Feeding habits of sympatric Long-eared Owl Asio otus, Tawny Owl Strix aluco and Barn Owl Tyto alba in a Mediterranean coastal woodland

• Autorzy: Capizzi D , Caroli L , Varuzza P

Warianty tytułu

PL

Zwyczaje pokarmowe trzech sympatrycznych gatunkow sow - uszatki, puszczyka i plomykowki w nadbrzeznych lasach srodziemnomorskich

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Feeding habits of three sympatric owl species in a coastal woodland of central Italy (Migliarino-S. Rossore, province of Pisa) were investigated by using the pellet analysis method. The prey availability in the field was also investigated by means of two live-trapping sessions carried out in three different habitats. S. aluco preyed almost entirely upon medium and large sized rodents, and the size of its mean prey was significantly higher than that of A. otus and T. alba. The diets of A. otus and T. alba appeared quite similar, but the former was highly specialised in preying upon small rodents, whereas the latter fed upon shrews as well as rodents. Live-trapping sessions showed that Microtus savii was the prey species most abundant in the open areas, while Apodemus sp. — in the wooded and bushy ecotonal areas. Principal component analysis suggesting that A. otus was more linked to open fields as foraging habitat, while diet of T. alba was more similar to small mammal assemblages in ecotonal areas. The diet of S. aluco was not associated with any given habitat, probably because its favourite prey (Rattus rattus) is a semi- arboreal rodent.

PL

Badania prowadzono w nadbrzeżnych lasach centralnych Włoch (Migliarino-S. Rossore, prowincja Piza) wykorzystując analizę wypluwek. Miejscem badań były rozległe tereny leśne (obejmujące ok. 30 km²) pokryte roślinnością śródziemnomorską, graniczące na wschodzie z uprawami i terenami otwartymi, a od zachodu z Morzem Tyrreńskim. Gatunkami drzew dominującymi na tym terenie były sosny (Pinus pinea i P. pinaster), dęby (Qercus ilex, Q. cerris i Q. robur) a także jesiony (Fraxinus ornus i F. oxyphilla). Dostępność potencjalnych ofiar w terenie określono dzięki średniej otrzymanej z dwóch odłowów w pułapki żywołowne przeprowadzonych w trzech różnych środowiskach. W okresie od października 1995 do października 1996 zebrano 251 wypluwek pochodzących od trzech gatunków sów (tab. 1). W oparciu o ten materiał określono skład pokarmu, zarówno w postaci częstości występowania zdobyczy jak i jej biomasy (tab. 2). Ogółem schwytano 172 małe ssaki (tab. 3). W lesie, podobnie jak w zaroślach ekotonu dominującym gatunkiem była mysz zaroślowa Apodemus sylvaticus, następnie mysz domowa Mus domesticus i zębiełek karliczek Crocidura suaveolens. Na terenach uprawnych dominował Microtus savii. Zasięg i pokrywanie się nisz troficznych badanych sów przedstawiono w formie częstości występowania i biomasy (tab. 4 i tab. 5). Jednoczynnikowa analiza wariancji (ANOVA) przeprowadzona dla średniej masy ciała różnych gatunków ofiar trzech gatunków sów, wykazała istotne statystycznie różnice (F2,481 = 2.48, p < 0.00001) pomiędzy puszczykiem i dwoma pozostałymi gatunkami. Nie stwierdzono takich różnic dla uszatki i płomykówki (ryc.1). Przez wykorzystanie danych o częstości występowania w terenie małych ssaków (w różnych typach środowisk) otrzymanych z odłowów, starano się ustalić typ środowiska, wykorzystywanego przez różnych drapieżców (ryc. 2a i 2b). Pierwsza analiza składowych głównych (PC analysis) została wykonana na składzie procentowym pokarmu trzech gatunków sów — zarówno dla częstości występowania zdobyczy, jak i biomasy (ryc. 3а i 3b). Różnice pomiędzy dwoma przedstawieniami były znaczne w przypadku puszczyka, nieco mniejsze u płomykówki i bardzo małe dla uszatki. Skład pokarmu uszatki i płomykówki był bardzo podobny, ale w przypadku pierwszego gatunku można mówić o specjalizacji ukierunkowanej na małe gryzonie, podczas gdy drugi z omawianych gatunków w równym stopniu polował na gryzonie i ryjówkowate. Odłowy w pułapki żywołowne wykazały, że M. savii był gatunkiem najliczniej występującym na terenach otwartych; w lesie i obszarach ekotonu dominowali przedstawiciele rodzaju Apodemus. Analiza PC wykazała, że uszatka była bardziej związana z otwartymi obszarami, podczas gdy skład pokarmu płomykówki wskazywał na jej związek ze zbiorowiskami małych ssaków zasiedlających pas ekotonu. Co ciekawe, puszczyk nie był związany z żadnym ze wspomnianych środowisk. Wynika to prawdopodobnie z tego, iż preferowana przez ten gatunek zdobycz — szczur śniady — jest gryzoniem semi-arborealnym. Prezentowane w tej pracy dane nie są wystarczające by przesądzać o istnieniu konkurencji w obrębie taksonu, jednak otrzymane dowody sugerują, że potencjalna konkurencja o pokarm była silniejsza między uszatką i płomykówką niż między puszczykiem i oboma pozostałymi gatunkami, tak jak obserwowano różnice zarówno jeśli chodzi o makrośrodowiska wykorzystywane łowiecko jak i wielkość chwytanej zdobyczy. Pod tym względem zebrane dane wskazują, że podstawową rolę odgrywa wielkość wybranej ofiary. Wyniki drugiej analizy PC (cf. ryc. 3а i 3b) dodatkowo potwierdziły zróżnicowane znaczenie pojedynczej zdobyczy dla trzech omawianych gatunków. Dowodzi to też, iż dane dotyczące frekwencji zdobyczy dwóch lub więcej drapieżników nie zawsze są wystarczające do porównywania ich niszy troficznej.

Słowa kluczowe

PL

ptaki; Morze Srodziemne; sklad pokarmu; sowa uszata; Strix aluco; plomykowki; sowy; Strigidae; puszczyk; ornitologia; wypluwki; puszczykowate; lasy nadmorskie; nawyki zywieniowe; Tyto alba; konkurencja zwierzat; Asio otus; plomykowka; analiza skladu pokarmu; Wlochy; Tytonidae

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Ornithologica
• Rocznik: 1998
• Tom: 33
• Numer: 3-4
• Opis fizyczny: s.85-92, rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Capizzi D

• Dipartimento di Scienze del Comportamento Animale e dell'Uomo, Via Volta 6, I-56126 Pisa, Italy
• Istituto Nazionale per la Fauna Selvatica, Via Ca'Fornacetta 9, I-40064, Ozzano Emilia (Bologna), Italy

autor

Caroli L

• Dipartimento di Coltivazione e Difesa delle Specie Legnose - Sezione Entomologia Agraria, Via S. Michele 2, I-56124 Pisa, Italy

autor

Varuzza P

• Istituto Nazionale per la Fauna Selvatica, Via Ca'Fornacetta 9, I-40064, Ozzano Emilia (Bologna), Italy

Bibliografia

• Araujo J., Rey J. M., Landin A., Moreno A. 1973. [Contribution to the study of Long-eared Owl (Asio otus) in Spain.] Ardeola 19:397-428.
• Arcà G. 1980. [Food habits of the Tawny Owl in Latium.] Avocetta 4: 3-15.
• Bang P. 1993. [Guide to animal tracks.] Zanichelli, Bologna.
• Bayle P. 1992. [Food habits of the Tawny Owl Strix aluco in an urban habitat at Marseille.] Faune de Provence 13: 39-40.
• Brown R., Ferguson J., Lawrence M., Lees D. 1987. Tracks and signs of the birds of Britain and Europe. Christopher Helm, London, 232 pp.
• Capizzi D., Luiselli L. 1995. Comparison of the trophic niche of four sympatric owls (Asio otus, Athene noctrn, Strix aluco and Tyto alba) in Mediterranean central Italy. Ecol. Medit. 21:13-20.
• Capizzi D., Luiselli L. 1996. Feeding relationships and competitive interactions between philogenetically unrelated predators (owls and snakes). Acta Oecol. 17:265-282.
• Challine J., Beaudvin H., Jammot D., Saint Girons M. C. 1974. [The prey of raptors.] Doin, Paris, 141 pp.
• Cheylan G. 1979. [Food habits of the Tawny Owl Strix aluco at Salernes (Var.).] Alauda 39:150-155.
• Contoli L. 1976. [On the role of a Strigiform, the Barn Owl (Tyto alba Scopoli), as mammal predator in central Italy.] I Convegno Siciliano di Ecologia, pp. 45-60.
• Contoli L., Sammuri G. 1978. Predation on small mammals by Tawny Owl and comparison with Bam Owl in the Farma valley (central Italy). Boll. Zool. 45:323-335.
• Cramp S., Simmons K. E. L. 1980. Handbook of the birds of Europe, the Middle East and North Africa. The birds of Western Palaearctic. Vol. II. Oxford Academic Press.
• Erome G., Aulagnier S. 1982. [Contribution to the identification of the prey of raptors.] C. O. R. A., Université Lyon. Bićvre 4:129-135.
• Flowerdew J. R. 1976. Ecological methods. Mamm. rew. 6:123-159.
• Glue D. E., Hammond G. J. 1974. Feeding ecology of the Long-eared Owl in Britain and Ireland. Brit. Birds 67:361-369.
• Goszczyński J. 1981. Comparative analysis of food of owls in agrocenoses. Ekol. Pol. 29:431-439.
• Hakkarainen H, Korpimäki E. 1996. Competitive and predatory interactions among raptors: an observational and experimental study. Ecology 77:1134-1142.
• Hansson L. 1967. Index line catches as a basis of population studies on small mammals. Oikos 18: 261-276.
• Herrera C. M. 1974. Trophic diversity of the Barn Owl Tyto alba in continental Western Europe. Ornis Scand. 7:181-191.
• Herrera C. M., Hiraldo F. 1976. Food-niche trophic relationships among European owls. Ornis Scand. 7:29-41.
• Jędrzejewski W., Jędrzejewska В., Szymura A., Zub K. 1996. Tawny Owl (Strix aluco) predation in a pristine deciduous forest (Białowieża National Park, Poland). J. Anim. Ecol. 65:105-120.
• Kallander H. 1977. Food of the Long-eared Owl Asio otus in Sweden. Ornis Fennica 54: 79-84.
• Kostrzewa A. 1991. Interspecific inerference competition in three European raptor species. Ethol. Ecol. Evol. 3:127-143.
• Lang A. 1985. Spuren und Fahrten unserer Tiere. Blu. Verlagsgesellschaft mbH, Munchen.
• Le Boulengé E., Le Boulengé-Nguyen P.Y. 1987. A cost-efficient live trap for small mammals. Acta theriol. 32:140-144.
• Lovari S., Renzoni A., Fondi R. 1976. The predatory habits of the Barn Owl (Tyto alba) in relation to the vegetation cover. Boll. Zool. 43: 173-191.
• Luiselli L., Capizzi D. 1996. Composition of a mediterranean small mammal community studied by three comparative methods: live traps, snake gut and owl pellet analyses. Acta theriol. 41: 425-431.
• Mead C. 1987. Owls. Whittet Books, London.
• Mikkola H. 1983. Owls of Europe. T & A. D. Poyser, Calton, England.
• Nilsson I. N. 1981. Seasonal changes in food of the Long-eared Owl in southern Sweden. Ornis Scand. 12: 216-223.
• Nilsson I. N. 1984. Prey weight, food overlap, and reproductive output of potentially competing Long-eared and Tawny Owls. Ornis Scand. 15:176-182.
• Pianka E. R. 1973. The structure of lizard communities. Annu. Rev. Ecol. Syst. 4,53: 74.
• Raczyński J., Ruprecht A. L. 1974. The effect of digestion on the osteological component of owl pellets. Acta orn. 14: 25-37.
• Romanowski J. 1988. Trophic ecology of Asio otus (L.) and Athene noctua (Scop.) in the suburbs of Warsaw. Pol. Ecol. Stud. 14:223-234.
• Santini L. 1983. [Italian rodents of agriculture and forest interest.] C. N. R., Padova, Italy.
• Schoener T. W. 1982. The controversy over interspecific competition. American Scientist 70: 586-595.
• Schoener T. W. 1984. Size difference among sympatric, bird-eating hawks: a world wide survey. In: Strong D. R. (eds.). Ecological communities, conceptual issues and the evidence. Princeton University Press.
• Simpson E. H. 1949. Measurement of diversity. Nature 163:688.
• Sokal R. R., Rohlf F. J. 1969. Biometry: the principles and practice of statistics in biological research. W. H. Freeman and Co., New York.
• Southern H. N. 1954. Tawny Owls and their prey. Ibis 96:384-410.
• Southern H. N. 1969. Prey taken by Tawny Owls during the breeding season. Ibis 111: 293-299.
• Southern H. N., Lowe V. P. N. 1968. The pattern of distribution of prey and predation in Tawny Owl territory. J. Anim. Ecol. 37:75-79.
• Taylor I. 1994. Barn Owls: Predator-prey relationships and conservation. Cambridge University Press, Cambridge, UK, 304 pp.
• Thiollay J. M. 1968. [Diets of our raptors: some analysis in France.] Nos Oiseaux 29: 249-269.
• Uttendorfer O. 1952. Neue Ergebnisse über die Ernahrung der Gerifvogel und Eulen, Stuttgart.
• van Apeldoorn R. C, Oostenbrink W. T., van Winden A., van der Zee F. F. 1992. Effects of habitat fragmentation on the bank vole Clethrionomys glareolus in an agricultural landscape. Oikos 65: 265-274.
• Wiens J. A. 1977. On competition and variable environments. American Scientist 65:590-597.
• Wiens J. A. 1989. The ecology of bird communities. Vol. 2: Processes and variations. Cambridge University Press, Cambridge, 316 pp.
• Zar J. H. 1984. Biostatistical analysis. Prentice-Hall International, London.