Meteorologiczne uwarunkowania porazenia pszenicy ozimej przez Pseudocercosporella herpotrichoides [Fron.] Deighton w okolicach Zamoscia w latach 1990-1995

• Autorzy: Samborski A S

Warianty tytułu

EN

Influence of weather conditions on the degreeof affecting winter wheat by Pseudocercosporella herpotrichoides (FRON.) deighton in the region of Zamosc in the years 1990-1995

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jednym z czynników ograniczających wysokość plonów roślin zbożowych na Zamojszczyźnie są choroby grzybowe. W latach 1990-1995 w wyniku lustracji plantacji zbóż prowadzonych w okolicach Zamościa przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin stwierdzono znaczne porażenie źdźbeł pszenicy ozimej przez Pse udocercosporella herpotrichoides (Fron.) Deighion wynoszące średnio od 9,1% w 1995 do 59,7% w 1990 roku. Na podstawie tych obserwacji oraz pomiarów elementów meteorologicznych, podjęto próbę określenia wpływu temperatury powietrza i opadów atmosferycznych na stopień porażenia pszenicy ozimej przez tego patogena. Analiza otrzymanych wyników wykazała, że w latach 1990-1995 na wielkość porażenia pszenicy ozimej przez Pseudocercosporella herpotrichoides (Fron.) Deighion miały istotny wpływ: średnie dekadowe temperatury powietrza i sumy opadów atmosferycznych notowane w III dekadzie marca oraz średnie temperatury minimalne notowane w I dekadzie listopada i w III dekadzie maja. Wartości bezwzględne współczynników korelacji pomiędzy średnimi wartościami tych elementów meteorologicznych, a procentem porażonych źdźbeł pszenicy ozimej przez Pseudocercosporella herpotrichoides (Fron.) Deighion w tych dekadach wahały się od 0,822 do 0,952, przy wartości krytycznej 0,(i 11 na poziomie istotności 0,05. Słowa kluczowe: pszenica ozima, temperatura powietrza, opady atmosferyczne, porażenie roślin, Pseudocercosporella herpotrichoides (Fron.) Deighion Na terenie Kotliny Zamojskiej w latach 1990-1995 warunki atmosferyczne sprzyjały porażaniu źdźbeł pszenicy ozimej przez Pseudocercosporella herputrichoides (Fron.) Deighton. Średnie dekadowe wartości temperatury powietrza i sumy opadów atmosferycznych w dostatecznym stopniu charakteryzują warunki pogodowe wpływające na procent porażonych źdźbeł pszenicy ozimej przez tego patogena. Obliczone współczynniki korelacji pomiędzy procentem porażonych źdźbeł pszenicy ozimej, a średnią dekadową temperaturą powietrza i dekadową sumą opadów atmosferycznych wykazały, że porażaniu sprzyja: w jesieni ciepła pogoda z dodatnimi minimalnymi temperaturami powietrza -1 dekada listopada: od 0,9 do 6,3 °C, wczesną wiosną sucha i ciepła pogoda - III dekada marca: opady od 3,8 do 21,1 mm; średnia temperatura powietrza od 2,1 do 8,2 °C, późną wiosną raczej chłodna pogoda - III dekada maja: średnia minimalna temperatura powietrza od 4,5 do 11,7 °C.

EN

Fungal diseases are one of the factors reducing the corn-plant output in the region of Zamość. In the years 1990-1995 it was found, after inspecting corn plantations in the region of Zamość by the State Supervision for the Preservation of Plants, that winter wheat was highly affected by Pseudocercosporella herpotrichoides (Fron,) Deighton. It oscillated between 9,1% in 1995 and 59.7% in 1990. On the basis of this finding and the measurements of meteorological factors, an attempt was made to estimate the influence of temperature and rainfall on the degree of affecting winter wheat by this pathogen. The analysis of the obtained results showed that in the years 1990 -1995, the biggest influence on the degree of affecting winter wheat by Pseudocercosporella herpotrichoides (Fran.) Deighton had: average max. temperatures and the sums of rainfall recorded in III decade of March and average min. temperatures in 1 decade of November and III decade of May. The absolute values of correlation coefficients between average values of meteorological elements and proportional affecting winter wheat by Pseudocercosporella herpotrichoides (Fron.) Deighton in these decades oscillated from 0.822 to 0.952, with the critical value 0.K 11 at the essence level 0.05.

Słowa kluczowe

PL

Zamosc; historia; zboza; pszenica ozima; plonowanie; choroby roslin; Pseudocercosporella herpotrichoides; warunki meteorologiczne; opady atmosferyczne; temperatura powietrza; lata 1990-1995

EN

Zamosc town; history; cereal; winter wheat; yielding; plant disease; Pseudocercosporella herpotrichoides; meteorological condition; atmospheric precipitation; air temperature; 1991-1995 period

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrophysica
• Rocznik: 2000
• Tom: 34
• Opis fizyczny: s.137-146,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Samborski A S

• Akademia Rolnicza, Lublin

Bibliografia

• 1. Bojarczuk J,, Bojarczuk M.: Choroby podstawy źdźbła i korzeni zbóż. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., 230, 71-91, 1979.
• 2. Focke J.: Fusskrankheiten im konzentrierten Getreidebau. Der Vortrag auf der Jahrestagung des Institutes Fr Pflanzenschutz forschung in Halle, 189-192, 1971.
• 3. Jelinowski S., Mróz A., Pawlik A,: Analiza struktury zasiewów, a prawdopodobieństwo występowania chorób chronogenicznych w zasiewach zbóż. Zesz. Probl. Post, Nauk Roln., 230, 113-123, 1979.
• 4. Korbas M,: Ważne elementy diagnostyki chorób zbóż. Och. Rośl., 43, 12-14, 1999.
• 5. Lipa .J.: Nowoczesna ochrona zbóż. Pam. Puł., 114, 241- 259, 1999.
• 6. Mikos H., Wesołowska-Janczarek M.: Zbiór zadań ze statystyki matematycznej. Wydawnictwo AR, Lublin, 1989.
• 7. Pielka J,: Badania nad nowymi fungicydami zastosowanymi do zwalczania grzybów podsuszkowych w uprawach pszenicy ozimej, Zesz, Probl. Post. Nauk Roln., 301,19-35,1984.
• 8. Pulikowski L,: Zwalczanie chorób zboż na terenie Województwa Zamojskiego. Zesz. Probl. Post, Nauk Roln., 301, 159-166,1984.
• 9.Ralski E.: Osiągnięcia hodowli odpornościowej pszenicy. Zesz. Probl, Post. Nauk Roln., 301, 11-17, 1984.
• 10.Rocznik Statystyczny Województwa Zamojskiego 1998. Urząd Statystyczny w Zamościu.
• 11.Samborski A.: Agrometeorologiczna charakterystyka okolic Zamościa w latach 1981-1990 na ile wartości z lat 1951-1975, Gleby i klimat Lubelszczyzny. Mat. Konf., 175-181, 1994. 12, Tarkowski C.: Biologia Pszenżyta. PWN, Warszawa, 1989.