Ocena współzależności cech pszenicy ozimej na podstawie analizy ścieżek

• Autorzy: Smialowski T. , Nita Z. , Witkowski E.

Warianty tytułu

EN

Estimation of the interrelationships between different traits of winter wheat using the path analysis

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy było poznanie zmienności, genetycznego zróżnicowania oraz zależności i współzależności pomiędzy 19 cechami pszenicy ozimej. Przebadano 112 rodów pszenicy ozimej w warunkach laboratoryjnych i polowych, w doświadczeniach wstępnych, w roku 2004, w 7 miejscowościach. Badano następujące cechy: plon, mrozoodporność, termin kłoszenia i dojrzewania, wysokość roślin, wyrównanie, odporność na mączniaka, rdzę brunatną i źdźbłową, septorię liści i kłosa, wyleganie, fusarium kłosa, odporności na porastanie, masę 1000 ziaren, liczbę sedymentacji, zawartość glutenu mokrego oraz białka. Stwierdzono zróżnicowane współczynniki zmienności (CV) dla badanych cech pszenicy ozimej mieszczące się w zakresach od wysokich (29%) dla liczby sedymentacji do niskich dla rdzy źdźbłowej (1,7% i dojrzewania (2,5%). Stwierdzono wysokie współczynniki (h2) genetycznego zróżnicowania dla większości badanych cech, z wyjątkiem porażenia kłosów przez septorię. Stwierdzono nieliczne wysoce istotne współczynniki korelacji pomiędzy badanymi cechami. Istotne, ale niskiej wartości korelacje odnotowano pomiędzy plonem a stopniem porażenia kłosów przez septoriozę (0,230*), plonem a zawartością glutenu (-0,239*) plonem a zawartością białka (-0,232*), a także plonem a wysokością (0,232*), plonem a wyleganiem (0,190*). Przeprowadzona analiza ścieżek pomiędzy plonem a mrozoodpornością, terminem kłoszenia i dojrzewania, wysokością roślin, stopniem odporności na septorię liści, masą 1000 ziaren, odpornością na porastanie wykazała wysoce istotny bezpośredni efekt wysokości roślin z plonem (0,393**), wysoki stopień odporności na septorię liści i plonu (0,393**) oraz wysoce istotny, ale ujemny efekt terminu dojrzewania i plonu (-0,371**). Ten ostatni zaskakujący wysoce istotny bezpośredni efekt był zamaskowany stosunkowo silnym pośrednim efektem „septorii liści” (0,244). Stwierdzono niskie wartości współczynników korelacji między plonem a zawartością białka (-0,232*) oraz plonem a zawartością glutenu mokrego (-0,239*). Analiza ścieżkowa ujawniła wysoce istotne bezpośrednie efekty (-0,341**) między plonem a wartością białka oraz plonem a liczbą sedymentacji (0,336**), pomimo słabszej korelacji pomiędzy tym cechami.

EN

The aim of the work was to estimate variability, genetic differentiation and correlation between 19 traits in 112 strains of the winter wheat grown in 2004 in a preliminary trial in 7 localities. The estimation was performed both in the field and under laboratory conditions. The following traits were evaluated: grain yield, winter hardiness, earliness (days to heading), time to maturity (days), height of plants, canopy uniformity, weight of 1000 grains, sedimentation value, wet gluten and protein contents, as well as resistance to lodging and preharvest sprouting, and that to infection with: powdery mildew, brown rust, yellow rust, stem rust, leaf septoria, ear septoria and head blight (Fusarium culmorum). The coefficients of variability (CV) for the investigated traits varied from high for the value of sedimentation (29%) to low for the resistance to stem rust (1.7%) and for the time to maturity (2.5%). The coefficients of genetic differentiation (h2) were high for all the traits, except for the resistance to ear septoria. In most cases, the coefficients of correlation between the analysed traits were low. Statistically significant correlation between grain yield and the following traits: resistance to ear septoria (0.230*), gluten content (-0.232*), protein content (-0.239*), plants height (0.232*) and lodging (0.190*), was recorded. The path analysis was used to estimate interrelationships between grain yield and the following traits: winter hardiness, time to heading, time to maturity, plants height, weight of 1000 grains, resistance to preharvest sprouting, and resistance to leaf septoria. Statistically significant direct effects of plants height and winter wheat resistance to leaf septoria upon grain yield were found (0.393** in both cases). The effect of the time of maturity on grain yield was highly significant but negative (-0.371**). This surprising effect was masked by a relatively strong (0.244) indirect effect of leaves infestation by septoria. The coefficients of correlation between grain yield and protein and wet gluten contents were low (-0.232* and –0.239*, respectively). Highly significant direct relationships between the grain yield and both the protein content and the sedimentation value, were revealed (-0.341** and 0.336**, respectively), despite the low correlation between these traits.

Słowa kluczowe

PL

pszenica ozima; cechy rolnicze; cechy technologiczne; odpornosc na choroby; analiza sciezkowa; plony; mrozoodpornosc; termin kloszenia; wysokosc roslin

EN

winter wheat; agricultural trait; technological trait; disease resistance; path analysis; yield; frost resistance; heading term; plant height

• Wydawca: -
• Czasopismo: Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
• Rocznik: 2006
• Numer: 240-241
• Opis fizyczny: s.43-50,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Smialowski T.

• Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roslin, Krakow

autor

Nita Z.

autor

Witkowski E.