The impact of human presence on the nest distribution of Blackbird Turdus merula and Song Trush T. philomelos

• Autorzy: Nowakowski J J

Warianty tytułu

PL

Wplyw obecnosci ludzi na przestrzenne rozmieszczenie gniazd kosa Turdus merula i drozda spiewaka T. philomelos

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

In urban areas of Łódź (Central Poland), the vertical and horizontal distributions of the Blackbird Turdus merula and Song Thrush Turdus philomelos nests were investigated in relation to running lanes and paths as places of penetration of humans. A significant effect of human penetration on vertical and horizontal distribution of Blackbird nests in parks was found. The park population of Blackbirds, unlike forest-breeding ones built nests more distantly from the lanes, lower, and under the shelter of shrubs. In the Blackbird park population, 74.2% of the nests were built in shrubs. The mean nesting height was 1.18 m. Distribution of distance between the nest and lanes are negatively skewed to = -0.57). The reverse was true of the forest population of this species where81.9% nests were built in trees. The mean nesting height was 1.29 m. Nests of the forest population of Blackbird were distributed randomly. Differentiation in nest sides between urban and forest populations of Blackbird is a statisticaly significant. Only one pair of the Song Thrush was recorded in a parks. The forest population of the Song Thrush nesting in the trees, mean nesting height was higher than those of the Blackbird. The presence of people in thef orest had a significant negative effect on the horizontal distribution of Song Thrush nests. Therefore, human disturbance is considered the factor that prevents this species from colonising urban parks (contrary to the situation in West European countries).

PL

Badania przeprowadzono w 14 parkach Łodzi oraz w przylegającej do miasta części Lasu Łagiewnickiego. Analizą objęto miejsca założenia gniazd, wysokości ich umieszczenia oraz odległości gniazd do najbliższych alejek i ścieżek spacerowych, które potraktowane zostały jako miejsca penetracji biotopu przez człowieka. Do oceny wpływu penetracji środowiska na poziomą strukturę przestrzenną gniazd wykorzystano różnicę między wartością estymatora nieobciążonego miary skośności (α₃), rozkładu odległości gniazd do najbliższych punktów alejek a wartością teoretyczną tej miary dla rozkładu losowego, podaną przez Clarka i Evansa (1954). Przyjęta została hipoteza zerowa, iż w przypadku braku wpływu penetracji biotopu na poziome rozmieszczenie przestrzenne gniazd, należałoby oczekiwać rozkładu losowego. W przypadku populacji parkowej kosa stwierdzony został istotny wpływ penetracji biotopu przez człowieka na poziome rozmieszczenie gniazd. Rozkład odległości umieszczenia gniazd od alejek był ujemnie skośny (^α₃ = -0.57) i istotnie statystycznie różny od rozkładu teoretycznego (ryc. 2, tab. 3). Populacja parkowa kosa umieszczała gniazda nisko (^α₃ = 1.61) (ryc. 1), w większości przypadków wśród krzewów (tab. 2). Wpływ penetracji na rozkład pionowy gniazd zauważono wykazując istotną statystycznie zależność o charakterze kompensacyjnym między rozkładem pionowym i poziomym (InH = 3.0364 -1.1004 InD, r = -0.83, P<0.01, n = 59), co wskazuje na próbę zachowania pewnego dystansu ucieczki przez ptaki względem ludzi, przez co gniazda umieszczane blisko alejek, znajdowały się jednocześnie przeciętnie wyżej (ryc. 4). W badanych parkach stwierdzono gnieżdżenie się tylko jednej pary śpiewaka. W przypadku populacji leśnej kosa, poziome rozmieszczenie gniazd nie różniło się od rozkładu losowego. Natomiast u występującego na tym samym obszarze śpiewaka, stwierdzono negatywny wpływ obecności ludzi na rozkład poziomy gniazd (^α₃ = -0.33), która to zależność ujawniła się w skali 10-krotnie silniejszej niż w przypadku populacji parkowej kosa. Wobec czego płochliwość i większy dystans ucieczki u śpiewaka wydaje się być jedna z przyczyn utrudniających zasiedlanie parków miejskich przez ten gatunek.

Słowa kluczowe

PL

ptaki; parki miejskie; kos; Turdus merula; drozdowate; spiewak; ornitologia; gniazda ptasie; Turdidae; antropopresja; Lodz; lasy podmiejskie; rozmieszczenie przestrzenne; Turdus philomenos

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Ornithologica
• Rocznik: 1994
• Tom: 29
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.59-65, rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Nowakowski J J

• Wyzsza Szkola Pedagogiczna, ul.Zolnierska 14, 10-561 Olsztyn

Bibliografia

• Anioła S. 1965. Badania nad terytorializmem kosa Turdus menda L. w Poznaniu. Mat. VIII Zjazd P.T.Zool., Olsztyn., pp. 127-128.
• Clark P.J. & Evans F.C. 1954. Oistance to nearest neighbor as a measure of spatial relationships in populations. Ecology 35: 445-453.
• Cramp S.( Teagle W. G. 1951. The birds of inner London, 1900-1951. Brit. Birds 44: 444.
• Dyrcz A. 1963. [Comparative studies on the avifauna of wood and park.] Acta om. 12: 177-208. Dyrcz A. 1969. The ecology of the song-thrush (Turdus philomelos) and blackbird (Turdus menda) during the breeding season in the area of their joint occurence. Ekol. pol., Ser. A 17: 735-793.
• Graczyk R. 1959. [Forschungen über das Auftreten und den quantitativen Stand der Amsel (Turdus menda L.) in Polen.] Ekol. pol., Ser. A 7: 55-82.
• Graczyk R. 1960. [From the investigation on the numbers of the Blackbirds Turdus menda in years 1958-1959.] Prz. Zool. 4: 223-228.
• Graczyk R. 1961. [Die Untersuchungen über Variabilität, Biologie und wirtschaftliche Bedeutung der Amsel.] Ekol. pol., Ser. A 9: 453-485.
• Graczyk R. 1962. [Birds occuring in the centre of the town of Łódź.] Ochr. Przyr. 28: 61-82.
• Graczyk R. 1963a. [The occurence of the Song Thrush (Turdus ericetorum Turt.) in Polish town.] Przyr. Pol. Zach. 7: 21-29.
• Graczyk R. 1963b. [Experimental studies on the ethology of species of Genus Turdus L.] Rocz. WSR Pozn., 17: 21-71.
• Korodi G.J. 1967. Beiträge zur Kentniss der Brutbiologie der Amsel (Turdus menila) und zur Ernährungsdynamik ihren Jungen. Zool. Abh. und Staatl. Mus.Tierkunde. Dresden., 29: 25-53.
• Luniak M. 1970. [Expansion of the Blackbird T. menda L. in Warsaw city.] Acta orn. 12: 177-208.
• Luniak M. 1990. Avifauna of cities in Central and Eastern Europe - results of the international inquiry. In: Luniak M. (ed.) Urban ecological studies in Central and Eastern Europe. Wrocław, pp. 131-149.
• Luniak M., Mulsow R., Walasz K. 1990. Urbanization of the European Blackbird - expansion and adaptations of urban population. In: Luniak M. (ed.) Urban ecological studies in Central and Eastern Europe. Wrocław, pp. 186-200.
• Mowszowicz J. 1962. Parki Łodzi ŁTN, Łódź.
• Osborne P. & Osborne L. 1980. The contribution of nest site characteristics to breedinng-success among blackbirds Turdus menda. Ibis 122: 512-517.
• Platt C. 1978. Problemy rachunku prawdopodobieństwa i statystyki matematycznej. PWN, Warszawa.
• Ribaut J.P. 1964. Dinamique d'une population de Merles noirs, Turdus menda L. Rev.suisse zool., 71: 815-902.
• Schwabl H. 1983. Ausprägung und Bedeutung des Teilzuges einer süd-westdeutschen Population der Amsel Turdus menda. J. Orn. 124: 101-116.
• Schnack S. 1991. The breeding biology and nestling diet of the Blackbird Turdus menda L. and the Song Thrush TUrdus philomelos C.L. Brehm in Vienna and in an adjacent wood. Acta orn. 26: 85-106.
• Snow D.W. 1958a. A study of blackbirds. London. Allen & Unwin., 192.
• Snow D.W. 1958b. The breeding of the blackbird, Turdus menda at Oxford. Ibis 100: 1-30.
• Snow D.W. 1969. An analysis of breeding succes in the blackbird, Turdus merula. Ardea 57: 163-171.
• Sokal R.R. & Rohlf F.J. 1981. Biometry. 2nd Ed. Freeman, San Francisco CA.
• Strawinski S. 1963. [Studies on the synanthropism of birds in the Old Park in Ciechocinek.] Acta orn. 7: 159-187.
• Tomiałojć L. 1980. The combined version of the mapping method. In: Oelke H. (ed.). Proc. VI. Intem. Confer. Bird Census Work.Gottingen, pp. 92-106.
• Tomiałojć L., Profus P. 1977. Comparative analysis of breeding bird communities in two parks of Wrocław and in an adjacent Querco-carpinetum forest Acta orn. 16: 117-177.
• Walasz K. 1990. Experimental investigations on the bahavioural differences between urban and forest Blackbirds. Acta zool. cracov. 12: 235-271.
• Wojciechowski Z. 1971. [Observations on birds of prey in Łagiewnicki Forest near Łódź.] Not. orn. 12: 37-63.