Wyznaczenie bezwymiarowego wskaźnika dopływu rumowiska

• Autorzy: Michalec B. , Tarnawski M. , Majerczyk A. , Koniarz T. , Wachulec K.

Warianty tytułu

EN

Estimation of dimensionless sediment delivery ratio

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki obliczeń bezwymiarowego współczynnika dopływu rumowiska DR za pomocą dziesięciu różnych formuł. Stwierdzono znaczne zróżnicowanie uzyskanych wartości DR. W celu określenia możliwości zastosowania poszczególnych wzorów porównano wyniki obliczeń średniego rocznego natężenia transportu rumowiska unoszonego, określonego na podstawie pomiarów batometrycznych, z wynikami obliczeń metodą DR-USLE. Na podstawie obliczonego rocznego natężenia transportu rumowiska, w przekroju wodowskazowym Kotań rzeki Wisłoki, z okresu 33 lat określono wartość średnią natężenia transportu, którą porównano z wartością obliczoną metodą DR-USLE. Uzyskano różnice wyników wynoszące od 13,7% do –336,9%, które wskazują na brak podstaw do zastosowania niektórych z analizowanych wzorów do określenia wskaźnika dopływu rumowiska w zlewni rzeki Wisłoki. Najmniejsze różnice wyników uzyskano, stosując wzór Williamsa i Berndta, a także dwa wzory Roehla i wzór Williamsa.

EN

The study shows the results of calculations of dimensionless sediment delivery ratios DR with ten different formulas. Various DR results were obtained. In order to specify the possibilities of using particular formulas the results of the average annual sediment load were compared with the results of calculations obtained by DR-USLE method. Having acquired the hydrological data of on mean 24 hours’ flows and the results of measurements of suspended sediment concentration at the Kotań water-gauge on the river Wisłoka the mean annual sediment load was specified. Taking into consideration the calculated annual sediment load over the span of 33 years average of sediment transport was determined which was compared with value calculated by DR-USLE method. The obtained results were different and ranged from 13.7 to –336.9%. This shows that there is no reason to use some of those analyzed formulas to specify sediment delivery ratio in the basin of Wisłoka river. The least differences were obtained with the use of Williams and Berndt formula as well as Roehl formula and Williams formula.

Słowa kluczowe

PL

erozja; rumowiska rzeczne; transport rumowiska; obliczenia; metody posrednie; bezwymiarowy wskaznik doplywu rumowiska

EN

erosion; river load; load transportation; calculation; indirect method; non-dimensional number; dimensionless sediment delivery ratio

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus
• Rocznik: 2013
• Tom: 12
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.75-83,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Michalec B.

• Katedra Inżynierii Wodnej i Geotechniki, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, al.Mickiewicza 24/28, 30-059 Kraków

autor

Tarnawski M.

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Kraków

autor

Majerczyk A.

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Kraków

autor

Koniarz T.

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Kraków

autor

Wachulec K.

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Kraków

Bibliografia

• Banasik K., Górski D., 1992. Wykorzystanie uniwersalnego równania strat glebowych USLE do oceny ilości rumowiska unoszonego odpływającego z małych zlewni. Gosp. Wod. 3, 62-66.
• Bednarczyk T., Madeyski M., Michalec B., 2000. Ocena przydatności metody DR-USLE do określenia transportu rumowiska unoszonego. Zesz. Nauk. AR Wrocł. 385, Konferencje 11, 173-181.
• Bogardi I., Fogel M., Duckstein L., Bardossy A., 1983. Estimation of sediment loading into agricultural reservoirs with scarce data. Scientific Procedures Applied to the Planning, Design and Management of Water Resources Systems (Proceedings of the Hamburg Symposium. August 1983). IAHS Publ. 147, 87-98.
• Boyce R.C., 1975. Sedimentrouting with sediment-delivery ratios. Presentand Prospective Technology for Predicting Sediment Yields and Sources. U.S. Dep. Agric., Publ. ARS-S-40, 61-65.
• Brański J., 1975. Ocena denudacji dorzecza Wisły na podstawie wyników pomiarów rumowiska unoszonego. Prace PIHM 6. Warszawa, ss. 57.
• Ciepielowski A., Dąbkowski Sz.L., 2006. Metody obliczeń przepływów maksymalnych w małych zlewniach rzecznych (z przykładami). Projprzem-EKO Bydgoszcz.
• Dębski K., 1959. Próba oszacowania denudacji na obszarze Polski. Pr. Stud. KGW PAN 2, cz. 1. Warszawa.
• Famham C.W., Beer C.E., Heinemann H.G., 1966. Evaluation of factors affecting reservoirs sediment deposition. IAHS Publ. 71, 741-758.
• Górski D., Popek Z., Banasik K., Hejduk L., 2011. Impact on small reservoirs on reduction of solids transport. [W:] Prediction and Reduction of Diffuse Pollution, Solid Emission and Extreme Flows from Rural Areas - case study of small agricultural catchment. Red. K. Banasik, L. Oygarden, L. Hejduk. Wyd. SGGW Warszawa, 219-232.
• Hession W.C., Shanholtz V.O., 1988. A geographic information system for targeting nonpoint- source agricultural pollution. J. Soil Water Conserv. 43(3), 264-266.
• Madeyski M., Michalec B., Tarnawski M., 2008. Zamulanie małych zbiorników wodnych ijakość osadów dennych. Monografia. Infrastr. Ekol. Ter. Wiejs. 11, ss. 76.
• Maner S.B., 1958. Factor affecting sediment delivery rates in the Red Hills physiographic area. Trans. AGU 39(4), 669-675.
• Michalec B., 2008. Ocena intensywności procesu zamulania małych zbiorników wodnych w dorzeczu Górnej Wisły. Zesz. Nauk. UR Krak. 451, Rozprawy 328.
• Michalec B. 2009. Wybrane metody określenia intensywności transportu rumowiska unoszonego. Monografia. Infrastr. Ekol. Ter. Wiejs, 8, ss. 91.
• Michalec B., Tarnawski T. 2006. Analysis of sediment deposit distribution in water reservoir at Krempna. EJPAU 9(4), http://www.ejpau.media.pl/volume9/issue4/art-18.html.
• Mou J., Meng Q. 1980. Sediment delivery ratio as used in the computation of the watershed sedi- mentyield. Chinese Society ofHydraulic Engineering Beijing, ss. 79.
• Mutchler C.K., Bowie A.J., 1976. Effect of land use on sediment delivery ratios. Proc. of 3rd Federal Inter-Agency Sedimentation Conference. U.S. Water Resour. Counc. Washington. D.C. 111-112.
• Opracowanie wyników pomiarów rumowiska unoszonego do wydawnictw rocznikowych - wskazówki. 1982. Wyd.IMGW Warszawa.
• Procedura pomiarowa. Pomiar natężenia przepływu za pomocą młynka hydrometrycznego - wykonany w bród. IMGW/PSHM/SPO/POM/2002, ss. 16.
• Przyroda Magurskiego Parku Narodowego, 2003. Red. A. Górecki, K. Krzemień, S. Skiba, B. Zemanem. Magurski Park Narodowy - Uniwersytet Jagielloński Krempna - Kraków.
• Renard K.G., Foster G.R., Weesies G.A., McCool D.K., Yoder D.C., 1997. Predicting Soil Erosion by Water: A Guide to Conservation Planning With the Revised Universal Soil Loss Equation (RUSLE). U.S. Depart. Agric., Agriculture Handbook 703.
• Renfro W.G. 1975. Use of erosion equation and sediment delivery ratios for predicting sediment yield. [W:] Present and Prospective Technology for Predicting Sediment Yields and Sources. U.S. Depart. Agric., Publ. ARS-S-40, 33-45.
• Reniger A. 1959. Zagadnienia erozji gleb w Polsce. Pr. Stud. KGW PAN 2, cz. 1, Warszawa.
• Roehl J. 1962. Sediment source area, delivery rations and influencing morphological factors. IAHS Publ. 59, 202-213.
• Tim U.S., Mostaghimi S., Shanholtz V.O., 1992. Identification of Critical Non-Point Pollution Source Areas Using Geographic Information Systems and Water Quality Modeling. Water Resour. Bull. 28(5), 877-887.
• Van Vliet L.J.P., Wall G.J., Dickinson W.T. 1978. Erosional losses from agricultural land and sediment delivery ratios in small agricultural watersheds. Project Report 16 and 17. Ontario Institute ofPedology and School ofEngineering University of Guelph, ss. 166.
• Williams J.R., 1977. Sediment delivery ratios determiner with sediment and runoff models. Int. Assoc. Hydrol. Sci. Publ. 122, 168-179.
• Williams J.R., Bemdt H.D., 1972. Sediment yield computed with universal equation. J. Hydr. Div., Proc. American Society of Civil Engineers 98(HY12), 2087-2098.
• Wischmeier H.W., Smith D.D., 1965. Predicting rainfall erosion losses-aquide from cropland east of the Rocky Mountains. U.S. Depart. Agric., Agriculture Handbook 282, ss. 47.
• Xiaoqing Y, 2003. Manual on sediment management and measurement. World Meteorological Organization. Operational Hydrology Report 47. Geneva, ss. 158.