Wpływ nawadniania i nawożenia azotowego prosa odmiany Gierczyckie na występowanie fitofagicznej entomofauny

• Autorzy: Lamparski R. , Rolbiecki R. , Piesik D. , Rolbiecki S.

Warianty tytułu

EN

Effect of sprinkling irrigation and varied nitrogen fertilization of millet cv. Gierczyckie on occurrence of phytophagous entomofauna

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badano wpływ nawadniania oraz nawożenia azotowego prosa odmiany ‘Gierczyckie’ na występowanie fitofagicznej entomofauny o kłująco-ssącym aparacie gębowym. Doświadczenie polowe prowadzono w latach 2005-2006 w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy. Stwierdzono, że przylżeńce oraz pluskwiaki stanowiły najliczniejszą grupę, która zasiedlała rośliny prosa. Odławiano zdecydowanie najmniejszą liczebność thysanopterofauny, gdy rośliny traktowano średnimi dawkami nawożenia azotowego. Owady te preferowały rośliny nawadniane. Kwietniczkowate (Phlaeothripidae) stanowiły zdecydowanie najliczniejszą grupę owadów odławianych spośród przylżeńców. Liczebność odławianych pluskwiaków była niższa, w porównaniu do przylżeńców. Hemiptera najliczniej występowały na roślinach nawadnianych, które traktowano wysokim poziomem nawożenia azotowego. Reprezentowane one były przez kilka rodzin, takich jak: skoczkowate, tasznikowate, mszycowate i szydlakowate. Najliczniejszym przedstawicielem Cicadellidae był zgłobik smużkowany – Psammotettix alienus Dahlbom. Skoczek sześciorek – Macrosteles laevis Ribaut oraz skoczek ziemniaczak – Empoasca pteridis Dahlbom wystąpiły w nieco mniejszym nasileniu. Spośród rodziny mszycowatych najliczniej odławiano mszycę zbożową i mszycę czeremchowo-zbożową. Stosowanie zróżnicowanego nawadniania oraz nawożenia azotowego w uprawie prosa wpływało na liczebność fitofagicznych pluskwiaków z rodziny tasznikowatych: zmienika lucernowca - Lygus rugulipennis Popp. i wysmułka paskorogiego - Trigonotylus coelestialiumKirk. Pierwszy z wymienionych Miridae zdecydowanie preferował rośliny nawadniane oraz nawożone wyższą dawką azotu.

EN

The sprinkling irrigation and varied nitrogen fertilisation of millet cv. Gierczyckie on insects with the hemipteroidal mouthpart occurrence were investigated. The entomological experiments were conducted in 2005 and 2006 in Kruszyn Krajeński near Bydgoszcz. The largest group of insects were Thysanoptera and Hemiptera. When we used the middle rate of nitrogen fertilization, Thysanoptera was significantly less numerous. They preffered the irrigation plants. From Thysanoptera the most abundant were Phlaeothripidae. Number of Hemiptera was significantly less than Thysanoptera. When the high rate of nitrogen fertilization was used, the numer of Hemiptera was high, too. They were represented by Cicadellidae, Miridae, Aphididae and Delphacidae families. Psammotettix alienus Dahlbom. was the most numerous insects from Cicadellidae. The numbers of Macrosteles laevis Ribaut and Empoasca pteridis Dahlbom was lower. The most frequently caught of Aphididae were the following insects: Sitobion avenae (F.) H.R.L. and Rhopalosiphum padi L. The usage of irrigation and varied nitrogen fertilization in millet cultivation, affected on numerous of phytophagous insects such as: Lygus rugulipennis Popp. and Trigonotylus coelestialium Kirk. First of theirs preffered irrigation plants with higher rate of nitrogen fertilization.

Słowa kluczowe

PL

uprawa roslin; nawadnianie; nawozenie azotem; proso Gierczyckie; szkodniki roslin; wystepowanie; Thysanoptera; Hemiptera

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2013
• Numer: 1/II
• Opis fizyczny: s.123-131,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Lamparski R.

• Katedra Entomologii i Fitopatologii Molekularnej, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, ul.Ks.A.Kordeckiego 20, 85-225 Bydgoszcz

autor

Rolbiecki R.

• Katedra Melioracji i Agrometeorologii, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, ul.Bernardyńska 6, 85-029 Bydgoszcz

autor

Piesik D.

• Katedra Entomologii i Fitopatologii Molekularnej, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, ul.Ks.A.Kordeckiego 20, 85-225 Bydgoszcz

autor

Rolbiecki S.

• Katedra Melioracji i Agrometeorologii, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, ul.Bernardyńska 6, 85-029 Bydgoszcz

Bibliografia

• Ahmad M.E., Rajendra Singh. Records of aphids and their food plants, parasitoids and hyperparasitoids from North Bihar. J. Adv. Zool. 18 (1), 1997, s. 54–61.
• Hannunen S., Ekbom B. Host plant influence on movement patterns and subsequent distribution of the polyphagous herbivore Lygus rugulipennis (Heteroptera: Miridae). Environ. Entomol. 30 (3), 2001, s. 517–523.
• Kennedy C.W. Phytototoxicity in pearl millet varies among in-furrow insecticides. Crop Prot. 21, 2002, s. 799–802.
• Korcz A. Szkodliwe pluskwiaki z rzędu różnoskrzydłych (Heteroptera). W: Diagnostyka szkodników roślin i ich wrogów naturalnych. I. Boczek J. (red.). Wyd. SGGW Warszawa, 1994, s. 233–292.
• Lamparski R., Szczepanek M. Entomofauna kostrzewy czerwonej w warunkach różnego poziomu nawożenia azotem. Prog. Plant Prot. 48 (1), 2008, s. 357–361.
• Lamparski R., Rolbiecki R., Piesik D., Rolbiecki S. Effect of Sprinkling Irrigation and Varied Nitrogen Fertilization of Millet on Occurrence of Insects. [w:] E. Śliwińska i E. Spychaj Fabisiak (red). Understanding the Requirements for Development of Agricultural Production and of Rural Areas in the Kuyavian-Pomeranian Province as a Result of Scientific Research. Wyd. UT-P Bydgoszcz, 2009, s. 37–47.
• Leszczyński B., Bąkowski T., Matok H., Niraz S. Odporność pszenicy ozimej na mszyce zbożowe. Ochrona Roślin 10, 1987, s. 4–6.
• Miczulski B. Oznaczanie szkodników zbóż, traw oraz kukurydzy na podstawie uszkodzeń roślin. [w:] J. Boczek (red). Diagnostyka szkodników roślin i ich wrogów naturalnych. Wyd. SGGW, Warszawa, 1994, s. 82–99.
• Müller F.P. Mszyce – szkodniki roślin. Terenowy klucz do oznaczania. Klucze do oznaczania bezkręgowców Polski. 2. Wyd. PWN Warszawa, 1976, s. 7–79.
• Nowacka W. Uproszczony klucz do oznaczania wybranych gatunków piewików (Auchenorrhyncha) występujących na uprawach polowych. [w:] J. Boczek (red.) Diagnostyka szkodników roślin i ich wrogów naturalnych. II. Wyd. SGGW Warszawa, 1996, s. 385.
• Prestidge R.A. Preliminary observations on the grassland leafhopper fauna of the central North Island Volcanic Plateau. New Zeal. Entomol. 12, 1989, s. 54–57.
• Rolbiecki S., Rolbiecki R., Rzekanowski C., Grzelak B. Wpływ deszczownia i zróżnicowanego nawożenia azotem na plonowanie prosa odmiany ‘Jagna’ na glebie bardzo lekkiej. Zesz. Prob. Post. Nauk Roln. 528, 2008, s. 299–304.
• Songin H., 2003. Proso. [W:] Szczegółowa uprawa roślin. I, Z. Jasińska, A. Kotecki (red), Wyd. AR Wrocław, 293–298.
• Władyko S., Żurańska I. Występowanie przylżeńców (Thysanoptera) na trawach uprawianych na nasiona w województwie olsztyńskim. Pol. Pismo Entomol. 61, 1991, s. 163–177.
• Zawirska I. Wciornastki (Thysanoptera). [w:] J. Boczek (red.) Diagnostyka szkodników roślin i ich wrogów naturalnych I. Wyd. SGGW Warszawa, 1994, s. 327.
• Żarski J. Potrzeby i efekty nawadniania zbóż. [w:] S. Karczmarczyk i L. Nowak (red) Nawadnianie roślin. Wyd. PWRiL Poznań, 2006, s. 383–403.
• Żurańska I., Kordan B., Śledź D. Badania nad występowaniem mszyc (Homoptera, Aphididae) na trawach nasiennych. Pol. Pismo Entomol. 63, 1994, s. 369–378.