Monitoring zanieczyszczenia zywnosci pierwiastkami szkodliwymi dla zdrowia. Czesc I. Produkty zbozowe pszenne, warzywne, cukiernicze oraz produkty dla niemowlat i dzieci [rok 2004]

• Autorzy: Wojciechowska-Mazurek M. , Starska K. , Brulinska-Ostrowska E. , Plewa M. , Biernat U. , Karlowski K.

Warianty tytułu

EN

Monitoring of contamination of foodstuffs with elements noxious to human health. Part I. Wheat cereal products, vegetable products, confectionery and products for infants and children [2004 year]

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

5-letni cykl badań monitoringowych środków spożywczych w zakresie zanieczyszczenia pierwiastkami szkodliwymi dla zdrowia zaplanowany na lata 2004 - 2008 rozpoczęto od produktów zbożowych pszennych (310 próbek), warzywnych (418 próbek), cukierniczych (439 próbek) i produktów przeznaczonych dla niemowląt i małych dzieci (952 próbki). W badaniach biorą udział laboratoria Państwowej Inspekcji Sanitarnej, które pobierają próbki na terenie całego kraju, zarówno z obrotu handlowego (krajowe i importowane) jak i od producentów oraz laboratorium referencyjne Zakładu Badania Żywności i Przedmiotów Użytku NIZP-PZH, który opracowuje również plany urzędowej kontroli i monitoringu, zatwierdzane przez Głównego Inspektora Sanitarnego oraz sprawuje nadzór merytoryczny nad badaniami. Stwierdzone zawartości metali nie stwarzają zagrożenia dla zdrowia, są one z reguły znacznie niższe od limitów ustalonych w ustawodawstwie. Uwzględniając średnie zanieczyszczenie oraz spożycie tych grup środków spożywczych w Polsce oceniono stwarzane zagrożenie dla zdrowia. Spośród badanych pierwiastków najwyższe pobranie w przeliczeniu na % tolerowanego pobrania tygodniowego (PTWI) ma miejsce dla kadmu, którego pobranie przez osobę dorosłą z produktami pszennymi dochodzi do 9,4 % PTWI, a z warzywnymi do ok. 4,7 % PTWI. Nie można też pominąć zawartości kadmu w produktach czekoladowych wynikającej głównie z zanieczyszczenia ziarna kakaowego oraz w produktach dla niemowląt i małych dzieci wynikającej z zanieczyszczenia surowców zbożowych i sojowych. W porównaniu z wynikami badań z lat 90-tych widoczne jest obniżenie zanieczyszczenia ołowiem.

EN

The testing of products of wheat cereal (310 samples), vegetable (418 samples), confectionery (439 samples) and 952 samples of products for infants and children has initiated the 5-years cycle of monitoring investigations on food contamination with elements noxious to human health planned to perform in 2004-2008. The parties involved in testing were: laboratories of State Sanitary Inspection collecting samples on all over the territory of Poland, both from retail market (of domestic origin as well as imported) and directly from producers; the national reference laboratory of the Department of Food and Consumer Articles Research of National Institute of Public Health - National Institute of Hygiene responsible for elaboration of official food control and monitoring plans to be approved by Chief Sanitary Inspectorate and for the substantive supervising of tests performance. The reported metals contents were not of health concern and generally below the levels set forth in food legislation. The health hazard assessment was performed taking into account the mean contamination obtained and average domestic consumption of these food products groups in Poland. The highest intake expressed as the percentage of provisional tolerable weekly intake (PTWI) was obtained for cadmium, which has reached 9.4% PTWI for cereal based products and 4.7% PTWI for vegetables. The cadmium content in chocolate and derived products due to contamination of cocoa beans and the levels of this element in products for infants and children originated from contamination of cereal and soybeans row materials should not be ignored. The decrease of lead contamination comparing to those reported in 1990 studies was observed.

Słowa kluczowe

PL

zywnosc; pieczywo cukiernicze; produkty zbozowe; warzywa; zywnosc dla dzieci; zywnosc dla niemowlat; bezpieczenstwo zywnosci; monitoring zywnosci; zanieczyszczenia zywnosci; metale ciezkie; olow; kadm; rtec; arsen; oznaczanie; zawartosc olowiu; zawartosc arsenu; zawartosc rteci; zawartosc kadmu

EN

food; cereal product; vegetable; child food; food safety; food monitoring; food contaminant; heavy metal; lead; mercury; arsenic; determination; lead content; arsenic content; mercury content; cadmium content

• Wydawca: -
• Czasopismo: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
• Rocznik: 2008
• Tom: 59
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.251-266,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wojciechowska-Mazurek M.

• Panstwowy Zaklad Higieny, ul.Chocimska 24, 00-791 Warszawa

autor

Starska K.

autor

Brulinska-Ostrowska E.

autor

Plewa M.

autor

Biernat U.

autor

Karlowski K.

Bibliografia

• 1. Committee on Toxicity of Chemicals in Food, Consumer Products and the Environment, COT Statement on a Survey of Metals in Infant Food, 2003, SACN/03/28.
• 2. Eklund G., Oskarsson A.: Exposure of cadmium from infant formulas and weaning foods, Food Add. Contam. 1999, 16, 509-519.
• 3. Food Standards Agency, 2000 Total Diet Study of 12 elements, FSIS 48/04, 2004.
• 4. Food Standards Agency, Survey of metals in a variety of foods, FSIS 01/07, 2007.
• 5. Global Environment Monitoring System, Food Contamination Monitoring and Assessment Programme (GEMS/FOOD), Instructions for Electronic Submission of Data on Chemical Contaminants in Food and Diet, Food Safety Department, WHO, Geneva, 2003.
• 6. Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych, Dz. Urz. UE L 364, 20.12.2006, ze zmianami.
• 7. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 333/2007 z dnia 28 marca 2007 r. ustanawiające metody pobierania próbek i metody analiz do celów urzędowej kontroli poziomów ołowiu, kadmu, rtęci, cyny nieorganicznej, 3-MCPD i benzo[a]pirenu w środkach spożywczych, Dz. Urz. UE L 88 z 29.03.2007.
• 8. Rozporządzenie (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt, Dz. Urz. UE L 165 z 30.04.2004. Polskie wydanie specjalne rozdz. 3, 45, 200-251.
• 9. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 kwietnia 2004 r. w sprawie wykazu laboratoriów referencyjnych, Dz. U. 2004 nr 97, poz. 976.
• 10. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 maja 2007 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów, które mogą znajdować się w środkach spożywczych lub na ich powierzchni, Dz.U. 2007 nr 119, poz. 817, ze zmianami.
• 11. SCOOP (Scientific Co-operation on Questions Relating to Food), Assessment of dietary exposure to arsenic, cadmium, lead, mercury of the population of the European Union member states, 2004.
• 12. Starska K., Wojciechowska-Mazurek M., Brulińska-Ostrowska E., Plewa M., Karłowski K.: Badania biegłości w zakresie oznaczania zawartości pierwiastków szkodliwych dla zdrowia w żywności organizowane przez Państwowy Zakład Higieny. Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Jakość w Chemii Analitycznej 3, Warszawa 2006, 17.
• 13. Starska K., Wojciechowska-Mazurek M., Brulińska-Ostrowska E., Plewa M., Karłowski K.: Badania biegłości w zakresie zanieczyszczeń żywności organizowane przez Państwowy Zakład Higieny – wyniki badań 2006. Materiały XVI Poznańskiego Konwersatorium Analitycznego Nowoczesne Metody Przygotowania Próbek i Oznaczania Śladowych Ilości Pierwiastków, Poznań 2007, 134.
• 14. The Rapid Alert System for Food and Feed (RASFF). Annual Reports 2002-2006, European Communities, 2003-2007.
• 15. Wojciechowska-Mazurek M., Karłowski K., Kumpulainen J.T., Starska K., Brulińska-Ostrowska E., Ćwiek-Ludwicka K.: Lead, cadmium, mercury, copper and zinc in Polish powdered milk and products for infants and children. Natural antioxidants and food quality in atherosclerosis and cancer prevention. The Royal Society of Chemistry, red. Kumpulainen J.T., Salonen J.T., 1996, 423-431.
• 16. Wojciechowska-Mazurek M., Karłowski K., Starska K., Brulińska-Ostrowska E., Kumpulainen J.T.: Contents of lead, cadmium, copper and zinc in Polish cereal grain and powdered milk, FAO REU Technical Series 49, Rome, 1996, 93-101.
• 17. Wojciechowska-Mazurek M., Starska K., Brulińska-Ostrowska E., Biernat U., Plewa M., Karłowski K.: Ocena zanieczyszczenia produktów dla niemowląt i małych dzieci pierwiastkami szkodliwymi dla zdrowia. Bromat. Chem. Toksykol. 2006, supl., 35-39.
• 18. Wojciechowska-Mazurek M., Starska K., Brulińska-Ostrowska E., Plewa M., Biernat U., Karłowski K.: Assessment of Contamination of Cereal Products with Elements Noxious to Human Health. Polish J. Environ. Stud. 2006, 15, 546-549.
• 19. Wydawnictwa Metodyczne Państwowego Zakładu Higieny „Zasady pobierania próbek środków spożywczych w celu kontroli zawartości ołowiu, kadmu, rtęci, arsenu i 3-MCPD. Przygotowanie próbek i kryteria wyboru metod analitycznych stosowanych do oznaczania zawartości metali szkodliwych dla zdrowia i 3-MCPD w środkach spożywczych”, Warszawa, 2003.