Uprawa ziemniaka w monokulturze przerywanej facelia blekitna

• Autorzy: Zawislak K , Rychcik B.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W wieloletnim doświadczeniu statycznym badano efektywność przyorywania facelii błękitnej (Phacelia tanacelifolia) jako międzyplonu ścierniskowego w płodozmianie po pszenżycie ozimym i w monokulturze jako przerywnika ciągłej uprawy ziemniaka. Wyrażono ją wielkością plonu bulw wczesnych odmian ziemniaka oraz zmianami w warstwie uprawnej gleby. W monokulturze ziemniaka średni plon nadziemnej zielonej masy facelii, corocznie przyorywanej, był ponad 2-krotnie większy niż w płodozmianie. W obu wariantach następstwa roślin średni plon bulw ziemniaka nie różnił się, natomiast zastosowane pestycydy (herbicyd, herbicyd + fungicyd) zwiększały go bardziej w płodozmianie niż w monokulturze. Wieloletnia uprawa ziemniaka w monokulturze zwiększyła zakwaszenie gleby i zubożała ją w materię organiczną, potas i bor. Ponadto obniżyła pojemność sorpcyjną i stopień wysycenia kompleksu sorpcyjnego zasadami. Corocznie przyorywana biomasa facelii wpływała pozytywnie na biologiczne i fizyko-chemiczne właściwości gleby.

EN

In a many-year field experiment the effectiveness of tancy phacelia (Phacelia tanacelifolia) as a catch crop in the rotation after winter triticale and in monoculture as an intercropping of continuous potato growing was studied. The effectiveness was expressed by tuber yields of early potato cultivars and by changes in a plough layer of the soil. In potato monoculture the mean yield of tancy phacelia green matter, ploughed under every year, was twice higher than in the rotation, owing to earlier seedings. In both variants of the crop sequence, the mean potato yield did not differ, but application of the pesticide (herbicide, herbicide + fungicide) increased the yield more in rotation than in monoculture. Continuous growing of potato increased acidity of the soil and decreased organic matter, potassium and boron contents as well as the degree of base saturation. The biomass of tancy phacelia, ploughed under every year, positively influenced biological and physicochemical properties of the soil.

Słowa kluczowe

PL

ziemniaki; uprawa roslin; facelia blekitna; miedzyplony; rosliny okopowe; plodozmian; monokultury; gleby uprawne; aktywnosc biologiczna

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2000
• Tom: 470
• Opis fizyczny: s.163-171,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Zawislak K

• Uniwersytet Warminsko-Mazurski, Plac Lodzki 3, 10-713 Olsztyn

autor

Rychcik B.

Bibliografia

• BRZESKI M.W. 1975. Integrowane metody zwalczania mątwika ziemniaczanego. Ochrona Roślin 7: 11-13.
• DZIENIA S. 1990. Wpływ międzyplonów na niektóre właściwości gleby i plonowanie roślin. Mat. Konf. pt. „Międzyplony we współczesnym rolnictwie", Wyd. AR Szczecin: 27-34.
• GAWROŃSKA A. 1997. Zmianowanie roślin a zmęczenie gleby. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst. Agricultura 64: 67-79.
• JUSZCZYK S., KLEPACKI B. 1996. Czynniki różnicujące efektywność produkcji ziemniaków w gospodarstwach wyspecjalizowanych. Rocz. Nauk Rol. G-86(4): 95-111.
• KREJČÍŘ J. 1997. Crop rotation as a regulator of soil bioenergetic potential. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst. Agricultura 64: 29-43.
• KUKIELSKA C. 1975. The effect of fertilization on the primaty production of rye and potato fields. Pol. Ecol. Stud. 1: 17-26.
• MALEC K. 1980. Wpływ uprawy ziemniaków odpornych na Globodera rostochiensis Woll. na wychodzenie larw z cyst mątwika. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 223: 27-32.
• NIEWIADOMSKI W. 1993. Ekologiczne skutki intensyfikacji rolnictwa. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 228: 9-28.
• NIEWIADOMSKI W. 1995. Nauka o płodozmianie - stan i perspektywy. Post. Nauk. Rol. 3: 127-139.
• ŘIMOVSKÝ K. 1982. Význam osevního postupu pro vyrovnáni bilance potřeby a uhrady organickych latek v půde. Acta Univ. Agricult (Brno) 30(3): 131-136.
• ROZTROPOWICZ S. 1994. Aktualna sytuacja w dziedzinie produkcji ziemniaka w skali kraju. Sesja Naukowa PAN pt. „Makroproblemy produkcji ziemniaka w Polsce w okresie przemian organizacyjno-ekonomicznych", Jadwisin: 16-20.
• RYSZKOWSKI L. 1979. Produkcja roślinna a przepływ energii i obieg materii w agroekosystemach. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 228: 29-50.
• WILSKI A. 1973. Nicienie - szkodniki roślin uprawnych w Polsce. PWRiL Warszawa.
• WRONKOWSKA H., JANOWICZ K. 1998. Mikroflora cyst i jaj Globodera rostochiensis Woll z gleby spod wieloletniej monokultury mątwikoodpornych odmian ziemniaka. w: Raport z 3-letnich badań (1996-1998). Niepublikowane materiały Katedry Systemów Rolniczych UWM w Olsztynie.
• VOS J., VAN LOON C.D. 1989. Effect of cropping frequency on potato production, w: Development in Plant and Soil Science. Kluver Acad. Publ. 40: 1-23.
• ZAWIŚLAK K., SOWA S., GRONOWICZ H. 1981. Wpływ mątwikoodpornych odmian ziemniaka na zanikanie w glebie populacji Globodera rostochiensis Woll i plony bulw. Zesz. Nauk. ART Olsztyn, Rolnictwo 31: 49-58.
• ZAWIŚLAK K., RZESZUTEK I. 1987. Efektywność terapeutyczna i produkcyjna ziemniaka odmiany Tarpan na glebie zasiedlonej przez Globodera rostochiensis Woll. Acta Acad. Agricult. Techn. Olst. Agricultura 44: 205-215.
• ZAWIŚLAK K., TYBURSKI J., RYCHCIK B. 1989. Significance of crop rotation and cultivars resistant to potato cyst nematode on potato production, w: Development in Plant and Soil Science. Kluver Acad. Publ. 40: 111-119.