Awifauna legowa dabrowy swietlistej Potentillo albae-Quercetum rezerwatu przyrody Dziki Ostrow na Kujawach

• Autorzy: Zielinski J

Warianty tytułu

EN

Breeding avifauna of oak forest Potentillo albae-Quercetum in Dziki Ostrow nature reserve

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W latach 2005–2006 przeprowadzono badania ilościowe awifauny lęgowej dąbrowy świetlistej na powierzchni liczącej 15,7 ha, położonej w rezerwacie przyrody „Dziki Ostrów” na Kujawach. W obu latach stwierdzono łącznie gniazdowanie 35 gatunków. Zagęszczenie awifauny lęgowej wynosiło 92,4 i 88,5 par/10 ha, a grupę dominantów tworzyły: szpak Sturnus vulgaris, zięba Fringilla coelebs, bogatka Parus major i modraszka Cyanistes caeruleus. Podobieństwo dominacji Re (%) ugrupowań lęgowych pomiędzy obydwoma latami było wysokie i wynosiło 91,8%. Spośród ekologicznych grup gniazdowych najliczniejsze były dziuplaki – 65,3%, trzykrotnie mniej liczne były ptaki budujące gniazda otwarte powyżej 1,5 m nad ziemią – 21,1%, a zakładające gniazda na ziemi oraz do wysokości 1,5 m nad nią stanowiły 13,7% ugrupowania lęgowego. Wykazano znaczne podobieństwo awifauny lęgowej dąbrowy świetlistej do ugrupowań ptaków grądów oraz drzewostanów z przewagą dębów. Badany zespół ptaków wyróżniał się bardzo wysokim udziałem dziuplaków oraz niskim zagęszczeniem gatunków budujących gniazda na ziemi i nisko nad nią

EN

In 2005 and 2006 breeding bird community of the “Dziki Ostrów” nature reserve situated in Kujawy region was studied. The research was done in area 15.7 ha of 160 years old oak forest with use the mapping method. In the study plot 35 breeding species were recorded. The total density of the breeding community was 92.4 and 88.5 (x = 90.4) pairs/10 ha. In both years the dominants group made the same species: starling Sturnus vulgaris, chaffinch Fringilla coelebs, great tit Parus major and blue tit Cyanistes caeruleus. The most abundant in breeding community were hole nesters 65.3%, less numerous were birds breeding above 1.5 m over the ground – 21.1%, on the ground and below 1.5 m over the ground – 13.7%. This research show considerable similarity between Potentillo albae-Quercetum forest and other oak and oakhornbeam forests especially in Sørensen and Renkonen indexes (Tab. 2), total density of the breeding pairs (Tab. 2) and dominant species (Tab. 3). The most different feature of the studied bird community was very high density of hole nesting birds and relatively low density of the birds breeding on the ground and below 1.5 m over the ground

Słowa kluczowe

PL

awifauna; ptaki legowe; dabrowa swietlista; Potentillo albae-Quercetum; rezerwaty przyrody; rezerwat Dziki Ostrow; Kujawy

• Wydawca: -
• Czasopismo: Chrońmy Przyrodę Ojczystą
• Rocznik: 2010
• Tom: 66
• Numer: 6
• Opis fizyczny: s.446-455,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Zielinski J

• Katedra Zoologii, Wydzial Hodowli i Biologii Zwierzat, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, 85-225 Bydgoszcz

Bibliografia

• Bednorz J., Kupczyk M., Kuźniak S., Winiecki A. 2000. Ptaki Wielkopolski. Monografia faunistyczna. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań.
• Bogucki Z. 1977. Ptaki rezerwatu Dębina pod Wągrowcem. Bad. Fizjogr. Pol. Zach. C 30: 169-183.
• Cramp S. 1998. The Complete Birds of the Western Palearctic. Oxford University Press, Oxford. Czeszczewik D., Walankiewicz W. 2003. Natural nest sites of the Pied Flycatcher Ficedula hypoleuca in a primeval forest. Ardea 91 (2): 221-230.
• Dyrcz A., Grabiński W, Stawarczyk T., Witkowski J. 1991. Ptaki Śląska. Monografia faunistyczna. Uniwersytet Wrocławski, Wrocław.
• Gates J.E., Gysel L.W. 1978. Avian nest dispersion and fledging success in field-forest ecotones. Ecology 59: 871-883.
• Głowaciński Z. 1975. Ptaki puszczy Niepołomickiej (studium faunistyczno-ekologiczne). Acta zool. cracov. 20: 1-88.
• Jakubowska-Gabara J. 2004. Świetlista dąbrowa Potentillo albae-Quercetum W: Herbich J. (red.). Lasy i Bory. Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 - podręcznik metodyczny. Tom 5. Ministerstwo Środowiska, Warszawa: 29-31.
• Jermaczek A. 1991. Ugrupowania ptaków lęgowych lasów liściastych Ziemi Lubuskiej. Prz. Przyr. 2 (2-3): 3-64.
• Kosiński Z.1993. Ugrupowania ptaków lęgowych dąbrowy krotoszyńskiej na tle grądów Polski. Not. Orn. 34 (3-4): 333-345.
• Ledwoń M. 2005. Awifauna lęgowa leśnego rezerwatu przyrody „Przeciszów”. Chrońmy Przyr. Ojcz. 61 (5): 49-58.
• Lontkowski J. 1989. Ptaki wróblowe (Passeriformes) północno-zachodniej części Wrocławia (z uwzględnieniem badań ilościowych metodą kartograficzną). Ptaki Śląska 7: 14-81.
• Matuszkiewicz W. 2005. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. PWN, Warszawa.
• Mróz W. (red.) 2010. Monitoring siedlisk przyrodniczych. Przewodnik metodyczny. Część 1. GIOŚ, Warszawa.
• Ranoszek 1969. Ilościowe obserwacje ptaków w grądzie nadodrzańskim. Not. Orn. 10: 10-14.
• Rowiński P., Nowakowski J.K., Kowalski M. 1998. Zespół ptaków lęgowych „Rezerwatu im. Króla Jana Sobieskiego” w Warszawie. Kulon 3 (1): 75-89.
• Sachslehner L.M. 1995. Reviermerkmale und Brutplatzwahl in einer Naturhöhlen-Population des Halsbandschnäppers Ficedula albicollis im Wienerwald, Österreich. Vogelwelt 116: 245-254.
• Strelke W.K., Dickson J.G. 1980. Effect of forest clear-cut edge on breeding birds in eastern Texas. J. Wildl. Manage. 44: 559-567.
• Tomiałojć L. 1970. Badania ilościowe nad synantropijną awifauną Legnicy i jej okolic. Acta orn. 12: 293-392.
• Tomiałojć L. 1974. Charakterystyka lęgowej i zimowej awifauny lasów okolic Legnicy (Dolny Śląsk). Acta orn. 14: 59-97.
• Tomiałojć L. 1980. Kombinowana odmiana metody kartograficznej do liczenia ptaków lęgowych. Not. Orn. 21: 33-54.
• Tomiałojć L., Profus P. 1977. Comparative analysis of breeding bird communities in two parks of Wrocław and in adjacent Querco-carpine- tum forest. Acta orn. 16: 117-177.
• Tomiałojć L., Stawarczyk T. 2003. Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. PTPP „pro Natura”, Wrocław.
• Topolski D. 2002. Awifauna lęgowa rezerwatów Spalskiego Parku Krajobrazowego. Kulon 7 (1-2): 3-23.
• Wesołowski T. 1989. Nest-sites of hole-nesters in a primeval temperate forest (Białowieża National Park, Poland). Acta orn. 25: 321-351.
• Wesołowski T. 2007. Lessons from long-term hole-nester studies in a primeval temperate forest. J. Orn. 48 (Suppl 2): 395-405.
• Wesołowski T., Rowiński P., Mitrus C., Czeszczewik D. 2006. Breeding bird community of a primeval temperate forest (Białowieża National Park, Poland) at the beginning of the 21st century. Acta orn. 41: 55-70.