Degredacja hydrologiczna gleb na obszarze pogorniczej niecki osiadan Kopalni Wegla Kamiennego 'Janina' w Libiazu

• Autorzy: Klatka S , Lipka K , Zajac E

Warianty tytułu

EN

Hydrological degradation of soils on the area of post mining settling basin of 'Janina' Coal Mine in Libiaz

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy dokonano oceny stopnia degradacji hydrologicznej gleb będącej skutkiem szkód górniczych na terenie wchodzącym w skład obszaru eksploatacyjnego Kopalni Węgla Kamiennego „Janina” w Libiążu. Nasilające się w czasie geomechaniczne przekształcenia powierzchni (osiadania) doprowadziły do powstania na tym terenie bezodpływowej niecki i globalnego podniesienia zwierciadła wody gruntowej oraz znacznej degradacji hydrologicznej gleb. Wyniki badań wskazują, że zmiany typów gospodarki wodnej spowodowały uszkodzenia gleb, co w konsekwencji doprowadziło do pogorszenia warunków wegetacji oraz obniżenia klas bonitacyjnych i kompleksów przydatności rolniczej. W przypadku znacznych uszkodzeń będących wynikiem powiększenia istniejącego zalewiska, nastąpiło wyłączenie części gleb z rolniczego użytkowania.

EN

The hydrological degradation of soils as a result of mining damages on the exploation site area of „Janina” Coal Mine in Libiąż was evaluated. Geomechanical transformations of the surface intensified in time caused formation of interior settling basin on this area, as well as the global rise of groundwater table and intensive hydrological soil degradation. The results showed that the changes in soil water management caused some damages of soils and, consequently, deterioration of vegetation conditions and lowering the soil quality classes and agricultural usefulness complexes. In the case of high damages resulted from enlargement of existing flooding a part of soils was excluded from arable cultivation.

Słowa kluczowe

PL

Kopalnia Wegla Kamiennego Janina w Libiazu; osuwiska; niecka osiadan; tereny pogornicze; gleby; degradacja gleb; degradacja hydrologiczna; szkody gornicze; gospodarka wodna gleb

EN

Janina Coal Mine; Libiaz town; landslide; post-mining area; soil; soil degradation; hydrological degradation; mining damage

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2007
• Tom: 519
• Opis fizyczny: s.136-143,tab.,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Klatka S

• Akademia Rolnicza, Al.Mickiewicza 24/28, 30-059 Krakow

autor

Lipka K

• Akademia Rolnicza, Al.Mickiewicza 24/28, 30-059 Krakow

autor

Zajac E

• Akademia Rolnicza, Al.Mickiewicza 24/28, 30-059 Krakow

Bibliografia

• BOROŃ K., KLATKA S. 1997. Use of the soil productivity index for evaluation of soils converted as a result of coal mining. 2 nd International Green Symposium on Geotechnics and the Environment. September 1997. Kraków, Poland. Edited by R.W. Sarsby. Balkema, London: 22-31.
• BOROŃ K., KLATKA S. 1999. Evaluation of farmland degradation induced by coal mine activity. 10 th International Soil Conference, 23-28 V 1999. Purdue University, USA: 116-130.
• CHWASTEK J., JANUSZ W., MACIASZEK J., MIKOŁAJCZYK J., REPELOWSKI A., SZEWCZYK K. 1990. Deformacje powierzchni terenu spowodowane działalnością górniczą. Zesz. Nauk. AGH w Krakowie, ser. Sozologia i Sozotechnika 30: 64-72. ECKES T., ŻUŁAWSKI CZ. 1985. Sozologia dla geodetów. Skrypt AGH 988: 113-143.
• KLATKA S., BOROŃ K. 2001. Gospodarka wodna gleb terenu eksploatowanego przez KWK „Szczygłowice”. Zesz. Nauk. AR w Krakowie, ser. Inż. Środowiska 21: 78-85.
• SKAWINA T., TRAFAS M., ŻUŁAWSKI Cz. 1972. Klasyfikacja stosunków wodnych gleb dla potrzeb oceny i prognozy szkód górniczych. Materiały XIX Ogólnopolskiego Zjazdu Naukowego PTG. Ochrona Środowiska Glebowego. IUNG, Puławy: 35-48.
• SYSTEMATYKI GLEB POLSKI 1989. PWN, Warszawa. Roczniki Gleboznawcze XL 3/4: 64 ss.
• ŻUŁAWSKI CZ. 1965. Przewidywanie zmian glebowo-użytkowych wywołanych wpływami górnictwa odkrywkowego. Zakład Badań Naukowych GOP-PAN, b. 5: 42-52.