Zawartość pierwiastków śladowych w glebach leśnych i igliwiu sosny zwyczajnej w byłym województwie legnickim

• Autorzy: Nowak L. , Kucharzewski A. , Kucharska B.

Warianty tytułu

EN

Contents of trace elements in forest soils and in the needles of common pine on the area of former Legnica province

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem badań było określenie zawartości metali ciężkich w glebach leśnych i igliwiu sosny zwyczajnej. Punkty badawcze zlokalizowano w lasach na terenie 16 gmin. W pobranych próbkach gleby i igliwia (próbki igliwia pobierano każdego roku na wiosnę i w jesieni) oznaczono całkowitą zawartość metali ciężkich (Cd, Cu, Cr, Ni, Pb, Zn, As i Hg) metodą absorpcyjnej spektrofotometrii atomowej (ASA). Badane gleby leśne, niezależnie od ich zwięzłości, charakteryzowały się bardzo kwaśnym odczynem (pH poniżej 3,8) oraz niską lub bardzo niską zawartością przyswajalnych form fosforu, potasu i magnezu oraz podwyższoną ilością S-SO₄. Zawartość metali ciężkich w glebach leśnych była bardzo zróżnicowana, przy czym w większości próbek nie przekraczała I° zanieczyszczenia. Silniejsze zanieczyszczenie (II° i III°) powodowały jedynie miedź i ołów. Wraz ze wzrostem kategorii ciężkości wzrastała w glebie zawartość wszystkich badanych pierwiastków śladowych, a szczególnie wyraźnie chromu, niklu, cynku, arsenu i rtęci. Igliwie sosny zwyczajnej, rosnącej na glebach średnio zwięzłych, zawierało na ogół mniej metali ciężkich niż na glebach lekkich i bardzo lekkich. Dotyczy to zwłaszcza zawartości ołowiu, niklu, miedzi, arsenu i rtęci. Na wiosnę igliwie zawierało znacznie więcej niklu i rtęci, a jesienią arsenu, kadmu i ołowiu. Natomiast zawartość chromu, cynku i miedzi w igliwiu, niezależnie od terminu pobrania próbek i roku badań, była podobna.

EN

The aim of investigation was to determine the content of heavy metals in forest soils and needles of the common pine. The points of sampling were located in forests of 16 communes. In the samples of soil and litter of conifer needles (needle samples were taken each year in spring and autumn) the overall contents of heavy metals (Cd, Cu, Cr, Ni, Pb, Zn, As and Hg) were determined using the method of atomic absorption spectrophotometry (AAS). The investigated forest soils, irrespective of their compactness, shoved very acid reaction (pH below 3.8) and low or very low content of available forms of phosphorus, potassium and magnesium, at raised amount of S-SO₄. The contents of heavy metals in forest soil3 were very differentiated, however not exceeding I° contamination for the majority of samples. Stronger contaminations (II° and III°) dealt with the copper and lead only. With increasing soil heaviness category the contents of all trace elements in soil increased, especially for chromium, nickel, zinc, arsenic and mercury. Heavy metal contents in the needle litter of common pine grown on medium compact soil were generally lower than in those on light and very light soils. This was especially true for the contents of lead, nickel, copper, arsenic and mercury. In spring the needle litter contained markedly more nickel and mercury, whereas in autumn more arsenic, cadmium and lead. However, the content of chromium, zinc and copper in needle litter was similar irrespective of the time of sampling and year of investigation.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2000
• Tom: 471
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.765-772,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Nowak L.

• Katedra Rolniczych Podstaw Kształtowania Środowiska, Akademia Rolnicza we Wrocławiu, Plac Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław

autor

Kucharzewski A.

• Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza we Wrocławiu, Wrocław

autor

Kucharska B.

• Katedra Rolniczych Podstaw Kształtowania Środowiska, Akademia Rolnicza we Wrocławiu, Wrocław

Bibliografia

• Baran R. (red.) 1997. Raport o stanie środowiska województwa legnickiego w 1996 roku. Biblioteka Monitoringu Środowiska: 142 ss.
• Cybulko T., Pazdrowski W. 1996. Zawartość Fe, Mn, Zn, Cu i Pb w igliwiu sosny zwyczajnej powstałym jako odpad zrębowy możliwy do wykorzystania do produkcji mączki paszowo-witaminowej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 434: 407-412.
• Kabata-Pendias A., Piotrowska M., Witek T. 1993. Ocena stopnia zanieczyszczenia gleb i roślin metalami ciężkimi i siarką. Ramowe wytyczne dla rolnictwa. IUNG Puławy: 5-13 ss.
• Kucharzewski A. 1998. Monitoring gleb, płodów rolnych i mleka w województwie legnickim (raport z badań z lat 1996-1998), maszynopis.
• Malczyk P. 1996. Metale ciężkie w glebach wybranych ekosystemów leśnych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 434: 599-603.
• Pokojska U. 1998. Zakwaszenie gleb leśnych, stan wiedzy i perspektywy badań. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 456: 63-70.
• Sienkiewicz A. 1989. Zawartość niektórych mikroelementów (Zn, Mn, Cu) w sośnie zwyczajnej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 325: 275-280.