Isotopes: caesium-137 and potassium-40 in soils of the powiat of Garwolin [Province of Mazowsze]

• Autorzy: Krolak E , Krupa B. , Sarnowska K. , Karwowska J.

Warianty tytułu

PL

Izotopy cezu-137 i potasu-40 w glebach powiatu Garwolin [wojewodztwo mazowieckie]

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

In 2005, in the administrative district (powiat) of Garwolin (the Province of Mazowsze), the samples of forest, cropland and fallow land soils were collected from three depths: 0-3 cm, 3-7 cm, 7-12 cm. The litter from the sampling sites located in forests was also collected for studies. In the samples, the contents of isotopes 137Cs and 40K were measured. The highest amount of 137Cs was measured in litter and the upper layer of forest soils; the content of the isotope decreased in deeper layers of the soil. Forest soils were the richest in 137Cs; fallow and cropland soils contained less of this isotope. The content of 40K in forest and fallow land soils did not depend on the depth from which the samples were collected. The highest amount of 40K isotope was found in arable soil, the lowest - in forest soils. The content of 137C in the soils decreased as the soil reaction increased but rose at higher organic carbon content. The content of 40K isotope correlated negatively with the soil reaction and with the content of sand fraction but it correlated positively with the content of clay fraction.

PL

W 2005 r., w glebach powiatu Garwolin (woj. mazowieckie) z trzech poziomów: 0-3 cm, 3-7 cm i 7-12 cm pobierano do badań próbki gleb leśnych oraz nieużytkowanych i użytkowanych rolniczo jako pola uprawne. Dodatkowo w punktach poboru gleb leśnych pobrano do badań ściółkę leśną. W próbkach oznaczono zawartość izotopów 137Cs i 40K. Największą zawartość 137Cs zmierzono w ściółce i powierzchniowej warstwie gleb leśnych, w głąb gleby zawartość izotopu się zmniejszała. Najbardziej wzbogacone w 137Cs były gleby leśne, gleby nieużytkowane rolniczo i pola uprawne zawierały mniejsze ilości tego izotopu. W wierzchnich warstwach gleb leśnych i nieużytków zawartość 40K nie zależała od głębokości poboru prób, natomiast była zależna od sposobu użytkowania gleby. Największe ilości izotopu 40K zmierzono w badanej warstwie gleb ornych, najmniejsze w glebach leśnych. Zawartość 137Cs w badanych glebach zmniejszała się wraz z ze wzrostem odczynu gleby i wzrastała wraz z zawartością węgla organicznego. Zawartość potasu-40 była skorelowana ujemnie z odczynem gleby i zawartością frakcji piasku oraz dodatnio z zawartością frakcji iłu.

Słowa kluczowe

EN

forest soil; Garwolin district; radioactive isotope; chemical property; fallow; 137 caesium; soil; potassium-40; field; physical property; Mazovia region

• Wydawca: -
• Czasopismo: Journal of Elementology
• Rocznik: 2008
• Tom: 13
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.81-90,fig.,ref

Twórcy

autor

Krolak E

• University of Podlasie, Prusa 12, 08-110 Siedlce, Poland

autor

Krupa B.

autor

Sarnowska K.

autor

Karwowska J.

Bibliografia

• Avery S.V. 1996. Fate of caesium in the environment: distribution between the abiotic and biotic components of aquatic and terrestrial ecosystem. J.Environ. Radioactiv., 30(2): 139-171.
• Biernacka M., Isajenko K. 2006. Radiologiczna mapa Polski w latach 1988-2005. In: Czarnobyl 20 lat później: skażenia środowiska i żywności, skutki zdrowotne. Energetyka jądrowa w Polsce: za i przeciw. Mat. Konf. XXI Szkoła Jesienna Polskiego Towarzystwa Badań Radiacyjnych im. Marii Skłodowskiej-Curie, Zakopane, 95-111.
• Brogowski Z., Chojnicki J. 2005. Rozmieszczenie potasu ogólnego w wydzielonych frakcjach granulometrycznyh gleb brunatnych. Rocz. Glebozn., LVI (1-2): 27-39.
• Chibowski S., Solecki J., Szczypa J., Suprynowicz R. 1994. Study of radioactive contamination of Eastern Poland. Sci. Total Environ., 158: 71-77.
• Dołchańczuk-Środka A., Kiczma B., Wacławaek M. 2002. Ocena skażenia gleb I37Cs. Chem. Dydakt. Ekol. Metro., 7(1/2): 69-71.
• Dołchańczuk-Środka A., Ząbkowska-Wacławek M., Kusza G. 2005. Radiocez w środowisku leśnym. Obieg pierwiastków w przyrodzie. Inst. Ochr. Środ., Monografia, 3: 27-30.
• Dołchańczuk-Środka A., Ziembik Z., Majcherczyk T., Smuda M., Wacławek M., Wacławek W. 2006. Czynniki wpływające na poziomy i pionowy transfer radiocezu w środowisku leśnym. W: Czarnobyl 20 lat później: skażenia środowiska i żywności, skutki zdrowotne. Energetyka jądrowa w Polsce: za i przeciw. Mat. Konf. XXI Szkoła Jesienna Polskiego Towarzystwa Badań Radiacyjnych im. Marii Skłodowskiej-Curie, Zakopane, 427-435.
• Eisenbud M., Gesell T.F. 1997. Environmental radioactivity from natural, industrial and military sources. Acad. Press, 655 pp.
• Falandysz J., Caboń J. 1992. Wyniki oznaczeń radiocezu w grzybach na terenie województwa gdańskiego. Przem. Spoż., 46: 146-147.
• Grabowski D., Muszyński W., Petrykowska M., Rubel B., Smagała G., Wilgos J. 1993. Skażenie promieniotwórcze środowiska i żywności w Polsce w I992 roku. Bibl. Monitoringu Środowiska, Warszawa, 45 pp.
• Kondracki J. 1988. Geografia fizyczna Polski. PWN, Warszawa, 463 pp.
• Kubica B. 2002. Pilotażowe badania zawartości I37Cs, 239+240Pu, 40K w próbkach gleby z Tatrzańskiego Parku Narodowego. Kosmos, 51(4): 408-413.
• Łabędowicz J., Rutkowska B. 2001. Czynniki kształtujące stężenie potasu w roztworze glebowym gleb użytkowanych rolniczo w Polsce. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 480: 95-102.
• Mercik S. 1982. Działanie potasu i magnezu w zależności od niektórych właściwości fizykochemicznych gleb. Rocz. Glebozn., 34 (1-2): 15-30.
• Ostrowska A., Gawliński S., Szczubiałka Z. 1991. Metody analizy i oceny właściwości gleb i roślin. Katalog Inst. Ochr. Środ., Warszawa, 334 pp.
• Niesiobędzka K. 1999. Transport naturalnych radionuklidów promieniotwórczych w ekosystemie gleba-szata roślinna. Chem. Inż. Ekol., 6(1): 77-87.
• Pachocki K., Bekas M., Różycki Z. 2006. Analiza skażeń cezem powierzchniowych warstw gleby w Polsce po awarii w Czarnobylu. W: Czarnobyl 20 lat później: skażenia środowiska i żywności, skutki zdrowotne. Energetyka jądrowa w Polsce: za i przeciw. Mat. Konf. XXI Szkoła Jesienna Polskiego Towarzystwa Badań Radiacyjnych im. Marii Skłodowskiej-Curie, Zakopane, 441.
• Polański A. 1961. Geochemia izotopów, Wyd. Geologiczne, Warszawa, 392 pp.
• Polkowski J., Janiszewska M. 2004. Program ochrony środowiska dla powiatu garwolińskiego na lata 2004-2007 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2008-2011. Zarząd powiatu garwolińskiego, Warszawa.
• Pondel H., Terelak H., Terelak T., Wilkos S. 1979. Właściwości chemiczne gleb Polski. Pam. Puł., 71 Supl.: 25-35.
• Raczuk J. 1990. Chemical properties of the granulometric fractions of sand soils from the Siedlce Upland and the Łuków Plain. Part I. Phosphorus, potassium, calcium and magnesium. Pol. J. Soil Sci., 23 (2): 133-141.
• Terelak H., Sadurski W. 1981. Badania modelowe nad kształtowaniem się niektórych wskaźników zawartości potasu w glebach w zależności od dawek tego składnika i wapnowania. Rocz. Glebozn., 32 (2): 87-102.
• Van Bergeijk K.E., Noordijk H., Lembrechts J., Firssel M.J. 1992. Influence of pH, soil type and soil organic matter content on soil-to-plant transfer of radiocesium and —strontium as analyzed by a nonparametric method. J. Environ. Radioactiv., 15(3): 265-276.
• Wacławek W., Majcherczyk T., Dołchańczuk A. 2000. Pomiar radioaktywności cezu w grzybach z lasów Opolszczyzny. Chem. Inż. Ekol., 7: 405-415.
• Zgłobicki W. 2002. Pokrycie terenu a przestrzenne zróżnicowanie skażenia 137Cs gleb na Wyżynie Lubelskiej (na przykładzie okolic Rogalowa). Czas. Geogr., 73(1-2): 101-111.
• Zhiyanski M., Sokołowska M., Lucot E., Badot P.M. 2005. Cs-137 contamination in forest ecosystems in southwest Rila Mountain, Bulgaria. Environ. Chem. Letters, 3: 49-52.