EN
Fifty five soils from various regions of Poland, representing the main soil types, kinds and genera were examined to establish boundary values of their porosities: maximum and minimum porosity or maximum loosening and maximum compactness in an arable layer, according to procedures elaborated earlier [2]. Between the porosity limit values thus determined fall all states of a natural or field porosity. It was documented and explained that knowing the value of field porosity and the boundary values of porosity for a given soil, one can determine, in a precise and objective way, the soil porosity indices and grades. As it is generally known, field porosity of, for example 40 %, can prove to be a very low value for one soil texture (reflecting its very high compaction) and yet be a relatively high value (very low compaction) for another soil. Therefore, the grades and indices of porosity allow us to determine the porosity changes of a given soil in an accurate and relatively detailed way. These procedures are suitable especially for evaluation of porosity between soils differing in texture. Table 1 presents an example of the determination of the degree and indices of porosity for various soil types, kinds, and genera when the porosity of these soils is 40 %. It was also noted that each soil texture has a specific, characteristic value and a specific interval of limiting values of porosities.
PL
Dla 55 gleb z różnych regionów Polski, reprezentujących najważniejsze typy, rodzaje i gatunki gleb, określono stany granicznej porowatości, a więc stany porowatości maksymalnej i minimalnej, czy maksymalnego spulchnienia i maksymalnego zagęszczenia warstwy ornej gleb uprawnych. Oznaczenia przeprowadzono wg metodyki opracowanej i opublikowanej przez autorów [2]. Pomiędzy tak oznaczonymi wartościami granicznymi porowatości, mieszczą się wszystkie stany porowatości naturalnej, czy polowej. W pracy wykazano i uzasadniono, że oznaczenia granicznych stanów porowatości określonej gleby pozwalają na obiektywne i względnie ścisłe określenie stopnia i wskaźnika porowatości, gdy znamy jej porowatość polową. Jak wiadomo, porowatość polowa na poziomie np. 40 % może być dla niektórych gleb wartością bardzo niską (bardzo silne zagęszczenie), dla innych może być względnie wysoką (bardzo słabe zagęszczenie). Stopnie i wskaźniki porowatości pozwalają na relatywną ocenę zmian porowatości określonej gleby, a przede wszystkim różnych gleb o zróżnicowanej i zmiennej w czasie porowatości. Podano przykłady określania stopni i wskaźników dla różnych typów, rodzajów i gatunków gleb, gdy ich porowatość połowa wynosiłaby 40%. Ponadto wykazano, że każda gleba ma swoisty stan liczb granicznych i związany z tym przedział porowatości.