Zmienność, zależność i genetyczne uwarunkowanie ważnych cech u rodów i odmian owsa (Avena sativa L.)

• Autorzy: Smialowski T. , Wegrzyn S.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem badań było poznanie zmienności i fenotypowo-genotypowej korelacji pomiędzy ważnymi cechami użytkowymi u odmian i rodów owsa, na podstawie przeprowadzonych w 5 miejscowościach w latach 1996 i 2000 doświadczeń polowych. Badano następujące cechy; plon ziarna z poletka, wysokość roślin, data wyrzucania wiech, odporność na rdzę koronową owsa i mączniak, odporność na wyleganie, % łuski w ziarnie i masę 1000 ziaren. Badania wykazały stopniowy spadek plonów nowych rodów owsa w latach 1996–2000. Natomiast obserwuje się korzystny wzrost odporności na rdzę koronową owsa, skrócenie długości słomy, którego wynikiem było zwiększenie odporności na wyleganie. Najwyższą zmiennością odznaczała się odporność na rdzę koronową (CV = 24,9 do 43,2%). Wysokim i stabilnym genetycznym uwarunkowaniem w każdym roku badań odznaczała się odporność na rdzę koronową owsa (od 0,77 do 0,89) i wczesność kłoszenia (od 0,82 do 0,97) wyłączając 1999 rok. Wysoce istotny dodatni współczynnik korelacji fenotypowej i genotypowej obserwowano pomiędzy plonem ziarna a odpornością na rdzę koronową owsa (rP = od 0,66 do 0,77 i rG = od 0,81 do 0,98) oraz przeciwnie, wysoce istotne, ale ujemne pomiędzy plonem ziarna a % łuski (rP = od -0,37 do -0,42; rG =-0,80 do –0,93). Ponadto ujemną korelację odkryto pomiędzy wysokością roślin a odpornością na wyleganie, procentem łuski i wczesnością wyrzucania wiech. Przeprowadzona analiza wykazała, że niektóre niekorzystne korelacje pomiędzy badanymi cechami nie uległy dotychczas przełamaniu.

EN

The study concerned variability and phenotypic/genotypic correlations between the important useful traits in oat, basing on field experiments with strains and varieties. The investigation was carried out in the years 1996–2000, in 5 localities. The traits under study were following: grain yield per plot, plant height, date of heading, resistance to crown rust, resistance to powdery mildew, lodging, hull content, 1000 grain weight. The investigation confirmed a small regress in yield of new strains of oat in the years 1996–2000. On the contrary, the progress was observed in resistance to crown rust and shortening of straw, which resulted in higher resistance to lodging. The highest variability was stated for resistance to crown rust (CV = 24,9–43,2%). The , resistance to crown rust (0,77–0,89) and heading date (0,82–0,97) showed high and constant heritability in all years of the study except for 1999. A highly significant positive coefficients of phenotypic and genotypic correlation were observed between grain yield per plot and resistance to crown rust (rP = 0,66 to 0.77, rG = 0.81 to 0.98) and, on the contrary, the correlations between grain yield and % of hull were negative (rP = -0,37 to -0,42; rG = -0,80 to -0,93). Furthermore, negative correlations were found between plant height and lodging resistance hull content and date of heading. The analyses have shown that unfavourable correlations between studied traits have not been overcome yet.

Słowa kluczowe

PL

struktura plonu; hodowla roslin; Avena sativa; zaleznosci genetyczne; zmiennosc genetyczna; rody hodowlane; owies; plony; korelacja fenotypowa; czynniki genetyczne; korelacja genetyczna; odmiany roslin

EN

yield structure; plant breeding; Avena sativa; genetic correlation; genetic variability; breeding strain; oat; yield; phenotypic correlation; genetic factor; plant cultivar

• Wydawca: -
• Czasopismo: Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
• Rocznik: 2002
• Tom: 223-224
• Opis fizyczny: s.186-194,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Smialowski T.

• Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roslin, Krakow

autor

Wegrzyn S.