Zakład Dietetyki i Żywienia Klinicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, Białystok
Bibliografia
1. Mędrela-Kuder E. Wybrane zwyczaje żywieniowe kobiet ciężarnych. Roczn PZH. 2006; 57(4): 389–395.
2. Poręba R, Drews K, Karwowicz-Bilińska A, Oszukowski P, Pawelczyk L, Radowicki S, Spaczyński M, Szczapa J. Stanowisko Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie suplementacji witamin i mikroelementów podczas ciąży. Ginekol Pol. 2011; 82: 550–553.
3. Hamułka J, Wawrzyniak A, Pawłowska R. Ocena spożycia witamin i składników mineralnych z suplementami diety przez kobiety w ciąży. Roczn. PZH. 2010; 61(3): 269–275.
4. Imdad A, Bhutta ZA. Effect of balanced protein energy supplementation during pregnancy on birth outcomes. BMC Public Health. 2011; 13 (11): 3–17.
5. Krzyszycha R. Zasady żywienia kobiety ciężarnej. Mag Pielęg Położn. 2009; 6: 33–34.
6. Szostak-Węgierek D, Cichocka A. Żywienie kobiet ciężarnych. Wydanie II. Warszawa: Wyd. Lek. PZWL; 2012.
7. Jarosz M, Bułhak-Jachymczyk B. Normy żywienia człowieka. Podstawy prewencji otyłości i chorób niezakaźnych. Warszawa: Wyd. Lek. PZWL; 2012.
8. Marcinowska‑Suchowierska W, Walicka M. Wpływ niedoboru witaminy D w czasie ciąży i laktacji na matkę i dziecko. Postępy Nauk Medycznych. 2010; 23(5): 350–355.
9. Hronek M, Doubkova P, Tosner J, Zadak Z. Prediction of nutritive intake energy and substrates of Czech pregnant women. Nutrition 2011; 27: 11–12.
10. McGowan CA, McAuliffe FM. Maternal nutrient intakes and levels of energy underreporting during early pregnancy. Eur J Clin Nutr. 2012; 66(8): 906–913.
11. Szostak-Węgierek D, Szamotulska K. Żywienie matki w okresie ciąży a ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego u potomstwa. Ginekol Dypl. 2011; 15(3): 21–28.
12. Picciano MF, McGuire MK. Use of dietary supplements by pregnant and lactating women in North America. Am J Clin Nutr. 2009; 89(2): 663–667.
13. Krzyszycha R. Dla zdrowia matki i dziecka. Mag Pielęg Położn. 2009; 5: 10–11.
14. Jarosz M. Praktyczny podręcznik dietetyki. Szostak-Węgierek D. Ciąża. Warszawa: Instytut Żywności i Żywienia; 2010: 71–77.
15. Institute of Medicine (IOM) Food and Nutrition Board. Weight Gain During Pregnancy: Reexamining the Guidelines. Washington: DC National Academy Press; 2009.
16. Medard ML. Otyłość a ciąża, poród i stan zdrowia w późniejszym okresie życia kobiety. Forum Zab Met. 2010; 1(1): 37–45.
17. Brown A, Avery A. Healthy weight management during pregnancy: what advice and information is being provided. Hum Nutr Diet. 2012; 25(4): 378–387.
18. Krsnodęski J, Krysta A. Pacjentka otyła w położnictwie. Porad Lek Prakt. 2005; 6(7/8): 31–32.
19. Szostak-Wegierek D, Szmotulska K. Fetal development and risk of cardiovascular diseases and diabetes type 2 in adult life. Medycyna Wieku Rozwojowego. 2011; 15: 203–215.
20. Skouteris H, Hartley-Clark L, McCabe M, Milgrom J, Kent B, Herring SJ, Gale J. Preventing excessive gestational weight gain: a systematic review of interventions. Obes Rev. 2010; 11: 757–768.
21. Van den Elsen L, Garssen J, Willemsen L. Long Chain n-3 Polyunsaturated Fatty Acids in the Prevention of Allergic and Cardiovascular Disease. Curr Pharm Des. 2012; 18(16): 2375–2392.
22. Kazimierska I. DHA – kwas dla matki i dziecka. Puls Medycyny 2012; 5: 16–18.
23. Kamiński K, Wietrak E, Popiel M. Rola kwasu dokozaheksaenowego (DHA) w ciąży. Jaką dawkę stosować? Gin Pol Med. Project. 2011; 3(21): 1–16.
24. Mędrela‑Kuder E. Porównanie odżywiania kobiet w okresie przed i w czasie ciąży. Żyw Człow Metab. 2007; 34(1/2): 701–705.
25. Jordan RG. Prenatal omega-3 fatty acids: review and recommendations. J Midwifery Womens Health. 2010; 55(6): 520–528.
26. Koletzko B, Cetin I, Brenna JT. Dietary fat intakes for pregnant and lactating women. Br J Nutr. 2007; 98(5): 873–877.
27. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 440/2011 z dnia 6 maja 2011. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 119/4; 2011.
28. Wąsowska-Królikowska K, Naruszewicz H, Stanowisko ekspertów Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego (PTP) i Polskiego Towarzystwa Badań nad Miażdżycą (PTBnM) dotyczące przeciwdziałania stanom niedoborowym wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 w żywieniu kobiet w ciąży, niemowląt i dzieci w Polsce. Czynniki Ryzyka 2007; 1: 3–4.
29. Głowacka-Rębała A. Pożądane zachowania zdrowotne w ciąży. Pielęg Pol. 2002; 1(1): 70–73.
30. Charzewska J, Chlebna‑Sokol D, Chybicka A. Polskie zalecenia dotyczące profilaktyki niedoborów witaminy D – 2009. Ginekol Pol. 2010; 81: 149–153.
31. Carlin A, Alfirevic Z. Physiological changes of pregnancy and monitoring. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol. 2008; 22: 801–823.
32. Niemiec T, Dębski R, Kotarski J, Jackowska T, Jarosz A, Tomaszewski J, Weker H. Stanowisko ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące spożycia wody pitnej przez kobiety w okresie rozrodczym, ciężarne oraz karmiące. Ginekologia po Dyplomie 2009; 11(4): 103–104.
33. Guan J, Mao C, Feng X, Zhang H, Xu F, Geng C, Zhu L, Wang A, Xu Z. Fetal development of regulatory mechanisms for body fluid homeostasis. Braz J Med Biol Res. 2008; 41: 446–454.
34. Krzyszycha R. Dla zdrowia matki i dziecka. Mag Pielęg Położ. 2009; 5: 10–11.
35. Pinto E, Severo M, Correia S, dos Santos Silva I, Lopes C, Barros H. Validity and reproducibility of a semi-quantitative food frequency questionnaire for use among Portuguese pregnant women. Matern Child Nutr. 2010; 6(2): 105–109.