Stawonogi - wektory chorob transmisyjnych

• Autorzy: Siuda K
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Arthropods may be obligatory or facultative vectors of transmissible diseases. Various relations exist between arthropod reservoirs and vectors of which the most important are trophic, topic and phoric associations. Arthropods could be biological or mechanical vectors and transmit pathogens in an active or passive way. Among different taxonomic groups of arthropod vectors the mostimportant are hard ticks (Ixodidae). The following biological features of ticks support their role as reservoirs and vectors of disease agents: anatomical structure; feeding mechanisms, mostly an ability of the intake of large volumes of host blood and an ability of the injection of large amounts of saliva into host's body; change of hosts during life cycle; a possibility of the long persistence of pathogens in tick's population due to the transstadial, transovarial, transspermal and hyperparasitic transmission, and parallel feeding; longevity of ticks compared to rodents; a possibility of geographical distribution.

Słowa kluczowe

PL

wektory chorob; kleszcze; choroby transmisyjne; przenoszenie chorob; parazytologia; stawonogi

• Wydawca: -
• Czasopismo: Wiadomości Parazytologiczne
• Rocznik: 1998
• Tom: 44
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.21-35, tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Siuda K

• Akademia Medyczna, ul.Medykow 18, 40-752 Katowice

Bibliografia

• ALEKSEEV A. N. 1993. Sistema klešč-vozbuditel i ee emerdžentnye svojstva. Ross. AN Zool. Inst. Sankt-Petersburg.
• - KONDRASHOVA Z. N. 1985. Organizm členistonogich kak sreda obitanija vozbuditelej. AN SSSR, Sverdlovsk.
• BALASHOV YU S. 1972 Bloodsucking ticks (Ixodoidea) - vectors of diseases of man and animals. Misc. Publ. Entomol. Soc. Am. 8: 161-376.
• - 1987. Organizm iksodoidnych kleščej kak sreda obitanija vozbuditelej transmissivnych infektsij. Parazitol. Sb. 34: 48-69.
• - 1989. Ekologija neparazitičeskich stadij žiznennogo tsikla iksodovych kleščej. Ibid. 36: 56-82.
• BEKLEMISHEV V. N. 1955. Krug estestvennych perenoščikov transmissivnych boleznej, poražajuščich čeloveka. Zool. Žurn. 34: 3-16.
• BELOZEROV V. N. 1982. Diapause and biological rhythms in ticks. In: F. D. Obenchain and R. Galun [eds] Physiology of Ticks, Pergamon press, Oxford: 469-500.
• DUTKIEWICZ J. 1955. Pajęczaki jako czynniki narażenia zawodowego. Wiad. Parazytol. 41: 253-266.
• HELMY N. KHALIL G. M., HOOGSTRAAL H. 1983. Hyperparasitism in Ornithodoros erraticus. J. Parasitol. 69: 229-233.
• HOOGSTRAAL H. 1972. Birds as tick hosts and as reservoirs and disseminators of tickborne infectious agents. Wiad. Parazyt of. 28: 703-706.
• - 1985. Argasid and nuttalliellid ticks as parasites and vectors. Adv. Parasitol. 24: 135-238.
• HORAK B. 1995. Alergia na roztocze kurzu domowego. Wiad. Parazytol. 41: 355-368.
• KEMP D. H., STONE B. F., BINNINGTON K. C. 1982. Tick attachement and feeding: Role of the mouthparts, feeding apparatus, salivary gland secretions and the host response. In: F. D. Obenchain, R. Galun [eds] Physiology of Ticks. Pergamon press. Oxford: 119-168.
• KOLONIN G. V. 1981. Mirovoe rasprostranenie iksodovych kleščej (rod Ixodes). Izd. ,,Nauka", Moskva.
• PIOTROWSKI F. 1990. Zarys entomologii parazytologicznej. PWN, Warszawa.
• SERAFIŃSKI W. 1965. Ssaki Polski. PZWS, Warszawa.
• SIUDA K. 1991. Kleszcze (Acari: Ixodida) Polski. Część I. Zagadnienia ogólne. Monografie Parazytologiczne PTP. PWN, Warszawa, Wrocław.
• - 1993. Kleszcze Polski (Acari: Ixodida). Część II. Systematyka i rozmieszczenie. Monografie Parazytologiczne PTP. Warszawa.
• - 1996. Bionomical and ecological characteristic of ticks (Acari: Ixodida) of significant medical importance on the territory of Poland. Roczn. AM Białystok 41: 11-19.
• - DUTKIEWICZ J. 1979. Hyalomma marginatum Koch, 1844 (Acarina: Ixodidae) w Polsce - przykład zawleczenia południowego kleszcza przez ptaki wędrowne. Wiad. Parazytol. 25: 333-338.
• - SEBESTA R. 1997. Central European ticks - a zoogeographical review (Acari: Ixodida). Genus. 8: 115-133. .
• SOLARZ K. 1995. Fauna i biologia Pyroglyphidae Polski. Wiad. Parazytol. 41: 343-353.
• WEGNER Z. 1974. Pasożytnicze stawonogi hematofagiczne w roli rezerwuarów i przenosicieli wirusa kleszczowego zapalenia mózgu. Biul. Metod.-Organ. Inst. Med. Mors. 7. Supl. 2.
• - 1995a. Znaczenie kleszczy (Acari, Ixodidae) w epidemiologii chorób transmisyjnych w Polsce. Inst. Med. Mors. i Tropik. Gdynia.
• - 1995b. Rola kleszczy występujących w Polsce w epidemiologii chorób transmisyjnych. Wiad. Parazytol. 41: 305-319.
• ZŁOTORZYCKA J. 1994. Wszoły (Mallophaga). Część ogólna. Wyd. UW, Wrocław.
• ŻÓŁTOWSKI Z. 1976. Stawonogi jako przenosiciele organizmów chorobotwórczych. W: Z. ŻÓŁTOWSKI [red.] Arachnoentomologia lekarska, Warszawa: 57-82.