Zywienie pacjentow w wybranym sanatorium rehabilitacji kardiologicznej

• Autorzy: Chwojnowska Z , Charzewska J. , Wajszczyk B. , Rogalska-Niedzwiedz M. , Chabros E. , Lachowicz A. , Ziemlanski S. , Rudnicki S. , Wojtulewicz L.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zbadano sposób żywienia się 75 mężczyzn i 24 kobiet, będących pacjentami turnusu sanatoryjnego, obejmującego osoby z powikłaniami sercowo-naczyniowymi. Średni wiek badanych kobiet wynosił 56 lat, natomiast mężczyzn 54 lata. Masa ciała badanych kobiet wynosiła 68,6 kg, a badanych mężczyzn - 80,2 kg. Średni wskaźnik względnej masy ciała BMI dla kobiet wynosił 27,7 ± 3,3 i dla mężczyzn 27,1 ± 3,4. W czasie trwania badań pacjenci otrzymywali dietę niskocholesterolową o zmodyfikowanej zawartości kwasów tłuszczowych, z możliwością uzupełnienia jej indywidualnym dodatkowym spożyciem. Od każdej osoby uczestniczącej w badaniu zebrano dwa wywiady z nie kolejnych dni tygodnia. W pracy przedstawiono wyniki ilościowe stanowiące średnie wartości z dwóch przeprowadzonych wywiadów u każdego pacjenta. U wszystkich pacjentów przeprowadzono również ocenę sposobu żywienia kwestionariuszem częstotliwości z okresu ostatniego roku przed rozpoznaniem powikłań sercowo-naczyniowych. Żywienie z tego okresu odniesiono do żywienia w wieku 30 lat w kategoriach: przeciętne żywienie było znacznie większe, znacznie mniejsze lub takie samo jak w wieku 30 lat. Celem pracy była ocena sposobu żywienia pacjentów podczas ich pobytu w sanatorium, które towarzyszyło programowi wzbogacania w witaminy antyoksydacyjne. Podstawowym błędem ocenianych diet była zbyt mała zawartość witamin, w tym również antyoksydacyjnych i dramatycznie niskie spożycie wapnia w dietach obu badanych grup oraz żelaza w dietach kobiet. Wynikało to z bardzo niskiego spożycia mleka i produktów mlecznych oraz owoców i warzyw bogatych w karoten i witaminę C. Poza tym w żywieniu osób z zaawansowanymi powikłaniami sercowo-naczyniowymi powinno zwracać się większą uwagę na rodzaje spożywanych tłuszczów roślinnych i wybierać do spożycia te o mniejszej zawartości izomerów trans kwasów tłuszczowych.

EN

The dietary habits were studied of 75 men and 24 women patients participating n course of sanatorium treatment for cardiovascular complication. The men age of the studied women was 56 years, that of men was 54 years. The body mass of women was 68,6 kg, that of men was 80,2 kg (mean values). The mean body mass index was 27,7 ± 3,3 in women, and 27,1 ± 3,4 in men. During the examinations the patients received low cholesterol diet with modified content of fatty acids and with permitted individually chosen additional food. Each patient was interviewed twice on non-consecutive week days. Quantitative results are reported as mean data obtained in two interviews. Dietary habits were studied by means of a questionnaire on food consumption in the year before the diagnosis of cardiovascular complications. The dietary habits in that time period were compared with these they had had at the age of 30 years. Evaluating it as: consumption much greater, much lower or the same as the age of 30 years. The purpose of the study was to assess the food consumption of the patients in the sanatorium, which was supplemented with antioxidant vitamins. The basic fault of the assessed diets was too low intake of vitamins, including antioxidant ones, and dramatically low intake of calcium in both sex groups and iron in the diet of women. This was due to very low intake of milk and dairy products as well as fruit and vegetables rich in carotene and vitamin C. Besides that, in dietetic treatment of patients with advanced cardiovascular diseases more attention should be paid to the types of consumend plant fats and those with lower content of trans isomers of fatty acids should be chosen.

Słowa kluczowe

PL

mezczyzni; wiek; zywienie zbiorowe; dieta niskocholesterolowa; tluszcze roslinne; zalecenia zywieniowe; choroby ukladu krazenia; bledy zywieniowe; pacjenci; spozycie zywnosci; choroby serca; wartosc odzywcza; kobiety; wartosc energetyczna; izomery trans; sanatoria; rehabilitacja; zywienie czlowieka

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 1998
• Tom: 25
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.215-230,tab.,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Chwojnowska Z

• Instytut Zywnosci i Zywienia, 02-903 Warszawa, ul.Powsinska 61-63

autor

Charzewska J.

autor

Wajszczyk B.

autor

Rogalska-Niedzwiedz M.

autor

Chabros E.

autor

Lachowicz A.

autor

Ziemlanski S.

autor

Rudnicki S.

autor

Wojtulewicz L.

Bibliografia

• 1. Charzewska J., Chwojnowska Z., Rogalska-Niedźwiedź M., i in.: Zmiany w żywieniu młodzieży oraz osób w wieku podeszłym po urynkowieniu gospodarki żywnościowej. W: Wpływ urynkowienia na zmiany w spożyciu żywności. Warszawa, PTTZ, 1991.
• 2. Charzewska J.: Niepublikowane dane odnośnie sposobu żywienia 38-letnich kobiet i mężczyzn z 1986 i 1988 r.
• 3. Chwojnowska Z., Charzewska J., Rogalska-Niedźwiedź M., i in.: Ocena sposobu żywienia 70-letnich mieszkańców wybranej dzielnicy warszawskiej. Żyw. Człow. Metab., 1993, 20, 3, 189.
• 4. Daniewski M., Jacórzyński B., Mielniczuk E., i in.: Oznaczanie składu izomerów trans nienasyconych kwasów tłuszczowych C18:l i C18:2 w rynkowych produktach spożywczych. Żyw. Człow. Metab., 1997, 24, 2, 3.
• 5. Drewnowski A., Rock C. L., Handerson S.A., et al.: Serum β-carotene and vitamin C as biomarkers of vegetable and fruit intakes in community-based sample of French adults. Am. J. Clin. Nutr., 1997, 65, 1796.
• 6. Gronowska-Senger A.: Zalecenia żywieniowe - korzyści i kontrowersje. Żyw. Człow. Metab., 1995, 22, 2, 184.
• 7. Ilow R., Rogulska-Ilow B., Hudziec P., i in.: Porównanie sposobu żywienia kobiet chorych na nowotwory sutka i jajnika oraz kobiet zdrowych. Część I. Zwyczaje żywieniowe i częstotliwość spożycia produktów spożywczych. Żyw. Człow. Metab., 1995, 22, 4, 327.
• 8. Ilow R., Rogulska-Ilow B., Hudziec P., i in.: Ocena sposobu żywienia kobiet chorych na nowotwory sutka, jajnika i układu chłonnego. Żyw. Człow. Metab., 1995, 22, 1, 34.
• 9. Kulesza W., Rywik S., Narojek L.: Wstępna ocena sposobu żywienia się mężczyzn w wieku 40-59 lat, objętych „Eksperymentem Polskim" poświęconym Wieloczynnikowej Prewencji Choroby Wieńcowej. Kard. Pol., 1979, 22, 1, 66.
• 10. Kulesza W., Morawski R., Słowiński M., et al.: Assessment of dietary habits of selected populations participating in Pol-Monica Programme. Part II. Energy and nutritional values of daily food ration in an urban and a rural population. Żyw. Człow. Metab., 1990, 17, 1, 21.
• 11. Kulesza W., Morawski R., Słowiński M., et al.: Assessment of dietary habits of selected populations participating in Pol-Monica Programme. Part II. Energy and nutritional values of daily food ration in urban and rural population. Żyw. Człow. Metab., 1990, 17, 1, 21.
• 12. Kwiterovich P. O.: The effect of dietary fat, antioxidants, and pro-oxidants on blood lipids, lipoproteins, and atherosclerosis J. Am. Diet, Assoc., 1997, 97, 7 (Supp.), S31.
• 13. Łoś-Kuczera M., Piekarska J.: Skład i wartość odżywcza produktów spożywczych. Warszawa, PZWL, 1988.
• 14. Mendel C. H., Mosca L., Maimon E., et al.: Dietary intake and plasma concentrations of vitamin E, vitamin C, and beta carotene in patiens with coronary artery disease. J. Am. Diet. Assoc., 1997, 97, 6, 665.
• 15. Morgan S. A., O'Dea K., Sinclar A. J.: A low-fat diet supplemented with monounsaturated fat results in less HDL-C lowering then a very-low-fat diet. J. Am. Diet. Assoc., 1997, 97, 2, 151.
• 16. Nadolna I., Kunachowicz H.:Badania analityczne nad składem i wartością odżywczą racji pokarmowych. Cz. V. Zawartość retinolu, karotenu i witaminy E. Żyw. Człow. Metab., 1994, 21, 3, 243.
• 17. Narojek L.: Charakterystyka zmian w spożyciu tłuszczów wydzielonych w Polsce. Żyw. Człow. Metab., 1997, 24, 2, 64.
• 18. Pardo B., Sygnowska E., Waśkiewicz A., i in.: Zmiany spożycia żywności w populacji polskiej w latach 1984-1993. Żyw. Człow. Metab., 1997, 24, 1, 29.
• 19. Piekarska J., Łoś-Kuczera M.: Skład i wartość odżywcza produktów spożywczych, Warszawa, PZWL, 1983.
• 20. Roszkowski W., Brzozowska A.: Ocena sposobu żywienia i stanu odżywienia ludzi starszych w Europie - projekt badawczy SENECA. Część II. Ocena sposobu żywienia. Żyw. Człow. Metab., 1994, 21, 1, 35.
• 21. Rutkowska U., Iwanow K., Chojnowska J., i in.: Badania analityczne nad składem i wartością odżywczą racji pokarmowych. Cz. II. Zawartość wapnia, fosforu, magnezu, żelaza i potasu. Żyw. Człow. Metab., 1993, 20, 4, 328.
• 22. Sawicki A., Rutkowska U., Zdrójkowska B., i in.: Spożycie wapnia z mleka i jego przetworów w powiązaniu z występowaniem osteoporozy u kobiet. Żyw. Człow. Metab., 1997, 24, 1, 63.
• 23. Sekuła W., Niedziałek Z., Figurska K., et al.: Food consumption in Poland coverted into energy and nutrients, 1950-1995. Warszawa, Prace IŻŻ nr 74, 1996.
• 24. Sekuła W., Niedziałek Z., Figurska K., i in.: Spożycie żywności w Polsce w latach 1950-1991 w przeliczeniu na energię i składniki odżywcze. Warszawa, Prace IŻŻ nr 59, 1992.
• 25. Sun J., Giraud D.W., Rodney A., et al.: βeta-carotene and alfa- tocopherol inhibit the development of atherosclerotic lesions in hypercholesterolemia rabbits. Intern. J. Vit. Rev., 1997, 67, 155-163.
• 26. Szajkowski Z.: Badania nad zawartością i wzajemnymi relacjami wybranych składników mineralnych w całodziennych racjach pokarmowych wytypowanych populacji z regionu Wielkopolski. Cz. I. Zawartość i wzajemne relacje między wapniem i fosforem. Żyw. Człow. Metab., 1996, 23, 1, 55.
• 27. Skibniewska K. A., Smoczyński S.: Składniki mineralne w dietach szpitalnych z wybranych miast w Polsce. Żyw. Człow. Metab., 1996, 23, 1, 3.
• 28. Sygnowska E., Jasiński B., Waśkiewicz A., i in.: Źródła energii i składników odżywczych w diecie populacji miejskiej objętej programem Pol-Monica. Żyw. Człow. Metab., 1996, 23, 2, 110.
• 29. Szczygieł A., Nowicka L., Bułhak-Jachymczyk B., i in.: Normy żywienia i wyżywienia. Cz. II. Normy wyżywienia, modele racji pokarmowych. Warszawa, Prace IŻŻ nr 44, 1987.
• 30. Szczygłowa H., Szczepańska A., Ners A., i in.: Album fotografii produktów i potraw o zróżnicowanych wielkościach porcji. Pod red. W.B. Szostaka, Warszawa, IŻŻ, 1991.
• 31. Szczygłowa H.: System dietetyczny dla zakładów służby zdrowia. Warszawa, Prace IŻŻ nr 57, 1992.
• 32. Szponar L., Sekuła W., Niedziałek Z., et al.: Prevention of diseases related to unsatisfactory health quality of food inadequate nutrition and trends in the development of agriculture and food processing in Poland. Żyw; Człow. Metab., 1996, 23 Suppl. 1, 5-25.
• 33. Szponar L., Sekuła W.: Owoce, warzywa i ich przetwory w zapobieganiu i zwalczaniu chorób na tle wadliwego żywienia. Żyw. Człow. Metab., 1994, 21, 1, 64.
• 34. Szponar L., Turlejska H.: Mleko i jego przetwory w żywieniu różnych grup ludności. Żyw. Człow. Metab., 1995, 22, 4, 361.
• 35. Szponar L., Rychlik E.: Żywienie kobiet ciężarnych pracujących umysłowo w dużych zakładach pracy. Cz. I. Żyw. Człow. Metab., 1995, 22, 2, 151.
• 36. Szponar L., Mieleszko T., Stankiewicz Z.: Żywienie ludzi w wieku podeszłym w domach pomocy społecznej. Rocz. PZH 1986, 37, 4, 286.
• 37. Wartanowicz M., Ziemlański Ś.: Wpływ zmian w sposobie żywienia w wyniku urynkowienia na stan odżywienia witaminami antyoksydacyjnymi oraz kwasem foliowym wybranych grup ludności. W: Wpływ urynkowienia na zmiany w spożyciu żywności. Warszawa, PTTZ, 1991.
• 38. Wartanowicz M., Ziemlański Ś., Pawlicka M., et al.: Studies on effects of exercise- induced oxidation stress on the antioxidant vitamin nutritional status. Żyw. Człow. Metab., 1996, 23, 3, 195.
• 39. Wituszyńska B., Nabrzyski M., Gajewska R., i in.: Badania wyżywienia studentów oraz młodzieży szkoły zawodowej. Żyw.. Człow. Metab., 1997, 24, 2, 35.
• 40. Ziemlański Ś.: Tłuszcze w żywieniu człowieka. Żyw. Człow. Metab., 1997, 24, 2, 35.
• 41. Ziemlański Ś., Bułhak-Jachymczyk B., Budzyńska-Topolowska J., i in.: Normy żywienia dla ludności w Polsce (energia, białko, tłuszcze, witaminy i składniki mineralne). Nowa Medycyna 1995, 2, 5, 1.
• 42. Ziemlański Ś.: Współczesne problemy żywienia człowieka. Żyw. Człow. Metab., 1994, 21, 3, 203.
• 43. Ziemlański Ś., Panczenko-Kresowska B., Wartanowicz M., et al.: The effects of increased intake of antioxidant vitamins on lipid peroxidant and superoxide dismutase activity in the exercised rats. Żyw. Człow. Metab., 1996, 23, 3, 187.
• 44. Ziemlański Ś., Wartanowicz M.: Witaminy antyoksydacyjne. Nowa Medycyna 1995, 2, 11, 7.
• 45. Ziemlański Ś., Wartanowicz M., Panczenko-Kresowska B., i in.: Interpretacja norm żywieniowych - stan obecny - zalecenia na przyszłość. Żyw. Człow. Metab., 1997, 24, 3, 308.