pogórza przeważały pasze własne, a w pozostałych regionach wartość pasz własnych i z zakupu była na zbliżonym poziomie. Wysoki udział pasz z zakupu w grupie gospodarstw położonych w Wielkopolsce i Śląsku doprowadził do wzrostu kosztów bezpośrednich i obniżenia opłacalności. Zużycie paszy treściwej w badanych gospodarstwach wahało się od 0,28 do 0,36 kg na produkcję 1 litra mleka. Najniższy: dochód rolniczy, wartość produkcji i nadwyżkę bezpośrednią bez dopłat w przeliczeniu na godzinę pracy uzyskano w gospodarstwach Małopolski i Pogórza. Gospodarstwa tego regionu posiadały mniejszą liczbę krów. Wzrost skali produkcji mleka pozytywnie wpływa na efektywność nakładów pracy, dlatego w gospodarstwach o największym pogłowiu krów i wysokiej produkcji mleka oraz najmniejszej pracochłonności osiągnięto najlepsze wyniki. Mierniki sprawności ekonomicznej produkcji mleka osiągnęły najbardziej korzystne wielkości w gospodarstwach Pomorza i Mazur.