Kształtowanie się parametrów ulistnienia źdźbła i łanu pszenicy ozimej oraz ich współzależności

• Autorzy: Zajac T. , Gierdziewicz M. , Witkowicz R.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dokonano metodą destrukcyjną pomiaru powierzchni blaszek liści źdźbła pszenicy ozimej odmiany Sakwa, uprawianej w latach 1998–1999 po różnych przedplonach na czarnoziemie zdegradowanym. Uzyskane dane wskazują na znaczną zmienność cech empirycznych i pośrednich wywołanych przebiegiem pogody. Oddziaływanie grup przedplonów na wielkość cech źdźbła pszenicy w fazie pełni kłoszenia było nieistotne. Wskaźniki pośrednie należy ocenić jako dobre dodatkowe źródło informacji o ulistnieniu źdźbła, które pozwala na porównanie związków między cechami zachodzących w różnych warunkach. Współczynniki korelacji fenotypowej charaktery­zowały się na ogół wysoką wartością, ponieważ w trzech przypadkach dla związków cech empirycz­nych oraz w jednym przypadku dla cech pośrednich ich wartość przekraczała 0,75. Większość wyliczonych współczynników korelacji prostej była wysoce istotna. Rozkład świeżej masy 1 cm2 blaszki liściowej przebiegał odmiennie u liści zwisających i wyprostowanych. W liściach zwisających największą jednostkową masę miała część liścia w punkcie przegięcia się blaszki liściowej. W liściach wyprostowanych masa 1 cm2 blaszki liścia ulegała zmniejszeniu w kolejnych odcinkach, poczynając od nasady. Bezpośrednie porównanie wkładu wnoszonego przez dwa badane komponenty w powierzchnię całkowitą liści źdźbła wykazuje, że przewagę w tym względzie miała średnia powierzchnia liścia, ponieważ jej udział wynosił 78,8%. Natomiast liczba wyrastających na źdźble liści miała słabsze oddziaływanie, a jej udział wynosił 21,2%. Indeks powierzchni liści łanu pszenicy był zdeterminowany głównie przez wkład całkowitej powierzchni blaszek liści źdźbła, udział tej cechy wynosił 98,3%. Przy uwzględnieniu w modelu równania regresji obsady źdźbeł w fazie pełni kłoszenia (rozwinięte liście flagowe) wkład tego komponentu należy określić jako nikły, ponieważ jego udział w powierzchni liści z 1 m2, wynosił zaledwie 1,7%.

EN

The area of leaf blades of winter wheat culm of the Sakwa variety, cultivated in the years 1998–1999 on the degraded chernozem with different forecrops, was measured with the use of the destructive method. The results indicate remarkable variation of the empirical and indirect traits, caused by the weather conditions. The influence of the forecrop groups on dimensions of the wheat culm in the full ear stage was not significant. The indirect traits should be considered a good additional source of information about the leavage of the culm, because they allow for the comparison of relationnships between two traits in various conditions. The values of the phenotypic correlation coefficients between any of the empirical and indirect traits of a single culm were, in general, high. The phenotypic correlation coefficients were, in general, high, because three of them (between empirical traits) and one of them (between indirect traits) exceeded 0,75. The majority of the Pearson correlation coefficients were highly significant. The distribution of the fresh mass per 1 cm2 of leaf blade differed between erectoidal and hanging leaves. In the hanging leaves the part of a leaf near the bending point had the highest weight per unit (1cm2). In the erectiodal leaves the leaf blade weight per unit decreased in subsequent parts, beginning from the base. The direct comparison of contribution of the two structural components to the total area of the culm leaves indicates that average leaf area prevailed in that context because its contribution was 78,8%. The number of leaves per blade had weaker influence, and its contribution was 21,2%. Leaf area index of the wheat stand was determined mainly by the total area of leaf blades of a culm; the contribution of that component was 98,3%. After taking into account the density of culms in the full ear stage (developed flag leaves) the contribution of that element should be described as very small because its value was only 1,7%.

Słowa kluczowe

PL

lan roslin; genetyka roslin; uprawa roslin; pszenica ozima; konferencje; zdzbla; ulistnienie; pszenica Sakwa; Zakopane konferencja; komponenty ulistnienia

EN

wheat field; plant genetics; plant cultivation; winter wheat; conference; cereal culm; foliage; Sakwa cultivar; Zakopane conference; foliage component

• Wydawca: -
• Czasopismo: Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
• Rocznik: 2001
• Tom: 218-219
• Opis fizyczny: s.91-102,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Zajac T.

autor

Gierdziewicz M.

autor

Witkowicz R.