PL
Badania procesów technologicznych pozyskiwania drewna prowadzone w wielu ośrodkach naukowych umożliwiły opracowanie zróżnicowanych metod badań. Celem niniejszej publikacji jest sformułowanie koncepcji metod prowadzenia badań związanych z oceną procesów technologicznych pozyskiwania drewna uwzględniającą aspekty: ekologiczny, ergonomiczny oraz ekonomiczny (3E). Szczególnie wiele uwagi poświęcono aspektom ekologicznym, których metodyka badań dotychczas zastała opublikowana w ograniczonym zakresie. Zasady prowadzenia badań, zarówno ekologicznych, jak i ergonomicznych i ekonomicznych, omówiono z wykorzystaniem literatury przedmiotu. Przykładowe wyniki badań wskazują na celowość prowadzenia wieloaspektowych ocen procesów technologicznych i jednocześnie dokumentują korzyści wynikające ze stosowania zmechanizowanych procesów technologicznych pozyskiwania drewna.
EN
Evaluation of forest operations in different scientific institutions resulted in inventing of various methods. The objective of this paper is to present a universal concept of a research method for the evaluation of forest operations (including thinning operations) with a multicriteria analysis of ecological, ergonomic and economic aspects (3E). Special attention was paid to the ecological evaluation, which has not been widely researched. Analysis of all three aspects of the 3E evaluation was based on a literature study. The results showed that it is essential to consider all three aspects in the evaluation of timber harvesting and that mechanised thinning operations (harvester – forwarder) are preferable, considering all three aspects, compared to those carried out by chainsaw and skidder.