Wartość paszowa runi łąk Pienińskiego Parku Narodowego użytkowanych zgodnie z wymogami ochrony roślin

• Autorzy: Zarzycki J , Galka A. , Gora-Drozdz E.

Warianty tytułu

EN

Fodder value of the pieniny national park meadows sward used in the view of nature protection

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zachowanie bioróżnorodności łąk jest możliwe pod warunkiem, że będą one użytkowane zgodnie z wymogami ochrony przyrody. Składa się na to późne koszenie oraz brak nawożenia lub niewielki jego poziom. W pracy przedstawiono ocenę wartości paszowej runi łąk pienińskich w ten sposób użytkowanych, którą przeprowadzono na podstawie analiz botaniczno-wagowych prób runi, po określeniu w nich zawartości głównych składników pokarmowych. Wyniki pozwoliły na stwierdzenie stosunkowo dobrej jakości paszy, wynikającej z dużego udziału ziół i motylkowatych, jednakże głównym czynnikiem ograniczającym wykorzystanie paszowe tego typu runi jest wysoka zawartość włókna. Ze względu na możliwość występowania w runi gatunków roślin trujących lub szkodliwych konieczna jest wnikliwa ocena jej składu botanicznego.

EN

It is possible to preserve a high biodiversity of meadows if they are used compliant with the nature protection requirements. It consists in late mowing and no or low fertilisation. The paper presents the fodder value of the Pieniny meadows sward used in such a way. The fodder value evaluation was made based on the botanical-and-weight sward sample analysis having determined their content of major nutrients. The results recorded demonstrated a relatively high quality of fodder due to a high share of herbs and papilionaceous plants, however the main factor restricting the fodder use of this kind of sward is a high content of fibre. Due to a potential occurrence of poisonous plants in sward, it is necessary to make a thorough analysis of the botanical composition.

Słowa kluczowe

PL

Pieninski Park Narodowy; ochrona roslin; laki ekstensywne; roznorodnosc biologiczna; parki narodowe; wartosc paszowa; run lakowa

EN

biodiversity; extensive meadow; fodder value; meadow sward; national park; Pieniny National Park; plant protection

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
• Rocznik: 2005
• Tom: 04
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.119-132,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Zarzycki J

• Akademia Rolnicza, al.Mickiewicza 24/28, 30-059 Krakow

autor

Galka A.

autor

Gora-Drozdz E.

Bibliografia

• Ammar H., Lopez S., Bochi-Brum O., Garcia R., Ranilla M.J., 1999. Composition and in vitro digestibility of leaves and stems of grasses and legumes harvested from permanent mountain meadows of different stages of maturity. J. Anim. Feed. Sci. 8, 599-610.
• Bruinenberg M.H., Struik P.C., Valk H., 2001. Digestibility and plant characteristic of forages in semi-natural grasslands. Grassland Science in Europe 6, 154-157.
• Derrick R.W., Moseley G., Wilman D., 1993. Intake, by sheep, and digestibility of chickweed, dandelion, dock, ribwort and spurrey, compared with perenial ryegrass. J. Agric. Sci. 120, 51-61.
• Dzwonko Z., 1998. Współczesne metody numerycznego porządkowania i ich zastosowanie w badaniach nad roślinnością. Mat. Konf. Metody numeryczne w badaniach struktury i funkcjonowania szaty roślinnej, V Szkoła i XLVI Seminarium geobotaniczne, UWM Toruń, 133-142.
• Falkowski M., Kozłowski S., Kukułka J., 1994. Herbal meadows - a source of feed and an element of environmental protection. Procc. of 15th General Meeting of the EGF, 301-302.
• Filipek J., 1965. Zawartość niektórych składników pokarmowych w brodawniku zwyczajnym (Leontodon hispidus L.) na tle składu chemicznego siana górskiego. Rocz. Nauk Roln. 76 F (3), 593-622.
• Furgał K., Micek P., Borowiec F., Zając T., Kamiński J., 1999. Wartość pokarmowa i przydatność do zakiszania niektórych roślin motylkowatych i traw. Zesz. Nauk. AR w Krakowie, Sesja Nauk. 62, 79-88.
• Goering H.K., Van Soest P.J., 1970. Forage Fiber Analyses (Apparatus, Reagents, Procedures, and Some Applications). ARS-USDA Washington, DC, Agric. Handbook 379.
• Grynia M., 1974. Trujące i szkodliwe rośliny łąk i pastwisk. PWRiL Warszawa.
• Hadula E., Michna G., 1997. Zmiany składu chemicznego zielonek w procesie suszenia a wartość pokarmowa paszy. Prz. Hod. 9, 26-28.
• Hess M., 1965. Piętra klimatyczne w polskich Karpatach Zachodnich. Zesz. Nauk. UJ w Krakowie, Prace Geogr. 11, 1-258.
• Kaźmierczakowa R., Zarzycki J., Wróbel I., Vončina G., 2004. Łąki, pastwiska i zbiorowiska siedlisk wilgotnych Pienińskiego Parku Narodowego. Studia Naturae 49, 195-251.
• Kopeć S., 1995. Znaczenie górskich użytków zielonych w ochronie wód. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, Sect. E, Agricultura, Suppl. 59, 313-316.
• Kostuch R., 1997a. Ekologizacja gospodarki łąkowo-pastwiskowej. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 453, 113-119.
• Kostuch R., 1997b. Floristic diversity of grassland - advantages and disadvantages for livestock. Grassland Science in Europe 2, 87-92.
• Kozłowski S., 1981. Węglowodany strukturalne w trawach. Zesz. Prob. Post. Nauk Roln. 241, 189-199.
• Normy żywienia bydła, owiec i kóz: wartość pokarmowa pasz dla przeżuwaczy, 2001. Instytut Zootechniki Kraków.
• Nowak M., 1983. Charakterystyka zasobności siana w składniki mineralne. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 276, 45-53.
• Perzanowska J., 2004. Klimat Pienin. Studia Naturae 49, 21-32.
• Praca zbiorowa pod red. R. Kaźmierczakowej, 1999. Operat ochrony nieleśnych ekosystemów na lata 1999-2018. Instytut Przyrody PAN-Pieniński Park Narodowy.
• Silverton J., Dodd M., McConway K., Potts J., 1994. Rainfall, biomass variation, and community composition in the Park Experiment. Ecology 75, 2430-2437.
• Smith R.S., Pullan S., Shiel R.S., 1996. Seed shed in the making of hay from mesotrophic grass- land in a field in Northern England: effects of hay cut date, grazzing and fertilizer in a split- split-plot experiment. J. Appl. Ecol. 33, 833-841.
• Tallowin J.R.B., Jefferson R.G., 1999. Hay production from lowland semi-natural grasslands: a review of implications for ruminant livestock systems. Grass and Forage Science 54, 99-115.
• Ter Braak C.J.F, Smilauer P., 2002. CANOCO Reference manual and CanoDraw for Windows User's guide, Software for Canonical Community Ordination (ver. 4.5). Microcomputer Power, Ithaca, NY, USA.
• Trzaskoś M., 1996. Florystyczne, paszowe i krajobrazowe walory łąk ziołowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 442, 417-430.
• Trzaskoś M., 1997. Rola ziół w runi trwałych użytków zielonych. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 453, 339-348.
• Vázquez-de-Aldana B.R., Garcia-Ciudad A., Pérez-Corona M.E., Garcia-Criado B., 2000. Nutritional quality of semi-arid grassland in western Spain over a 10-year period: changes in chemical composition of grasses, legumes and forbs. Grass and Forage Science 55, 209-220.
• Wilman D., Riley A., 1993. Potential nutritive value of a wide range of grassland species. J. Agric. Sci. 120, 43-49.
• Wróbel I., 2000. Ekosystemy nieleśne Pienińskiego Parku Narodowego - praktyczna realizacja planu ochrony na lata 1989-1998. Szczeliniec 4, 293-303.
• Zarzycki J. 2001. The use of fire in the management of meadows in the Pieniny National Park (Western Carpathians). Grassland Science in Europe, 6, 207-209.
• Ziółecka A., Kużdowicz M., Kielanowski J., 1985. Tabele składu chemicznego i wartości pokarmowej pasz krajowych. PWN Warszawa.
• Žáková I., Bílek M., Bendová P., 2000. Preferenční potravní chování ovcí na počátku pastevní sezóny ve vztahu k botanickému složení horských travních porostů. VUŽV Uhříněves, Acta Zootechnica 1, 18-23.