PL
Podjęto badania nad akumulacją metali ciężkich Zn, Cd i Pb przez populacje Silene vulgaris z gleby zanieczyszczonej metalami w obecności i przy braku EDTA (kwasu etylenodiaminotetraoctowego). Nasiona pozyskano z trzech stanowisk: (1) najbliższego otoczenia Huty Metali Nieżelaznych „Szopienice” w Katowicach, (2) hałdy pocynkowej Zakładów Metalurgicznych „Silesia” w Katowicach, (3) obszaru pogalmanowego w Dąbrowie Górniczej (Warpie). Gleba była zanieczyszczana Pb, Zn i Cd. Dodawano także EDTA do gleby zanieczyszczonej metalami. Badano akumulację metali ciężkich w liściach, łodygach i korzeniach roślin S. vulgaris. Obliczono wskaźniki translokacji (TF). Dodatek EDTA spowodował wzrost biodostępności metali ciężkich w glebie. W obecności EDTA zanotowano zwiększoną akumulację Zn i Cd w częściach nadziemnych Silene vulgaris oraz Pb u roślin pochodzących z najbliższego otoczenia huty (Szopienice). Najwyższą akumulację Cd i Zn stwierdzono w liściach badanych roślin. U roślin Silene vulgaris, rosnących na glebie z dodatkiem EDTA zanotowano także większą translokację Zn i Cd do części nadziemnych.
EN
A pot experiment was conducted to compare the accumulation of Zn, Cd, Pb by Silene vulgaris populations from metal contaminated soil in the presence and absence of ethylenediaminetriacetic acid (EDTA). The seeds were obtained from three stands (the nearest vicinity of non ferrous plant in Katowice Szopienice (1), from the zinc waste heap in Katowice Wełnowiec (2) and from the calamine site in Dąbrową Górnicza (3). The soil in the pots was contaminated with Pb, Zn, Cd. EDTA was applied to the soil with metals. The heavy metal content in leaves, stems and roots was investigated and TF factor was calculated. The heavy metal bioavailability increased in the soil with the EDTA addition. In the EDTA presence Zn, Cd and Pb (in Szopienice plant) were accumulated in higher amounts in the shoots. The highest accumulation of Cd and Zn was found in leaves. In the EDTA presence the higher translocation of Zn and Cd to the shoots of Silene vulgaris was observed.