Wstepna ocena zawartosci mikroelementow w splywach powierzchniowych w rejonie gorskim w zaleznosci od rodzaju uzytku. Czesc I: Zawartosc mikroelementow w fazie cieklej splywu

• Autorzy: Wisniowska-Kielian B , Klima K
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania przeprowadzono w 2003 r. w Górskiej Stacji Doświadczalnej w Czyrnej k. Krynicy. Oceniono zawartość mikroelementów w spływach po­wierzchniowych. Doświadczenie dwuczynnikowe obejmowało dwa nachylenia stoku: 7% i 16% oraz 5 sposobów użytkowania: ugór nienawożony, mieszanka koni­czyny z tymotką, pszenżyto ozime, burak pastewny (na oborniku) i ugór nawożo­ny. W czterech ostatnich wariantach stosowano nawożenie mineralne. Próbki spływu powierzchniowego pobrano: po wiosennych roztopach, po opadzie rozlew­nym, po krótkotrwałym deszczu i po krótkotrwałej ulewie. W fazie ciekłej spły­wów oznaczono zawartość mikroelementów: Fe, Mn, Zn i Cu metodą ICP-EAS. Wielkość spływów powierzchniowych oraz zawartość mikroelementów w ich fazie ciekłej zależała od ilości, intensywności i terminu opadu oraz zaawansowa­nia wegetacji roślin. Większe stężenie mikroelementów zanotowano w spływie z ugoru nawożonego, z uprawy buraka pastewnego i pszenżyta ozimego, a mniejsze z ugoru nienawożonego i spod koniczyny z tymotką. Mniej Cu a więcej Fe, Mn i Zn zawierała faza ciekła spływów ze stoku o nachyleniu 16%, mimo większej ich objętości. Zaobserwowano wpływ nawożenia na zawartość mikroele­mentów. Większe ich stężenie stwierdzono w spływach z użytków nawożonych łącznie wysokimi dawkami N i P lub N i K, a mniejsze po zastosowaniu wyższych dawek P.

EN

The study carried out in 2003 at Czyrna Mountain Experimental Station (near Krynica) estimated the microelement contents in surface run-offs. Two-fac­tor experiment included two slope gradients (7 and 16%) and five kinds of arable land utilization: non-fertilized fallow ground, red clover with timothy mixture, winter triticale, fodder beet (on FYM) and fertilized fallow ground. In last four variants mineral fertilizers were applied. Surface run-off samples were taken after snow-melt, long-term rainfall of low intensity, short rain and downpour of short duration. In liquid phase of run-offs the microelement con­tents (Fe, Mn, Zn and Cu) were determined with ICP-EAS method. Quantity of run-offs and microelement contents in liquid phase depended on the amount, intensity and term o rainfall and advance of plant vegetation. Higher microelement concentrations were found in the run-offs from fertilized fallow ground, from fodder beet and winter triticale cultivation, while the smaller one from non-fertilized fallow ground and red clover with timothy mixture. Less Cu but more Fe, Mn and Zn contained liquid phase of run-offs from slope of 16% gradient, in spite of greater run-off volume. Effect of fertilization on micro­element contents was observed. Higher concentration was stated in run-offs from arable land fertilized with higher N + P or N + K doses, and less after applica­tion of higher P fertilizer doses.

Słowa kluczowe

PL

uzytki rolne; mikroelementy; tereny gorskie; zawartosc mikroelementow; faza ciekla; splyw powierzchniowy

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2004
• Tom: 502
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.419-429,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wisniowska-Kielian B

• Akademia Rolnicza, ul.A.Mickiewicza 21, 31-120 Krakow

autor

Klima K

• Katedra Ogólnej Uprawy Roli i Roślin, Akademia Rolnicza im. Hugona Kołłątaja w Krakowie, ul.A.Mickiewicza 21, 31-120 Krakow

Bibliografia

• Gil E. 1994. Monitoring obiegu wody i spłukiwania na stokach, w: Zintegrowany monitoring środowiska przyrodniczego, Stacja Bazowa Szymbark (Karpaty Fliszowe). Praca zbiór. Starkel L. i Gil E. (red.), Bibliot. Monit. Środ., Warszawa: 66-87.
• Ilnicki P. 1992. Udział polskiego rolnictwa w eutrofizacji wód powierzchniowych. Mat. konf. nauk. „Problemy zanieczyszczenia i ochrony wód powierzchniowych - dziś i jutro". Wyd. UAM, Ser. Biologia 49: 99-111.
• Jagła S. 1966. Wstępne badania nad wielkością zmywu gleb w terenach podgórskich i górskich przy różnym ich pokryciu. Wiad. IMUZ 4(3): 115-121.
• Janowski B., Koreleski K., Jagła S., Michalczewski M. 1968. Charakterystyka występowania erozji powierzchniowej na terenie województwa rzeszowskiego. Probl. Zagosp. Ziem Górskich 6(19): 88-105.
• Kabata-Pendias A, Pendias H. 1999. Biogeochemia pierwiastków śladowych. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa: 398 ss.
• Klima K. 2000. Produkcyjność i przeciwerozyjna skuteczność płodozmianów w warunkach górskich południowo-zachodniej części Beskidu Niskiego. Zesz. Nauk. AR w Krakowie, Ser. Rozprawy 258: 96 ss.
• Sapek A. 1997. Risk of water pollution as a result of agricultural activities, w: Sus­tainable agriculture and rural area development. Wyd. IMUZ, Falenty: 79-99.
• Słupik J. 1975. Conditions of infiltration and surface run-off in the sant catchment basin. Bull. De l'Academie Pol. des Scien., Ser. des Scien. de la Terre 23(3-4): 233-236.
• Śmietana M. 1987. Zróżnicowanie rozbryzgu gleby na użytkowanych rolniczo stokach fliszowych. Studia Geomorph. Carpatho-Balcan 21: 161-182.
• Trawczyńska A., Tołoczko W. 2005. Content of heavy metals in ground water of the soil of Bzura river valley. Chem. Inż. Ekol. 12 (w druku).
• Zbierska J., Ławniczak A. 2001. Ocena jakości wody w rzece Samicy Stęszewskiej i źródeł zanieczyszczeń w jej zlewni. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 476: 527-535.
• Zwoliński Z. 1996. Stan geoekosystemów Polski w roku hydrologicznym 1996. Zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego w Polsce. Instytut Badań Czwarto-rzędu, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań <http://main.amu.edu.pl/ ~ zmsp/stan96/stan96.html >.