Analiza warunków wykorzystania przepisów Kodeksu cywilnego Napoleona jako podstawy wpisu w księdze wieczystej prawa własności nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa

• Autorzy: Kwartnik-Pruc A. , Maczynska A.

Warianty tytułu

EN

Conditions analysis for the use of the Napoleonic Code as a basis for the entry in the land and mortgage register of the ownership right to the State Treasury

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

„Code civil des Français”, zwany Kodeksem cywilnym Napoleona, wprowadził we Francji w 1804 r. Napoleon Bonaparte. Obowiązywał on również na części ziem polskich od 1 maja 1808 r. do 31 grudnia 1946 r. Kodeks stanowił domniemanie własności państwowej dla wszystkich gruntów o nieuregulowanym stanie prawnym. Zgodnie z art. 713 Kodeksu Napoleona, dobra niemające właściciela należą do państwa. Sąd Najwyższy w uchwale z 27 czerwca 2013 r. orzekł, że przepisy Kodeksu Napoleona mogą stanowić samodzielną podstawę dokonania wpisu w księdze wieczystej prawa własności nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa. Do dziś duża część nieruchomości w Polsce ma nieuregulowany stan prawny. Zjawisko to dotyczy również gruntów Skarbu Państwa, dlatego dopuszczenie regulacji stanu prawnego nieruchomości na podstawie Kodeksu Napoleona przez uchwałę Sądu Najwyższego daje szansę uregulowania stanu prawnego wielu nieruchomości. W artykule przeanalizowano orzecznictwo Sądu Najwyższego w celu wskazania dokumentów oraz procedury niezbędnej do dokonania wpisu prawa własności w księdze wieczystej w oparciu o art. 713 Kodeksu Napoleona na rzecz Skarbu Państwa.

EN

The Napoleonic Code was introduced in France in 1804 by Napoleon Bonaparte and was also valid for part of the Polish lands between May 1, 1808 and December 31, 1946. The Code provided for the presumption of state ownership for all lands with unsettled legal status. According to art. 713 of the Napoleonic Code, goods that do not have an owner belong to the state. In its resolution of June 27, 2013, the Supreme Court ruled that the provisions of the Napoleonic Code may constitute an independent basis for making an entry in the land and mortgage register of the ownership right to the State Treasury. To this day, a large part of real estate in Poland has an unregulated legal status. This phenomenon also applies to State Treasury lands, which is why allowing the regulation of the legal status of real estate on the basis of the Napoleonic Code by a resolution of the Supreme Court gives the local government units a potential chance to regulate the legal status of many properties. This article analyzes the case law of the Supreme Court in order to indicate the documents necessary to make an entry of the owner-ship right in the land and mortgage register based on Art. 713 of the Napoleonic Code for the benefit of the State Treasury.

Słowa kluczowe

PL

nieruchomosci; grunty panstwowe; stan prawny gruntu; ksiegi wieczyste; regulacja prawna; Kodeks cywilny Napoleona

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Administratio Locorum
• Rocznik: 2019
• Tom: 18
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.285-295,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kwartnik-Pruc A.

• Katedra Geodezji Inżynieryjnej i Budownictwa, Akademia Górniczo-Hutnicza im.S.Staszica w Krakowie, al.Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Maczynska A.

• Katedra Geodezji Inżynieryjnej i Budownictwa, Akademia Górniczo-Hutnicza im.S.Staszica w Krakowie, al.Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

Bibliografia

• Bieniek, G., Rudnicki, S. (2013). Nieruchomości. Problematyka prawna (Real estate. Legal issues). Lexis-Nexis, Warszawa.
• Celarek, K. (2012). Problematyka prawna nieruchomości Skarbu Państwa – wybrane zagadnienia (Legal issues of real estate of the Treasury – selected issues). Studia i Materiały Towarzystwa Naukowego Nieruchomości (Studies and Materials of the Scientific Society of Real Estate) 20(4), 111–120.
• Dekret z 11 października 1946 r. Przepisy wprowadzające prawo rzeczowe i prawo o księgach wieczystych (Decree of 11 October 194. Provisions introducing a right in rem and the law on land and mortgage registers). Dz.U. z 1946 r. nr 57 poz. 321 (Journal of Laws 1946 No. 57, item 321).
• Deneka, M. (2010). Księgi wieczyste. Zasady materialnoprawne (The perpetual books. Material and legal principles). LexisNexis, Warszawa.
• Gniewek, E. (2013). System prawa prywatnego. Prawo rzeczowe (Private law system. Property law). C.H. Beck, Warszawa, t. 3.
• Gniewek, E. (2017). Księgi wieczyste. Art. 1–58(2) KWU. Art. 626(1)–626(13) KPC. Komentarz (The perpetual books. Articles 1 to 58(2) of the ICS. Art. 626(1)-626(13) C.P. Comment). C.H.Beck, Warszawa.
• Gross, M. (2010). Gospodarka nieruchomościami publicznymi w ujęciu systemowym z uwzględnieniem wybranych badań prowadzonych przez międzynarodową federację geodetów (FIG) [Public real estate management in systemic terms including selected surveys conducted by the international federation of land surveyors (FIG)]. Acta Sci. Pol. Administratio Locorum 9(2), 79–88.
• Gross, M., Źróbek, R. (2015). Good governance in some public real estate management systems. Land Use Policy 49, 352–364.
• Grzeszczyk, W. (2012). Omówienie książki Romana Tokarczyka, Współczesne kultury prawne (Discussion of a book by Roman Tokarczyk, Contemporary legal cultures). Wolters Kluwer, Warszawa, s. 375.
• Hanus, P. (2007). Wykorzystanie dokumentacji byłego katastru austriackiego do regulacji stanu prawnego nieruchomości (The use of documentation of the former Austrian cadastre to regulate the legal status of real estate). Geomatics and Environtmental Engineering 1(4), 127–138.
• Krajewska, H. (2007). Zamówienia publiczne w gospodarce przestrzennej (Public procurement in spatial management). Acta Sci. Pol. Administratio Locorum, 6(2), 5–17.
• Mączyńska, A., Kwartnik-Pruc, A. (2017). Land owner ship act as a basis for legal status regulation of real estate located in rural areas. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich (Infrastructure and Ecology of Rural Areas) 4(1), 1493–1506.
• Mączyński, A. (2008). Kodeks Napoleona, Kodeks cywilny Królestwa Polskiego, Kodeks zobowiązań i inne przepisy obowiązujące w województwach centralnych (The Napoleon Code, the Civil Code of the Kingdom of Poland, the Code of Obligations and other regulations in force in central provinces). Lexis-Nexis, Warszawa.
• Kontrola stanu faktycznego i prawnego nieruchomości należących do Skarbu Państwa lub gmin (Control of the actual and legal status of real estate owned by the State Treasury or municipalities). (2009). Najwyższa Izba Kontroli (Supreme Audit Office), https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/kontrola-stanu-faktycznego-i-prawnego-nieruchomosci-nalezacych do-skarbu-panstwa-lub-gmin.html, dostęp (access): 5.11.2018.
• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 15 lutego 2016 r. w sprawie zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie teleinformatycznym (Regulation of the Minister of Justice regarding establishing and maintaining land and mortgage registers in the ICT system of February 15, 2016). Dz.U. z 2016 r. poz. 312 (Journal of Laws of 2016, item 312).
• Sobolewska-Mikulska, K., Cienciała, A. (2017). Problematyka geodezyjno-prawna w procesie ustalania stanu prawnego nieruchomości w Polsce (Geodetic and legal issues in the process of determining the legal status of real estate in Poland). OWPW, Warszawa.
• Sokołowski, K. (2015). Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 20.06.2012 r. (I CSK 220/12) [Gloss to the decision of the Supreme Court of 20/06/2012 (I CSK 220/12)]. Przegląd Sądowy 10, 124–131.
• Sokołowski, K. (2016). Nabycie nieruchomości przez Skarb Państwa na podstawie art. 713 Kodeksu Napoleona (Acquisition of real estate by the State Treasury pursuant to art. 713 of the Napoleonic Code). Rejent 26, 62–104.
• Sójka-Zielińska, K. (2003). Historia prawa (History of law). Wolters Kluwer, Warszawa.
• Sójka-Zielińska, K. (2008). Kodeks Napoleona. Historia i współczesność (Napoleon’s Code, History and Present). LexisNexis, Warszawa.
• Strzelczyk, R. (2017). Prawo nieruchomości (Real estate law). C.H. Beck, Warszawa.
• Szereda, A. (2014). Glosa do uchwały Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z 27 czerwca 2013 r., III CZP 29/2013 (Gloss to the resolution of the Supreme Court – Civil Chamber of 27 June 2013, III CZP 29/2013). Rejent 10, 98–112.
• Trembecka, A. (2010). Purchase of property plots parcelled out for roads by the state treasury or local authorities under the real estate management act. Geomatics And Environmental Engineering 4(1), 145 –152 .
• Ustawa z 20 marca 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej (Act of March 20, 1950 on local bodies of uniform state power). Dz.U. z 1950 r. nr 14 poz. 130 (Journal of Laws 1950 No. 14, item 130).
• Ustawa z 30 maja 1962 r. Prawo wodne (The Act of May 30, 1962 – Water law). Dz.U. z 1962 r. nr 34 poz. 158 ze zm. (Journal of Laws 1962 No. 34, item 158, as amended).
• Ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Act of 21 August 1997 on real estate management), t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 121 ze zm. (ie, Journal of Laws of 2018, item 121, as amended).
• Ustawa z 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Act on land and mortgage registers and mortgage dated July 6, 1982), t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1007 ze zm. (ie, Journal of Laws of 2017, item 1007, as amended).
• Ustawa z 7 września 2007 r. o ujawnieniu w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego (The Act of 7 September 2007 on the disclosure in the land and mortgage registers of ownership of real estate owned by the State Treasury and local government units), t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1460 (ie, Journal of Laws of 2012, item 1460).
• Węgrzynowski, Ł. (2014). Przepis art. 713 Kodeksu Napoleona jako podstawa wpisu prawa własności nieruchomości w księdze wieczystej (The provision of art. 713 of the Napoleonic Code as the basis for entry of the property right in the land and mortgage register). Przegląd Sądowy 6, 49–62.
• Źróbek, R., Źróbek-Różańska, A. (2011). Chosen rules of public real estate resources management in post-socialist countries. Acta Sci. Pol. Administratio L ocor u m 10(1), 111–118.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z 24 czerwca 1997 r., sygn. II CKN 216/97 (Order of the Supreme Court of June 24, 1997, Ref. II CKN 216/97), publ. https://legalis.pl, dostęp (access): 15.08.2018.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z 28 września 2011 r., sygn I CSK 677/10, publ. (Decision of the Supreme Court of 28 September 2011, reference number I CSK 677/10, public), https://legalis.pl, dostęp (access): 15.08.2018.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z 11 marca 2016 r., sygn. CSK 120/15, publ. (Decision of the Supreme Court of 11 March 2016, Ref. CSK 120/15, public),https://legalis.pl, dostęp (access): 15.08.2018.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z 10 czerwca 2016 r., sygn. IV CSK 618/15, publ. (Decision of the Supreme Court of 10 June 2016, Ref. IV CSK 618/15, public), https://legalis.pl, dostęp (access): 15.08.2018.
• Uchwała Sądu Najwyższego z 9 lipca 1993 r., sygn. III CZP 91/93, publ. (Resolution of the Supreme Court of 9 July 1993, Ref. III CZP 91/93, public), https://legalis.pl, dostęp (access): 15.08.2018.
• Uchwała Sądu Najwyższego z 7 października 2009 r., sygn. III CZP 69/09, publ. (Resolution of the Supreme Court of 7 October 2009, Ref. III CZP 69/09, public), https://legalis.pl, dostęp (access): 15.08.2018.
• Uchwała Sądu Najwyższego z 20 czerwca 2012 r., sygn. I CSK 220/12, publ. (Resolution of the Supreme Court of June 20, 2012 Ref. I CSK 220/12, public), https://legalis.pl, dostęp (access): 15.08.2018.
• Uchwała Sądu Najwyższego z 27 czerwca 2013 r., sygn. III CZP 29/13, publ. (Resolution of the Supreme Court of June 27, 2013 Ref. III CZP 29/13, public), https://legalis.pl, dostęp (access): 15.08.2018.
• Wyrok Sądu Najwyższego z 20 września 2012 r., sygn. IV CSK 46/12, publ. (Judgment of the Supreme Court of 20 September 2012, Ref. IV CSK 46/12, public), https://legalis.pl, dostęp (access): 15.08.2018.

Identyfikatory

DOI

10.31648/aspal.4189