Bogactwo gatunkowe porostów wsi Hermanówka

• Autorzy: Kiercul S.

Warianty tytułu

EN

Species richness of lichens in the Hermanowka village

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono dokumentację lichenologiczną, obrazującą różnorodność gatunkową porostów w okolicach podlaskiej wsi Hermanówka, w gminie Juchnowiec Kościelny (woj. podlaskie). W 2014 roku na dwóch stanowiskach badawczych (jednym zbiorczym - wzdłuż wsi oraz jednym leśnym) określano zróżnicowanie gatunkowe porostów występujących na różnych typach podłoża. Wykazano występowanie 38 taksonów, w tym 37 w randze gatunków należących do epifitów (26 gatunków), epiksyli (12), epilitów (9) i epigeitów (3). Odnotowano również jeden takson zasiedlający dachówkę eternitową - misecznicę murową Lecanora muralis. O walorach lichenologicznych badanego terenu świadczy występowanie czterech gatunków objętych częściową ochroną gatunkową - chrobotka reniferowego Cladonia rangiferina, pustułki rurkowatej Hypogymnia tubulosa, Tuckermannopsis chlorophylla i brodaczki kępkowej Usnea hirta, z których trzy ostatnie oraz mąkla tarniowa Evernia prunastri należą do taksonów zagrożonych w Polsce.

EN

The paper presents new data on the occurrence of 37 lichen species, including 4 protected and 4 threatened ones (Evernia prunastri, Hypogymnia tubulosa, Tuckermannopsis chlorophylla and Usnea hirta) in the Hermanówka village, the Podlasie province (NE Poland). The lichen biota of this agricultural area has not been described so far. Lichens from the Hermanówka village colonize every possible kinds of substrate e.g. bark of trees and bushes, dead wood (of natural and anthropogenic origin), erratic boulders, concrete electric poles, foundations and asbestos tile. Epiphytes are the largest ecological group of lichens. They colonize the bark of trees and bushes and are represented by 26 taxa (including 16 obligatory epiphytes). The second ecological group of lichens in Hermanówka are epixylic lichens (12 taxa and 3 obligatory one). A similar number of species is represented by epilithic lichens. In the study area, 9 epilithic taxa were identified, including 6 obligatory ones. Only one lichen grows on erratic boulders - Candelariella aurella. Other epilithic lichens colonize an artificial substrate. Three epigeic lichens were observed at a forest site in Hermanówka: Cladonia fimbriata, C. furcata and C. rangiferina. No epibryophytes occur in the study area. Only one taxon colonizes a specific artificial substrate, i.e. asbestos tile - Lecanora muralis.

Słowa kluczowe

PL

porosty; lichenes; bogactwo gatunkowe; roznorodnosc gatunkowa; gatunki chronione; gatunki zagrozone; preferencje siedliskowe; antropopresja; wies Hermanowka; woj.podlaskie

• Wydawca: -
• Czasopismo: Chrońmy Przyrodę Ojczystą
• Rocznik: 2015
• Tom: 71
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.116-121,bibliogr.

Twórcy

autor

Kiercul S.

• Katedra Ochrony i Kształtowania Środowiska, Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska, Politechnika Białostocka, ul.Wiejska 45E, 15-351 Białystok

Bibliografia

• Cieśliński S., Czyżewska K, Fabiszewski J. 2006. Red list of the lichens in Poland. W: Mirek Z., Zarzycki К., Wojewoda W., Szeląg Z. (red.). Red list of plants and fungi in Poland. Instytut Botaniki im. W. Szafera, PAN, Kraków: 71-90.
• Cieśliński S., Fałtynowicz W. (red.). 1993. Atlas of geographical distribution of lichens in Poland. 1. Instytut Botaniki PAN, Kraków: 1-67.
• Diederich P., Ries Ch., Société des naturalistes luxembourgeois. 2014. Lichens of Belgium, Luxembourg and northern France [http://www. lichenology.info].
• Fałtynowicz W. 1992. The lichens of Western Pomerania (NW Poland) an ecogeographical study. Polish Botanical Studies 4:1-182.
• Fałtynowicz W. 1994. Propozycja klasyfikacji synantropijnych. Wprowadzenie do dyskusji. Arboretrum Bolestraszyce 2: 21-30.
• Fałtynowicz W. 2004. Rekolonizacja przez porosty - optymistyczny trend w stanie środowiska. W: Kejna M., Uscka J. (red.). Zintegrowany monitoring środowiska przyrodniczego. Funkcjonowanie i monitoring geoekosystemów w warunkach narastającej antropopresji. Biblioteka Monitoringu Środowiska. Wydawnictwo UMK, Toruń: 321-325.
• Kiercul S. 2013a. Zróżnicowanie gatunkowe porostów (Fungi lichenisati) wsi Klewinowo i okolic (Polska Północno-Wschodnia). Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody, Białowieża 32 (4): 77-94.
• Kiercul S. 2013b. Materiały do bioty porostów Podlasia. I. Wieś Krynickie, gmina Zabłudów (polska północno-wschodnia). W: Ciereszko I., Bajguz A. (red.). Różnorodność biologiczna od komórki do ekosystemu. Rośliny i grzyby w zmieniających się warunkach środowiska. PTB Białystok: 307-318.
• Kiercul S. 2014a. Materiały do bioty porostów Podlasia. II. Wieś Tryczówka, gmina Juchnowiec Kościelny (Polska północno-wschodnia). W: Łaska G. (red.). Różnorodność biologiczna od komórki do ekosystemu. Zagrożenia środowiska a ochrona gatunkowa roślin i grzybów. PTB Białystok: 61-70.
• Kiercul S. 2014b. Notes on the distribution of lichen biota of Podlasie I. Nowosady village, Podlaskie province (North-Eastern\Poland). Acta Mycologica (mscr).
• Kolanko К., Matwiejuk A. 2001. Porosty Królowego Mostu i jego okolic w Puszczy Knyszyńskiej (Polska północno-wschodnia). Fragmenta Flori-stica et Geobotanica Series Polonica 8: 237-244.
• Kondracki J. 2013. Geografia regionalna Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Nowak J., Tobolewski Z. 1975. Porosty polskie. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków.
• Olech M.1998. Apophytes in the lichen flora of Poland. W: Faliński J.B., Adamowski W., Jackowiak B. (red.). Synanthropization of plant cover in new Polish research. Phytocoenosis 10 (N.S.), Supplementum Cartographiae Geobotanicae 9.
• Rozporządzenie 2014. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 roku w sprawie ochrony gatunkowej grzybów (Dz.U. z 2013 r. poz. 627, z późn. zm.).
• Szczepańska K. 2008. Antropogeniczne przemiany bioty porostów Masywu Śnieżnika i Gór Bialskich. Acta Botanica Silesiaca Monographiae 4: 1-294.
• Śliwa L. 1998. Antropogeniczne przemiany lichenoflory Beskidu Sądeckiego. Prace Botaniczne 31.