EN
The study was aimed at determining differences in the content of carbohydrates as well as fat and its constituents in diets of 10-15-year-old children characterised by different nutritional status and originating from small towns of the central-eastern Poland. The study demonstrated that the diet of overweight and obese children (BMI>90 ptc) compared to that of the thin children (BMI<10 ptc) was characterised by a higher mean content of fats (32.5 cal% vs. 30.5 cal%), a lower concentration of carbohydrates (54.8 cal% vs. 56.8 cal%), a lower mean ratio of polyunsaturated to saturated fatty acids (0.36 vs. 0.45), and a higher mean content of cholesterol (343 mg/24 h vs. 298 mg/24 h). The linolic acid:α-linolenic acid ratio as well as the vitamin E:linolic acid ratio were alike in all groups examined. From the point of view of the prevention of ischaemic heart disease, it seems that the diet of children with overweight and obesity had more features facilitating atherogenesis than the diet of thin children. The results obtained may also indicate relationships between nutritional status (estimated on the basis of BMI and body adiposity) and diet composition, i.e. indirectly, eating patterns of the children analysed.
PL
Celem pracy było zbadanie czy istnieją różnice w zawartości węglowodanów oraz tłuszczu i jego składowych w dietach 10-15-letnich dzieci o różnym stanie odżywienia pochodzących z niewielkich miast środkowo-wschodniego regionu Polski. Badaniami objęto 628 dzieci, w tym 326 chłopców i 302 dziewcząt. Spośród badanych dzieci, po uwzględnieniu płci i wieku, w oparciu o siatki centylowe BMI wyodrębniono dwie grupy badanych: dzieci poniżej 10 ptc, n=74 (szczupłe) oraz dzieci powyżej 90 ptc, n=57 (z nadwagą i otyłe). Zawartość energii i podstawowych składników odżywczych oraz kwasów tłuszczowych nasyconych, jedno- i wielonienasyconych (kwas linolowy i α-linolenowy), cholesterolu i wit. E w całodziennych racjach pokarmowych oceniono za pomocą trzykrotnego wywiadu o spożyciu z ostatnich 24 godzin poprzedzających badania. Wykazano, że dieta dzieci z nadwagą i otyłych w porównaniu do diety dzieci szczupłych charakteryzowała się wyższą średnią zawartością tłuszczów (32,5 cal% vs. 30,5 cal%), niższą węglowodanów (54,8 cal% vs. 56,8 cal%), niższym średnim stosunkiem kwasów tłuszczowych wielonienasyconych do nasyconych (0,36 vs. 0,45), a także wyższą średnią zawartością cholesterolu (343 mg/24 h vs. 298mg/24 h). Stosunek kwas linolowy:kwas α-linolenowy oraz wit. E:kwas linolowy był podobny we wszystkich badanych grupach. Wydaje się, że z punktu widzenia profilaktyki niedokrwiennej choroby serca, dieta dzieci z nadwagą i otyłych miała więcej cech sprzyjających aterogenezie, aniżeli dieta dzieci szczupłych. Przeprowadzone badania mogą wskazywać na istnienie związków pomiędzy stanem odżywienia określonym na podstawie BMI i zawartości tłuszczu w ciele a składem diety, tj. pośrednio sposobem żywienia badanych dzieci.