Wpływ fazy laktacji i sezonu produkcji na stan dyspersji tłuszczu w mleku krów różnych ras

• Autorzy: Wolanciuk A. , Barlowska J. , Brodziak A. , Topyla B.

Warianty tytułu

EN

Effect of stage of lactation and production season on fat dispersion in the milk of cows of different breeds

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy była ocena wpływu fazy laktacji i sezonu produkcji na stan dyspersji tłuszczu mleka krów różnych ras. Łącznie oceniono 738 próbek mleka, w tym 196 od krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej, 168 od krów rasy jersey, 185 od krów polskich czerwonych i 189 od białogrzbietych. Próbki mleka pobierano indywidualnie od każdej krowy w dwóch sezonach produkcyjnych, tj. wiosenno-letnim (maj – lipiec) i jesienno-zimowym (grudzień – marzec). Wyróżniono 3 fazy laktacji krów: do 120. dnia, od 121. do 200. dnia, powyżej 200. dnia. W pobranych próbkach mleka oznaczono procentową zawartość tłuszczu oraz jego stan dyspersji (wyrażony średnią powierzchnią kuleczek, ich obwodem i przeciętną średnicą). Wykazano, że faza laktacji oraz sezon produkcji (związany z sezonem żywienia) w znacznym stopniu różnicują zawartość i stan dyspersji tłuszczu mlekowego. Wraz z zaawansowaniem laktacji wzrastała zawartość tłuszczu w mleku oraz jego stan dyspersji. Istotnie (p≤0,01) zmniejszała się przeciętna średnica i pole powierzchni kuleczek tłuszczowych mleka. Największymi rozmiarami charakteryzowały się kuleczki tłuszczu mleka pozyskiwanego w początkowej fazie laktacji (do 120. dnia – 2,90 μm). Mleko produkowane w sezonie jesienno-zimowym charakteryzowało się wyższą zawartością tłuszczu oraz istotnie (p≤0,01) większymi przeciętnymi rozmiarami kuleczek tłuszczowych.

EN

The aim of the study was to evaluate the effect of the stage of lactation and production season on fat dispersion in the milk of cows of different breeds. A total of 738 milk samples were analysed, including 196 from Polish Black-and-White Holstein-Friesian cows, 168 from Jersey cows, 185 from Polish Red cows, and 189 from White-Backed cows. Milk samples were collected individually from each cow in two production seasons, i.e. spring/summer (May-July) and autumn/winter (December-March). Three stages of lactation were distinguished: ≤120 days, 121 to 200 days, and >200 days. The percentage content of fat and its dispersion (expressed as the mean surface area, circumference and mean diameter of fat globules) were determined. The stage of lactation and the production season (linked to the feeding season) were found to strongly influence the content and dispersion of milk fat. As lactation progressed, the fat content of the milk and its dispersion increased. A significant (p≤0.01) decrease was noted in the mean diameter and surface area of the fat globules. The fat globules obtained in the initial stage of lactation were the largest (≤120 days – 2.90 μm). The milk produced in the autumn/winter season had higher fat content and the mean size of the fat globules was significantly (p≤0.01) greater.

Słowa kluczowe

PL

bydlo polskie holsztynsko-fryzyjskie odmiany czarno-bialej; bydlo jersey; bydlo polskie czerwone; bydlo bialogrzbiete; krowy; faza laktacji; sezon produkcji; mleko krowie; tluszcz mlekowy; dyspersja

• Wydawca: -
• Czasopismo: Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego
• Rocznik: 2016
• Tom: 12
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.105-112,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wolanciuk A.

• Katedra Towaroznawstwa i Przetwórstwa Surowców Zwierzęcych, Wydział Biologii, Nauk o Zwierzętach i Biogospodarki, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin

autor

Barlowska J.

• Katedra Towaroznawstwa i Przetwórstwa Surowców Zwierzęcych, Wydział Biologii, Nauk o Zwierzętach i Biogospodarki, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin

autor

Brodziak A.

• Katedra Hodowli i Ochrony Zasobów Genetycznych Bydła, Wydział Biologii, Nauk o Zwierzętach i Biogospodarki, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin

autor

Topyla B.

• Katedra Towaroznawstwa i Przetwórstwa Surowców Zwierzęcych, Wydział Biologii, Nauk o Zwierzętach i Biogospodarki, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin

Bibliografia

• 1. ANTKOWIAK I., PYTLEWSKI J., KUCERA J., 2003 – Effect of some selected factors on somatic cell concentration in milk of Jersey cows. Acta Scientiarum Polonorum Zootechnica 2, 2, 9-18.
• 2. BARŁOWSKA J., LITWIŃCZUK Z., 2006 – Technological usefulness of milk from two local breeds maintained in the regions with great grassland share. Archiv Tierzucht Dummerstorf 49, special issue, 207-213.
• 3. BOHDANOWICZ-ZAZULA M., NOWOPOLSKA-SZCZYGLEWSKA A., SYNOWIEC M., PAWELSKA M., 2003 – Zmienność składu i parametrów technologicznych mleka krów żywionych w systemie TMR w zależności od pory roku, okresu laktacji i poziomu wydajności. Zeszyty Naukowe Przeglądu Hodowlanego 69, 197-204.
• 4. GARDZINA-MYTAR E., WĘGLARZ A., FELEŃCZAK A., ORMIAN M., MAKULSKA J., 2007 – Wydajność i skład mleka krów rasy polskiej czerwonej utrzymywanych w stadzie zachowawczym i doskonalonym. Roczniki Naukowe Zootechniki 34, 2, 3-10.
• 5. LITWIŃCZUK Z., BARŁOWSKA J., MATWIJCZUK A., SŁOMIANY J., 2016 – Changes in milk yield and quality during lactation in Polish Red and White-Backed cows included in the genetic resources conservation programme in comparison with the Simmental breed. Annals of Animal Science 16 (3), 871-887.
• 6. LOGAN A., AULDIST M., GREENWOOD J., DAY L., 2014 – Natural variation of bovine milk fat globule size within a herd. Journal of Dairy Science 97, 4072-4082.
• 7. LOPEZ CH., 2011 – Milk fat globules enveloped by their biological membrane: Unique colloidal assemblies with a specific composition and structure. Current Opinion in Colloid & Interface Science 16, 391-404.
• 8. MÉNARD O., AHMAD S., ROUSSEAU F., BRIARD-BION V., GAUCHERON F., LOPEZ C., 2010 – Buffalo vs cow milk fat globules: size distribution, zeta-potential, compositions in total fatty acids and in polar lipids from the milk fat globule membrane. Food Chemistry 120, 544-551.
• 9. MESILATI-STAHY R., ARGOV-ARGAMAN N., 2014 – The relationship between size and lipid composition of the bovine milk fat globule is modulated by lactation stage. Food Chemistry 145, 562-570.
• 10. MICHALSKI M.C., CAMIER B., BRIARD V., LECONTE N., GASSI J.Y., GOUDEDRANCHE H., MICHEL F., FAUQUANT J., 2004 – The size of native milk fat globules affects physic-chemical and functional properties of Emmental cheese. Le lait 84, 342-358.
• 11. MICHALSKI M.C., GASSI J.Y., FAMELARD M.H., LECONTE N., CAMIER B., MICHEL F., BRIARD V., 2003 – The size of native milk fat globules affects physic-chemical and sensory properties of Camembert cheese. Le lait 83, 131-143.
• 12. PISANU S., MAROGNA G., PAGNOZZIA D., PICCININI M., LEO G., TANCA A., ROGGIO A.M., ROGGIO T., UZZAU S., ADDIS M.F., 2013 – Characterization of size and composition of milk fat globules from Sarda and Saanen dairy goats. Small Ruminant Research 109, 141-151.
• 13. REKLEWSKA B., BERNATOWICZ E., 2002 – Bioaktywne składniki frakcji tłuszczowej mleka. Przegląd Hodowlany 11, 1-5.
• 14. SINGH H., 2006 – The milk fat globule membrane – A biophysical system for food applications. Current Opinion in Colloid & Interface Science 11, 154-163.
• 15. STATSOFT INC., 2003 – STATISTICA (data anlysis software system), ver. 6. www.statsoft.com.
• 16. SUMMER A., FORMAGGIONI P., MALACARNE M., SANDRI S., MARIANI P., 2003 – Composition, Acidity and Rennet-coagulation Properties of Early- and Late-lactation Milks from Italian Friesian Cows. Veterinary Research Communications 27, Suppl. 1, 269-272.
• 17. WIKING L., STAGSTED J., BJORCK L., NIELSEN J.H., 2004 – Milk fat globule size is affected by fat production in dairy cows. International Dairy Journal 14, 909-913.