Metoda oceny zroznicowania struktury lasu jako wskaznik roznorodnosci biologicznej

• Autorzy: Slawski M

Warianty tytułu

EN

Method of evaluation of forest structure diversication as an indicator of biological diversity

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ochrona i zachowanie różnorodności biologicznej wymaga wdrożenia metod jej oceny. Metody takie pozwolą wskazać obszary szczególnie cenne jak również ocenić wpływ gospodarki człowieka na stan zasobów przyrodniczych w lasach. Jednym z powszechnych podejść do powyższego problemu jest opracowanie listy gatunków i siedlisk wskaźnikowych. Zwykle na takie listy trafiają gatunki rzadkie i cenne zaczerpnięte wprost z Czerwonych list lub aneksów dyrektyw i konwencji. Podejście takie ma wiele zalet, pozwala porównać w sposób obiektywny różne kompleksy leśne, wskazać lasy o pierwotnym – puszczańskim charakterze. Z drugiej jednak strony, gatunki rzadkie występują w rozproszeniu, często są trudno wykrywalne lub trudne do oznaczenia. Skutkiem tego mapy waloryzacyjne oparte o takie kryteria mają wiele białych plam. Co więcej, Czerwone listy nie mają charakteru zamkniętego, zatem wartość inwentaryzacji może z czasem stracić aktualność lub być po prostu trudno porównywalna. Niektóre gatunki funkcjonują w szerszej skali przestrzennej, więc trudno odnieść wyniki takiej waloryzacji do konkretnego drzewostanu. Wiele drzewostanów będzie pozbawionych oceny, ponieważ nie występują tam gatunki z arbitralnie przygotowanych list. Trudno jest ocenić prowadzoną gospodarkę opierając się o powyższe kryteria. Prezentowana praca ma na celu zaprezentowanie alternatywnej metody oceny przyrodniczej wartości lasu opartej o miary strukturalnego i siedliskowego zróżnicowania lasu. Ogromną zaletą tej metody jest prostota i szybkość jej wykonania. Nie trzeba być specjalistą w oznaczaniu i wyszukiwaniu rzadkich gatunków. Można ją zastosować do wszystkich drzewostanów, zatem na mapie waloryzacyjnej nie będzie miejsc, dla których nie ma przypisanej wartości. Prosta punktowa metoda pozwala porównywać różne drzewostany jak również oceniać wpływ zabiegów gospodarczych na przyrodniczą wartość lasu. Prezentowana metoda opiera się na analizie struktury piętrowej drzewostanu, ocenie ilości i jakości martwego drewna, zróżnicowania grubości drzew, zróżnicowania topografii, obecności mikrosiedlisk i stosunków wodnych. Praca prezentuje wyniki oceny wartości przyrodniczej lasu wykonanej na 37 powierzchniach Białowieskiego Parku Narodowego reprezentujących 12 typów siedliskowych lasu. Dane te mogą stanowić dobre tło pozwalające odnieść wyniki uzyskane w lasach gospodarczych do standardów wyznaczonych przez lasy poddane długotrwałej ścisłej ochronie. Proponowana metoda nie jest alternatywą dla oceny lasu za pomocą gatunków i siedlisk wskaźnikowych, ale może stanowić jej doskonałe uzupełnienie.

EN

More complex structure of forest stand promotes higher biological diversity since new niches and micro habitats occur. Than measurement of structural diversity is a good method of assessment of forest biodiversity potential. Paper presents polish version of method originally elaborated by Drakenberg. Each stand is examined according to the list of 50 features of stand structure. Existance of a given element means one point. Paper presents also results of preliminary studies carried out in 12 types of forest in Białowieża National Park. The average score for all stands amounts 18,6 points. The highest value was measured in alder riparian forest (25,5) and mezotrofic wet forest (23,3) while the lowest score showed mixed bog forst (10,7) and pine bog forest (13,3). Presented method can be used as supplementary assessment with method basing on rare species inventory or in monitoring of forest habitats.

Słowa kluczowe

PL

zroznicowanie siedliskowe; lasy; roznorodnosc biologiczna; wartosc przyrodnicza; lesnictwo; ocena; zroznicowanie strukturalne; metody oceny

• Wydawca: -
• Czasopismo: Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
• Rocznik: 2007
• Tom: 09
• Numer: 2-3[16] cz.2
• Opis fizyczny: s.337-345,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Slawski M

• Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa

Bibliografia

• Blicharska M. 2005. Wykorzystanie szwedzkiej metody oceny wartości przyrodniczej drzewostanów w warunkach polskich. Using a Swedish forest biodiversity assessment under Polish conditions. Praca magisterska.
• Brzeziecki B. 2002. Wskaźniki zróżnicowania struktury drzewostanu. Sylwan R. 146, nr 4, s. 69–79.
• Brzeziecki B. 2005. Struktura drzewostanu i jej znaczenie ekologiczno-hodowlane. Biblioteczka Leśniczego, Zeszyt 22, Wydawnictwo Świat, Warszawa: 12.
• Drakenberg B., Lindhe A. 1999. Indirekt naturvärdesbedömning på beståndsnivå – en praktiskt tillämpbar metod. Skog och Forskning.
• Kitnaes K., Forfang A.S. 2001. Two woodland habitat mapping methods and their applications (Denmark). W: Tools for preserving woodland biodiversity. Naconex Project Nature Conservation Experience Exchange.