Macroelements: zinc and iron in well water in the Upper Narew River catchment

• Autorzy: Skorbilowicz M , Skorbilowicz E.

Warianty tytułu

PL

Makroelementy, cynk i zelazo w wodach studziennych doliny Gornej Narwi

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The aim of the present study was to evaluate the spatial distribution of concentrations of some elements in shallow ground waters as well as to find the main sources of their origin. The investigations were carried out in 8 villages in Podlasie region. The water sampling sites were in the villages Sobótka, Narew, Ciełuszki, Kaniuki, Zawyki, Uhowo, Topilec, and Złotoria, all on or near the Narew River. Water samples were collected in spring, summer, and autumn of 2006. The samples underwent determinations of calcium, magnesium, sodium, potassium, zinc, and iron concentrations by means of AAS and EAS techniques after previous filtering through micro-pore filters (d=0.45 pm). None of the tested water samples met the standards for potable water specified in the Decree of the Ministry for Health of 2007 as they exceeded permissible concentrations of iron ions. Regarding potassium ions, the well waters were classified to underground waters quality class V. The waters with the highest values of the tested parameters were found in wells in Kaniuki, Złotoria and Zawyki.

PL

Celem pracy było określenie rozkładu przestrzennego stężenia wybranych składników płytkich wód podziemnych oraz określenie głównych czynników ich pochodzenia. Badania przeprowadzono w 8 wsiach położonych w województwie podlaskim. Miejsca poboru próbek wody wyznaczono w miejscowościach: Sobótka, Narew, Ciełuszki, Kaniuki, Zawyki, Uhowo, Topilec, Złotoria, zlokalizowanych wzdłuż rzeki Narew w jej bezpośrednim sąsiedztwie. Próbki wody pobierano w terminach: wiosna, lato, jesień 2006 r. W próbkach oznaczono stężenie jonów wapnia, magnezu, sodu, potasu, cynku i żelaza metodą AAS i ESA po ich przefiltrowaniu przez filtry mikroporowate o średnicy porów 0,45 pm. Badane wody nie odpowiadały standardom wody przeznaczonej do spożycia określonym w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 2007 r., z powodu przekroczenia wartości dopuszczalnych stężenia jonów żelaza. Ze względu na stężenie jonów potasu wody badanych studni zakwalifikowano do V klasy jakości wód podziemnych. Wody o najwyższych wartościach stężenia badanych parametrów stwierdzono w studniach zlokalizowanych we wsiach Kaniuki, Złotoria i Zawyki.

Słowa kluczowe

EN

Upper Narew River; Narew catchment; potassium; well water sampling; well water sampling site; shallow ground water; macroelement; zinc; well water; iron

• Wydawca: -
• Czasopismo: Journal of Elementology
• Rocznik: 2008
• Tom: 13
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.109-116,fig.,ref

Twórcy

autor

Skorbilowicz M

• Technical University in Bialystok, Bialystok, Poland

autor

Skorbilowicz E.

Bibliografia

• Chadwick D.R., Chen S. 2002. Manures. In: Agriculture, hydrology and water quality. Ed. P.M. Haygarth, S.C. Jarvis. Wallingford: CABI Publ. CAB Intern., 57-82 pp.
• De Vries W., Romkens P.F.A.M., Van Leeuven T., Bronswijk J.J.B. 2002. Heavy metals. In: Agriculture, hydrology and water quality. Wallingford: CABI Publ. CAB Intern., 107-132 pp.
• Evans C.D., Davies T.D., Wigington J.R.P.J., Tranter M., Kretschier W.A. 1996. Use od factor analysis to investigate processes controlling the chemical composition of four streams in Adirindack Mountaions. New York. J. Hydrol., 185: 297-316.
• Foy R.H., O’Connor W.C.K. 2002. Managing the effect of agriculture and water quality in Northern Ireland. In: Agriculture, hydrology and water quality. Ed. P.M. Haygarth, S.C. Jarvis. Wallingford: CABI Publ. CAB Intern., 417-440 pp.
• Igras J. 2000. Skład chemiczny wód glebowo-gruntowych w Polsce. Nawozy i Nawożenie, 3a: 38-49.
• Jaszczyński J., Sapek A., Chrzanowski S. 2006. Wskaźniki chemiczne wody do picia z ujęć własnych w gospodarstwach wiejskich w otulinie Biebrzańskiego Parku Narodowego. Woda Środ. Obsz. Wiej., 6 (2-18): 129-142.
• Klocek B., Osek M. 2001. Mieszanki mineralne, preparaty witaminowe i witaminowo-mineralne. W: Żywienie zwierząt i paszoznawstwo. Red. D. Jamroz, W. Podkówka, J. Chachułowa. PWN, Warszawa, ss. 359-371.
• Misztal A., Sapek A. 1997. Jakość wody w studniach zagrodowych i charakterystyka rolniczo-socjologiczna gospodarstw w wybranych zlewniach Zbiornika Dobczyckiego. Wydaw. IMUZ, Falenty, Zesz. Eduk., 7: 83-99.
• Ostrowska B., Płodzik M., Sapek A., Wesołowski P., Smoroń S. 1999. Jakość wody pitnej z ujęć własnych w gospodarstwach rolnych. Wiad. IMUZ, 20 (1): 7-18.
• Pietrzak S. 1997. Postępowanie z nawozami organicznymi pochodzenia zwierzęcego w aspekcie ochrony jakości wody. Wydaw. IMUZ, Falenty, Zesz. Eduk., 2: 31-44.
• Puckett L.J., Bricker O.P. 1992. Factors controlling the major ion chemistry of streams in the Blue Ridge Valley and physiographic provinces of Virginia and Maryland. Hydrol. Proces., 6: 79-98.
• Ritter W., Bergstrom L. 2001. Nitrogen and water quality. In: Agricultural nonpoint sources pollution. Eds. W.F. Ritter, A. Shirmohammadi. Boca Raton: Lewis Publ., 59-90 pp.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód. (Dz. U. Nr 32, poz. 284).
• Rozporzadzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (DzU z 2006 r. Nr 123, poz. 858).
• Sapek A. 2002. Rozpraszanie fosforu do środowiska - mechanizmy i skutki. Wydaw. IMUZ, Falenty, Zesz. Eduk., 7: 9-24.
• Sapek A., Sapek B., Rzepiński W. 1993. Wstępne rozpoznanie zanieczyszczenia wody do picia z ujęć własnych w gospodarstwach rolnych na terenie województwa ostrołęckiego. W: Ochrona zasobów wodnych przed zanieczyszczeniem. Mat. na sympozjum IAWQ. Kraków, Polski Kom. Międz. Stow. Jakości Wody IAWQ.
• Sapek B. 2002. Jakość gleby i wody w gospodarstwach demonstracyjnych. Wydaw. IMUZ Falenty, Zesz. Eduk., 7: 57-71.
• Sikorski M. 1997. Sanitacja zagrody wiejskiej. Wydaw. IMUZ, Falenty, Zesz. Eduk., 3: 51-81.
• Simeonov V., Simeonova P., Tsitouridou R. 2004. Chemometric quality assessment of surface waters: two case studies. Chem. Engin., Ecol., 11 (6): 449-469.
• Simeonova P., Simeonov V., Andreev G. 2003. Environmetric analysis of the Struma River water quality. Central Europ. J. Chem., 2: 121-126.
• Skorbiłowicz M., Wiater J., Skorbiłowicz E. 2001. Zastosowanie analizy wieloczynnikowej do oceny jakości płytkich wód podziemnych na obszarach wiejskich. Inż. Ekol. 5: 125-130.