Zróżnicowanie pokrywy glebowej terenów erodowanych na przykładzie zlewni rzeki Opatówki

• Autorzy: Rybicki R.

Warianty tytułu

EN

The differentiation of soil cover of eroded terrains on the example of Opatowka river basin

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The study aimed at evaluating the changes occurred in loess soils of Opatówka river catchment (Sandomierska Upland) due to surface water erosion and long-term agricultural performance. The survey was conducted in two micro-catchments on three cross-section transcets. Soil pits and bores were made, and soil samples to laboratory examinations were collected to determine the soil type, soil texture, and general soil features. The survey confirmed occurring erosion processes. It was found that lessive soils eroded in part were present in majority of top sections and over 15% inclined slopes. They were characterized by a shortened soil profile of Ap - Bt - CCa confirmation. Slopes cultivated along the hillsides of over 15% inclination (S, W, and SW exposure) and domed tops are strongly threatened by erosion, which results in para-rendzinas of ApCa – Cca conformation. These soils contained elevated quantities of dust fraction in relation to loam. Also greater thickness of plough-humus level of soils from the slope bottoms (including valley bottoms) as compared to those from higher levels, was recorded. They were deluvial soils characterized in general by very poor permeability. The survey revealed differences in organic matter contents at various land sculpture elements. The largest amounts of humus were found in tops and at the slope bottoms. The study also indicated that lessive soils dominating in the soils of examined area, were very vulnerable to water erosion at lack of protective means (mainly an appropriate anti-erosion agrotechnics).

Słowa kluczowe

PL

rzeka Opatowka; zlewnie rzek; tereny erodowane; pokrywa glebowa; gleby; erozja gleb; lessy; wody powodziowe; uzytkowanie rolnicze; ocena

• Wydawca: -
• Czasopismo: Prace i Studia Geograficzne
• Rocznik: 2010
• Tom: 45
• Opis fizyczny: s.295-305,tab.,wykr.,bibliogr.

Twórcy

autor

Rybicki R.

• Katedra Melioracji i Budownictwa Rolniczego, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Lublin

Bibliografia

• Czarnecki R., 1969, Gleby dorzecza środkowej Opatówki i zależność ich od rzeźby terenu, Pr. i St. IG UW, Georg. Fiz., z. 2, 21 - 75.
• Czarnecki R., 1996, Wyżyna Sandomierska część wschodnia, Wyd. WGSR UW, Warszawa, 364 s.
• Józefaciuk A., 1982, Podstawy kompleksowego zagospodarowania rolniczych terenów erodowanych na przykładzie badań w zlewni Opatówki, Wyd. JUNG Puławy, 152 s.
• Józefaciuk A., Józefaciuk Cz., 1995, Erozja agroekosystemów, PIOŚ , Bibl. Monit. Środ., Warszawa, 168 s.
• Józefaciuk A., Józefaciuk Cz., 1999, Ochrona gruntów przed erozją. Wyd. IUNG Puławy, 109 s.
• Kern H., 1963, Łąki doliny Opatówki na tle procesu erozji zlewni na lessach w Sandomierskiem, Wiad IMUZ 3, 2, 41 - 55.
• Mazur Z., 1963, Erozja wodna gleb w zlewni rzeki Opatówki, Wiad. IMUZ 3, 2, 7- 20.
• Orlik T., 1998, Zadania agrotechniki jako metody przeciwdziałania degradacji gleb na obszarach erodowanych, Bibl. Fragm. Agronom. 4A, 315- 337.
• Rybicki R., 2003, Racjonalizacja użytkowania gruntów rolniczych w mikrozlewni dorzecza Opatówki, Inż. Roln. 3, 1, 121 - 131.
• Stasik R., Szafrański Cz., 2005, Zmiany w pokrywie glebowej erodowanych terenów Pojezierza Gnieźnieńskiego, Acta Agroph. 5, 2, 447-454.
• Strzemski M., 1957, Ogólnoprzyrodnicze i gospodarcze tło rozwoju procesów erozyjnych w woj. kieleckim., Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 8, 95- 111.
• Turski R., Paluszek J., Słowińska-Jurkiewicz A., 1987, Wpływ erozji na fizyczne właściwości gleb wytworzonych z lessu, Roczn. Glebozn. 1, t. XXXVIII, 37-49.
• Turski R., Paluszek J., Słowińska-Jurkiewicz A., 1991, Wpływ rzeźby terenu na stopień zerodowania i właściwości fizyczne gleb lessowych, [w:] Erozja gleb i jej zapobieganie, Wyd. AR Lublin, 47- 62.
• Zawadzki S. (red.), 1999, Gleboznawstwo, Wyd. PWRiL, Warszawa, 559 s.