PL
Badano wpływ światła lasera na plon i wartość siewną ziarna jęczmienia odmian Rataj i Klimek. Nasiona poddano obróbce promieniami lasera helowo-neonowego (He-Ne) emitującego wiązkę promieni czerwonych o długości fali 632,8 nm. Badania laboratoryjne i polowe prowadzono wykorzystując nasiona kontrolne i naświetlane wiązką rozbieżną lasera He-Ne o mocy 4 mW/cm2 z użyciem trzech różnych dawek krotności promieniowania (2, 4, 6). Przed siewem w warunkach laboratoryjnych określono: zdolność kiełkowania, zdrowotność nasion oraz wigor nasion i siewek. Natomiast po zbiorze zbadano zdolność kiełkowania i skład chemiczny nasion, które wyrosły zarówno z nasion naświetlanych jak i nie naświetlanych. W polu określono: produktywność roślin z poletka, obsadę roślin na 1 m2, wysokość roślin, długość kłosa, liczbę ziarniaków w kłosie oraz masę tysiąca ziarniaków. Przedsiewna biostymulacja nasion promieniami lasera obydwu odmian jęczmienia jarego oddziałała korzystnie na produktywność roślin, a wyższe dawki energii cztero- i sześciokrotna wpłynęły istotnie w przypadku odmiany Klimek. Przedsiewne traktowanie nasion światłem lasera różnicowało strukturę plonu roślin. Światło lasera stymulowało wysokość roślin i MTN (odm. Klimek). Wschody polowe nasion poddanych działaniu światła lasera były zróżnicowane w zależności od odmiany, krotności naświetleń i warunków agrometeorologicznych. Zdolność kiełkowania nasion badanych odmian w zasadzie nie uległa zmianom pod wpływem zróżnicowanych poziomów energii światła laserowego. Natomiast nasiona zebrane z roślin, które wyrosły z nasion laserowanych odznaczały się lepszą zdolnością kiełkowania w stosunku do roślin, które wyrosły z nasion nie naświetlonych. Żywotność nasion poddanych obróbce promieni lasera była niższa. Siewki wyrosłe z nasion poddanych obróbce promieni lasera gromadziły mniej suchej masy niż otrzymane z nasion kontrolnych. W warunkach testu przyśpieszonego starzenia, nasiona obydwu odmian jęczmienia poddane biostymulacji miały wyższy wigor. Test przyśpieszonego starzenia wykazał procentowy wzrost nasion wigorowych obydwu odmian jęczmienia po zabiegu naświetlana laserem i kiełkujących normalnie (odm. Rataj). Test wzrostowy wykazał, że podwójna dawka wpływa na przyrost plumuli, a wszystkie krotności naświetleń nie modyfikują długości korzenia. Testy tetrazolinowe wykazały, że dawki energii użyte do naświetlania nasion jęczmienia obniżyły ich wigor. Natomiast odnotowano, że najwyższa sześciokrotna dawka energii światła laserowego wykazała tendencje do ograniczania występujących patogenów na nasionach odmiany Klimek. Przedsiewne naświetlanie nasion nie wpływało na zawartość białka i skrobi w zebranym ziarnie, ale spowodowało wzrost włókna w ziarniakach odmiany Rataj.
EN
The effect of the laser light on seeds sowing value and yield of Rataj and Klimek barley cultivars was examined. Seeds were exposed to He-Ne laser light with the wave length of 632.8 nm and the power of 4 mW/cm2. Laboratory and field experiments were conducted using control seeds and seeds irradiated with tree (doses: double, fourfold and sixfold) of laser light. Before sowing, standard germination, seed health and seedling vigour were determined. After harvest the sowing value and chemical composition of seeds derived from plants grown from biostimulated and non-biostimulated seeds were assessed. In the field experiments the following parameters were determined: the seed yield and its structure plants/m2, height of plants, ear length, number of the kernels in the ear and thousand seeds weight. Pre-sowing biostimulation of seeds of both cultivars favourably affected the yield, and fourfold and six fold doses of irradiation caused significant yield increase of Klimek cultivar. Pre-sowing seed treatment with laser light influenced yield structure. The stimulating effect of laser on height of plants and thousand seeds weight (cv. Klimek)was noticed. Field emergence of irradiated seeds depended on the cultivar, irradiation dose and weather conditions in the year of harvest. There were no differences in germination capacity of seeds irradiated with different doses. However germination capacity of seeds harvested from plants grown from biostimulated seeds was higher than from non-irradiated. Viability of seeds that were exposed to laser light was lower. Seedlings grown from irradiated seeds cumulated less dry weight than that from control seeds. In both cultivars the accelerated ageing test showed the percentage increase of vigorous seeds and germinating seeds (cv. Rataj) after laser irradiation. Growth test showed that double dose influenced favourably growth of plumula, and all doses of irradiation did not modify the length of root. Tetrazolium tests showed, that irradiated barley seeds lowered their vigour. The highest six fold dose tend to limit the occurrence of pathogens in seeds of Klimek cultivar. Pre-sowing seeds irradiation did not affect the protein and starch content, but increased the fibre content in seeds of cv. Rataj.