Plan ochrony Kampinowskiego Parku Narodowego - podstawy metodyczne i glowne ustalenia ochronne.

• Autorzy: Chmielewski T J
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono metodę opracowania planu ochrony dla obszaru Kampinoskiego Parku Narodowego i jego otuliny. Jest to pierwsze tego typu opracowanie spośród wszystkich parków narodowych w Polsce. Zawiera szereg nowoczesnych rozwiązań z zakresu kształtowania ekologicznej struktury krajobrazu oraz czynnej ochrony ekosystemów i gatunków. Może stanowić ważny punkt odniesienia dla planów ochrony innych parków narodowych i krajobrazowych.

EN

The Kampinos National Park is one the largest and oldest facilities of its kind in Poland. It borders directly on Poland's capital and so it is subject to strong an- thropopressure. Further, it is located on the confluence of three major rivers and boasts an exceptional abundance of natural wealth. As such, the Park is a high profile environ-The Kampinos National Park is one the largest and oldest facilities of its kind in Poland. It borders directly on Poland's capital and so it is subject to strong an- thropopressure. Further, it is located on the confluence of three major rivers and boasts an exceptional abundance of natural wealth. As such, the Park is a high profile environ-mental asset. Considering all this, the Kampinos National Park has been selected for a pilot comprehensive plan of active and passive conservation of species, ecosystems and landscapes in Poland. The plan itself was preceded by a retrospective study of change in the ecosystems over the last 40 years. Following that, an assessment of the current status of the natural heritage, land management, current issues and conflicts was conducted. The third phase was to develop an overall strategy of nature conservation and working together with local governments. The strategy was then translated into 14 detailed regulations. Each regulation sets forth a 20-year action plan designed for a given type of ecosystem or a type of economic, cultural or educational activity (Fig. 1). The Kampinos National Park Conservation Plan contains a series of modern policies of achieving the best possible ecological structure of landscape, renaturalisation of ecosystems and restoration of species (Fig. 2). The project may be an important resource for conservation plans in other national parks and landscape parks in Poland and elsewhere.

Słowa kluczowe

PL

plany ochrony; parki narodowe; Kampinoski Park Narodowy; ochrona przyrody

• Wydawca: -
• Czasopismo: Człowiek i Środowisko
• Rocznik: 1997
• Tom: 21
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.33-55,rys.,tab.,bibliogr.,2 mapy

Twórcy

autor

Chmielewski T J

• Wydzial Ochrony Srodowiska UW w Lublinie, ul.Spokojna 4, 20-914 Lublin

Bibliografia

• R. Andrzejewski 1983 W poszukiwaniu teorii fizjocenozy. Wiadomości Ekologiczne 29 (2): 93-125.
• R. Andrzejewski 1994 O ekologii i ochronie przyrody. Chrońmy Przyrodę Ojczysty, 50: 5-15.
• E. Bernadzki, W. Rosa 1993 Gospodarstwa (obręby) siedliskowe jako obiekty regulacji ładu czasowego i planowania hodowlanego. Sylwan 4: 1-17.
• Best practice for conservation planning in rural areas, 1995 IUCN European Program: Bio- logical and Landscape Diversity in Central and Eastern Europe. IUCN, Gland - Switzerland and Cambridge - UK: 1-76.
• A. W. Biderman 1990 Zabiegi ochrony czynnej biocenoz nieleśnych stosowane w Ojcowskim Parku Narodowym. Prądnik. Prace i Materiały Muzeum im. prof. W. Szafera. Ojców, 2: 53-57.
• A. W. Biderman, B. Wiśniewski, red. 1993 Utrzymanie i restytucja ginących gatunków roślin i zwierząt w parkach narodowych i rezerwatach przyrody. Ojcowski Park Narodowy. Prace i Materiały Muzeum im. prof. W. Szafera. Ojców: 1-134.
• T. J. Chmielewski 1988 O strefowo-pasmowo-węzłowej strukturze układów ponadekosyste- mowych. Wiadomości Ekologiczne 35 (2): 165-185.
• T. J. Chmielewski 1992 Próba modelowania funkcjonowania fizjocenozy jako dynamicznego układu poliekosystemowego. (W: Chmielewski T. J., Richling A., Wojciechowski K. H. (red.) - Funkcjonowanie i waloryzacja krajobrazu). Pol. Tow. Geogr., Lubelskie Tow. Naukowe, Instytut Gosp. Przestrz. i Komun, w Lublinie, Lublin, 25-38.
• T. J. Chmielewski 1994a Ekologiczne, społeczne i gospodarcze problemy funkcjonowania Kampinoskiego Parku Narodowego. Kosmos 43 (1): 129-146.
• T. J. Chmielewski 1994b Zasady sporządzania planów ochrony parków krajobrazowych. (W: Rola człowieka w ochronie i kształtowaniu środowiska na terenie parku krajobrazowego). Konferencja naukowo-szkoleniowa, Łąck, 26-27 maja 1994. Gostynińsko-Włocławski Park Krajobrazowy,
• T. J. Chmielewski 1996 Metoda opracowania planu ochrony Kampinoskiego Parku Narodowego. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 52, 2: 30-56.
• T. J. Chmielewski, M. Harasimiuk, S. Radwan, red. 1996 Renaturalizacja ekosystemów wodno-torfowiskowych na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim. Wojewoda Lubelski, Lubelska Fundacja Ochrony Środowiska Naturalnego, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wyd. UMCS Lublin: 1-144.
• T. J. Chmielewski, H. Olenderek, B. Sielewicz 1996 Fotointerpretacyjna analiza retrospektywna zmian struktury ekologicznej Kampinoskiego Parku Narodowego w ostatnim 40-leciu. (W: Kistowski M., red. Badania ekologiczno-krajobrazowe na obszarach chronionych). Uniwersytet Gdański, Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu. Gdańsk: 125-129.
• T. J. Chmielewski, J. Solon 1996 Podstawowe przyrodnicze jednostki przestrzenne Kampinoskiego Parku Narodowego: zasady wyróżniania i warunki ochrony. (W: Kistowski M., red. Badania ekologiczno-krajobrazowe w obszarach chronionych). Uniwersytet Gdański, Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu, Gdańsk: 130-141.
• T. J. Chmielewski, S. Radwan, Z. Karbowski 1997 Program renaturalizacji jezior, torfowisk i terenów porolnych w Poleskim Parku Narodowym. (W: „Krajobraz porolny". Materiały z ogólopolskiej konferencji naukowej w Ińsku, 18-20 października 1996). Iński Park Krajobrazowy. Ińsko (w druku).
• A. Jermaczek, P. Pawlaczyk, red. 1996 Możliwości i sposoby unaturalnienia układów ekologicznych. Materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej w Łagowie 12-14 kwietnia 1996. Lubuski Klub Przyrodników. Świebodzin (w druku).
• R. Kaźmierczakowa, Z. Poznańska 1992 Jak utrzymać krokusy na polanach tatrzańskich? Chrońmy Przyrodę Ojczystą. 48, 2: 59-69.
• J. Kotowska 1993 Kompleksy zbiorowisk roślin ruderalnych w wybranych typach ekosystemów Kampinoskiego Parku Narodowego. Referat z konferencji „Badania naukowe w Kampinoskim Parku Narodowym". Dziekanów Leśny, 1-3 VI 1993. Instytut Ekologii PAN, Kampinoski PN, maszynopis.
• B. Król, M. Skolimowska-Król 1992 Kampinoski Park Narodowy. Studium regionalne. Materiały do planu ochrony Kampinoskiego Parku Narodowego. Biuro Planowania Rozwoju Warszawy, Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska. Warszawa, maszynopis, mapa 1:100000.
• J. M. Matuszkiewicz 1993 Krajobrazy roślinne i regiony geobotaniczne Polski. Prace Geograficzne IGiPZ PAN, 158: 5-107.
• S. Michalik 1978 Parki narodowe, rezerwaty i pomniki przyrody w Polsce - ich funkcje i znaczenie (W: W. Michajłow, K. Zarzycki, red. - Ochrona i kształtowanie środowiska przyrodniczego. T. 1). PAN, PWN. Warszawa - Kraków: 427-462.
• S. Michalik 1990 Sukcesja wtórna i problemy aktywnej ochrony biocenoz półnaturalnych w parkach narodowych i rezerwatach przyrody. Prądnik. Prace i Materiały Muzeum im. prof. W. Szafera. Ojców, 2: 175-198.
• S. Michalik 1992 Zagrożenie i problemy aktywnej ochrony biocenoz polan reglowych Gorczańskiego Parku Narodowego. Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody. 11, 4: 25-38.
• A. Moeller 1922 Der Daurwaldgedanke. Berlin. Springer Verlag: 1-164.
• Paneuropejska Strategia Różnorodności Biologicznej i Krajobrazowej 1995 Rada Europy, Strassburg. Wersja polska: Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Warszawa: 1-18.
• J. Solon 1988 Local complexes of phytocoenoses in vegetation landscape in the vicinity of the Wigry Lake (NE Poland). Documents phytosociologiąues N.S. Camerino 11: 535-541..
• J. Solon 1993 Elementy biogeografii środkowego Mazowsza. Materiały do planu ochrony Kampinoskiego Parku Narodowego. Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, Warszawa, maszynopis.
• J. Solon 1996 Geobotaniczne podstawy kształtowania krajobrazu w Kampinoskim Parku Narodowym. (W: Kistowski M., red. Badania ekologiczno-krajobrazowe na obszarach chronionych). Uniwersytet Gdański, Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu. Gdańsk: 20-30 .
• Plany ochrony parków narodowych. Cz. I Instrukcja ogólna sporządzania planów ochrony parków narodowych. Cz. II Zasady opracowania operatów szczegółowych do planów ochrony parków narodowych. Cz. III Wybrane zagadnienia dla potrzeb sporządzania planu ochrony parków narodowych. Red. T. J. Chmielewski. Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Krajowy Zarząd Parków Narodowych. Warszawa 1994: 1- 230.
• A. Richling 1992 Kompleksowa geografia fizyczna. PWN Warszawa: 1- 264. Rozporządzenie Rady Ministrów z 16 stycznia 1959 r. o utworzeniu Kampinoskiego Parku Narodowego. DzU nr 17, poz. 90.
• Ustawa z 16 października 1991 r. o ochronie przyrody. DzU nr 114, poz. 492 z późn. zmianami.
• M. K. Wali, red. 1992 Ekosystem rehabilitation. Vol. 2: Ekosystem analysis and synthesis. SPB Academic Publishing br. The Hague, The Netherlands: 1-388.
• K. Zarzycki 1993 Ogólne zasady ochrony różnorodności biologicznej w parkach narodowych (W: T. J. Chmielewski, red. Plany ochrony parków narodowych. T. III). Krajowy Zarząd Parków Narodowych, Warszawa: 5-10.
• R. Zielony, J. Solon 1996 Operat ochrony ekosystemów lądowych, z elementami ochrony flory (W: T. J. Chmielewski, red. Plan ochrony Kampinoskiego Parku Narodowego). Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, Warszawa. T. 30: 1-115.