EN
The effect of sewage sludge fertilization on nitrogen and sulphur content in maize was assessed in a pot experiment conducted in 2003-2005. The experimental design comprised the following treatments in four replications on three soils: treatment without fertilizer — (0); mineral fertilization — (NPK); farmyard manure — (FYM); sewage sludge A — (SSA); a mixture of sewage sludge A with peat — (MSSA); sewage sludge B — (SSB) and a mixture of sewage sludge B with peat — (MSSB). The tests were conducted on weakly loamy sand (SI), sandy silt loam (SII) and medium silt loam (SIII), which were collected from the arable layer (0-20 cm) of ploughed land in the vicinity of Krakow. Sewage sludge which originated from two municipal mechanical and biological wastewater treatment plants, and their mixtures with peat (the materials were mixed in a 1:1 weight ratio in conversion to dry mass of organic matter) were used in the experiment. After wet mineralization of maize biomass in concentrated sulphuric acid, nitrogen was determined using Kjeldahl method in a Kjeltec II Plus apparatus. Sulphur was assessed after material mineralization in a concentrated nitric acid using the ICP—AES method in a JY 238 Ultrace apparatus. Fertilization with sewage sludge and sludge mixture with peat acted significantly better (as noted during the three-year experimental period) on maize yields than fertilization with mineral salts. In comparison with organic material and farmyard manure applied to soil, fertilization with mineral salts significantly increased nitrogen content in maize biomass. Sulphur content grew markedly in maize biomass fertilized with sewage sludge in comparison with the concentration of this element assessed in plants treated with farmyard manure. Values of the N:S ratio in aerial parts of maize from organic material treatments was within the optimal value range. The widest N:S ratio was assessed in the aerial parts and roots of maize receiving mineral fertilizers (NPK).
PL
Ocenę wpływu nawożenia osadami ściekowymi na zawartość azotu i siarki w kukurydzy przeprowadzono w doświadczeniu wazonowym w latach 2003-2005. Schemat doświadczenia, w czterech powtórzeniach, obejmował następujące obiekty na trzech glebach: obiekt bez nawożenia — (0); nawożenie mineralne — (NPK); obornik — (FYM); osad ściekowy A (SSA); mieszanina osadu ściekowego A z torfem — (MSSA); osad ściekowy B — (SSB) oraz mieszanina osadu ściekowego B z torfem — (MSSB). Do badań użyto piasek słabo gliniasty (SI), glinę piaszczystą pylastą (SII) i glinę średnią pylastą (SIII), które pobrano z warstwy ornej (0-20 cm) pól uprawnych z okolic Krakowa. W badaniach zastosowano osady ściekowe pochodzące z dwóch różnych komunalnych oczyszczalni mechaniczno-biologicznych oraz ich mieszaniny z torfem (materiały zmieszano w stosunku wagowym 1:1 w przeliczeniu na suchą masę materiałów organicznych). W biomasie kukurydzy — po mineralizacji na mokro w stężonym kwasie siarkowym — azot oznaczono metodą Kjeldahla na aparacie Kjeltec II Plus. Siarkę — po mineralizacji materiału w stężonym kwasie azotowym — oznaczono metodą ICP-AES na aparacie JY 238 Ultrace. Nawożenie osadami ściekowymi i mieszaninami osadów z torfem działało istotnie lepiej (w trzyletnim okresie badań) na plony kukurydzy niż nawożenie solami mineralnymi. W porównaniu z zastosowanymi doglebowo materiałami organicznymi i obornikiem, nawożenie solami mineralnymi istotnie zwiększyło zawartość azotu w biomasie kukurydzy. Istotnie zwiększyła się zawartość siarki w biomasie kukurydzy nawożonej osadami ściekowymi, w porównaniu z zawartością tego pierwiastka oznaczonego w roślinach nawożonych obornikiem. Wartości stosunku N : S w częściach nadziemnych kukurydzy z obiektów nawożonych materiałami organicznymi mieściły się w zakresie wartości optymalnych. Najszerszy stosunek N:S stwierdzono w częściach nadziemnych i korzeniach kukurydzy nawożonej mineralnie (NPK).