Accuracy of the mapping technique for a dense breeding population of the Hawfinch Coccothraustes coccothraustes in a deciduous forest

• Autorzy: Tomialojc L.

Warianty tytułu

PL

Test na dokładność metody kartograficznej w odniesieniu do populacji grubodziobów gniazdujących w wysokich zagęszczeniach w lesie liściastym (Białowieski Park Narodowy)

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The accuracy of the territory-mapping technique for estimating the abundance of densely breeding Hawfinches was tested in an old and unfragmented lime-oak-hombeam forest in the Białowieża National Park, E Poland. Hawfinch numbers estimated from counts of the whole bird community carried out with the application of the standards of the improved mapping technique were compared with seven-year data on the bird's true numbers, which are known from parallel intensive nest searches and persistent tracking of the movements of pairs. In a forest with a dense population of Hawfinches the mapping technique underestimated their numbers by 20% in years of moderate density and by 35% during high-density years. Even though the underestimation was negatively correlated with the true density of Hawfinches, the figures obtained by both methods reflected year-to-year changes in a similar way. An improvement in mapping data is achievable either by closer attention being paid to the species during standard visits (the best ones for surveying it), or post factum by the introduction of a correction factor into the mapping-technique figures.

PL

Przez siedem sezonów lęgowych (1991-1994, 1996-1998) w wysokopiennym grądzie sprawdzano dokładność wyników uzyskiwanych dla grubodzioba w trakcie standardowych liczeń wszystkich ptaków lęgowych, wykonywanych zgodnie z zasadami kombinowanej metody kartograficznej. Średnią liczbę "papierowych terytoriów" na kopiach mapki gatunkowej, każdorazowo ocenianych niezależnie przez dwie osoby nie znające rzeczywistego stanu populacji (W. Walankiewicz i T. Wesołowski), traktowano tu jako poddawane testowaniu oceny z metody kartograficznej (ME). Wartości te skonfrontowano z liczbą rewirów lęgowych grubodzioba uzyskaną w wyniku równolegle prowadzonych przez autora wielokrotnie bardziej intensywnych obserwacji, uznaną tu za rzeczywistą liczebność (T). Obserwacje te były oparte na długotrwałym śledzeniu przemieszczeń poszczególnych par lęgowych i wyszukaniu większości gniazd (80-94%, zależnie od sezonu). Bliską kompletności dokładność tej drugiej oceny potwierdzało wykrywanie bardzo niewielkiej części przeoczonych gniazd w kwietniu roku następnego (na bezlistnych drzewach) i to niemal zawsze w obrębie wyznaczonych w poprzednim roku rewirów. W sezonach o średnim (rzeczywistym) zagęszczeniu populacji metoda kartograficzna powoduje przeoczenie 20% rewirów lęgowych gatunku, ale w latach jego wysokiej liczebności niedoszacowanie sięga 35% (Tab. 1). Dokładność wyniku jest odwrotnie zależna od zagęszczenia populacji gatunku (r = -0.81, n = 7, p < 0.05, Fig. 2). Pomimo znacznego zaniżenia, wyniki metody kartograficznej jednak w prawidłowej proporcji odzwierciedlają fluktuacje rzeczywistej liczebności gatunku. Praca instruuje ponadto jak zwiększyć dokładność wyniku uzyskiwanego w terenie i jak poprawnie zarysowywać "papierowe terytoria"na mapce gatunkowej. W przypadkach, gdy konieczna jest znajomość rzeczywistej liczebności tego gatunku (np. dla obliczania biomasy lub dla porównywania do liczebności łatwo wykrywalnych gatunków) proponuje się albo zwiększenie nakładu pracy terenowej (zwłaszcza uwagi poświęcanej grubodziobom w najlepszym dla ich liczenia okresie: koniec kwietnia do ok. 10 maja), albo korygowanie wyniku z metody kartograficznej post factum poprzez przemnażanie go przez wskaźnik korekcyjny 1.2 dla lat niskiej liczebności lub przez 1.35 dla wyraźnie wysokiej liczebności grubodziobów wywnioskowywanej z jakichś danych porównawczych (z innych lat lub z innych powierzchni).

Słowa kluczowe

EN

accuracy; mapping technique; breeding population; Hawfinch; Coccothraustes coccothraustes; deciduous forest; Bialowieza National Park; bird; animal community

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Ornithologica
• Rocznik: 2004
• Tom: 39
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.67-74,fig.,ref.

Twórcy

autor

Tomialojc L.

• Natural History Museum, Wroclaw University, Sienkiewicza 21, 50-335 Wroclaw, Poland

Bibliografia

• Bibby C. J., Burgess N. D., Hill D. A. 1992. Bird census techniques. Academic Press, London.
• Bijlsma R. 1979. The ecology of the Hawfinch Coccothraustes coccothraustes on the Zuidwest-Veluwe, with special reference to the breeding biology. Limosa 52: 53-71.
• Cramp S., Perrins C. M. (eds). 1994. The Birds of the Western Palearctic. Vol. VIII. Oxford Univ. Press.
• Enemar A. 1959. On the determination of the size and composition of a passerine bird population during the breeding season. Var Fagelvärld, Suppl. 2: 114 pp.
• Glutz von Blotzheim U. N., Bauer K. 1997. Handbuch der Vögel Mitteleuropas. 14. AULA Verl., Wiesbaden.
• Hustings M. F. H., Kwak R. G. M., Opdam P. F. M., Reijnen M. J. S. M. 1985. Vogelinventarisatie. Pudoc, Wageningen.
• I. B. C. C. 1969. Recommendations for an international Standard for a mapping method in bird census work. Bird Study 16: 249-255.
• Krüger S. 1982. Der Kernbeisser — Coccothraustes coccothraustes. A. Ziemsen Verb, Wittenberg/Lutherstadt.
• Marchant J. H. 1983. BTO Common Birds Census Instructions. BTO, Tring, Herts.
• Morozov N. S. 1994. Reliability of the mapping method for censusing Blue Tits Parus caeruleus. Ornis Fennica 71: 102-108.
• Mountfort G. 1957. The Hawfinch. Collins, London. Nowakowski J. 1994. [Mapping method — absolute or merely relative numbers?]. Notatki Ornitol. 35: 373-387.
• Tiainen J., Bastian H-V. 1983. The accuracy and efficiency of territory mapping tested on willow warblers Phylloscopus trochilus and Chiffchaffs Ph. collybita. Ornis Fennica 60: 112-116.
• Tomiałojć L. 1980. The combined version of the mapping method. In: Oelke H. (ed.). Bird census work and nature conservation. Dachverband Deutscher Avifaunisten, Göttingen, pp. 92-106.
• Tomiałojć L. 1994. Accuracy of the mapping technique estimates for the Hawfinch — preliminary results. In: Hagemeijer E. J. M., Verstrael T. J. (eds). Bird numbers 1992. Statistics Netherlands, Voorburg & SOVON, Beek-Ubbergen, pp. 145-147.
• Tomiałojć L., Lontkowski J. 1989. A technique for censusing territorial song thrushes Turdus philomelos. Ann. Zool. Fennici 26: 235-243.
• Tomiałojć L., Wesołowski T., Walankiewicz W. 1984. Breeding bird community of the primaeval temperate forest (Białowieża National Park, Poland). Acta Ornithol. 20: 241-310.
• Walankiewicz W., Czeszczewik D., Mitrus C, Szymura A. 1997. How the territory mapping technique reflects yearly fluctuations in the Collared Flycatcher Ficedula albicollis numbers? Acta Ornithol. 32: 201-207.
• Wesołowski T., Tomiałojć L. 1997. Breeding bird dynamics in a primaeval temperate forest: long-term trends in Białowieża national Park (Poland). Ecography 20: 432-453.