Health quality of food and the system of assurance of food safety in Poland

• Autorzy: Szponar L , Traczyk I.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

PL

Idea zachowania bezpieczeństwa żywności „od pola do stołu" jest w Polsce znana od kilkunastu lat. Pełna jej realizacja nie zawsze jest możliwa, chociaż na przestrzeni ostatnich 10 lat wiele zmieniło się na korzyść. Pewne trudności wynikają m.in. z rozdrobnionej struktury rolnictwa, jego niedoinwestowania jak też niskiego stopnia edukacji części producentów płodów rolnych. Również niektóre branże przemysłu rolno-spożywczego wymagają znacznych inwestycji. Nadzór nad produkcją, przetwórstwem i obrotem żywności w Polsce, a w szczególności nad jej jakością opiera się na działaniu dwu podstawowych systemów kontroli, tj. na systemie kontroli wewnętrznej, prowadzonym w zakładzie, a więc zależnym od producenta. System ten w wielu już zakładach opiera się na zasadach Dobrej Praktyki Produkcyjnej (GMP), a obecnie w coraz większym stopniu na systemach: zapewnienia jakości zgodnie z normami ISO serii 9000 oraz Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli (HACCP), a także na kontroli zewnętrznej, niezależnej od producenta, sprawowanej przez wyspecjalizowane służby kontroli państwowej. Obecnie prowadzone są działania zmierzające do uporządkowania systemu urzędowej kontroli żywności w Polsce, które powinny doprowadzić do merytorycznej integracji tych służb. Należy także dążyć do wdrożenia systemów zapewniania jakości we wszystkich zakładach produkujących żywność oraz poszerzenie monitoringu jakości zdrowotnej żywności w zakresie wybranych zanieczyszczeń stwarzających ryzyko zagrożenia zdrowia, równolegle z monitoringiem jakości zdrowotnej racji pokarmowych, oraz obecności tych substancji w płynach ustrojowych, który powinien dać pełne rozeznanie na temat jakości zdrowotnej żywności.

Słowa kluczowe

EN

Poland; food; risk analysis; legal regulation; food safety; health quality

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 2000
• Tom: 27
• Numer: 2
• Opis fizyczny: p.194-212

Twórcy

autor

Szponar L

• National Food and Nutrition Institute in Warsaw, Warsaw, Poland

autor

Traczyk I.

Bibliografia

• 1. Biała Księga Bezpieczeństwa Żywności. Bruksela, 12 stycznia 2000 r., COM (1999) 719 final. Żywn. Żyw. Prawo Zdr. 2000, 1, 5.
• 2. Kłos A., Rozmysł E., Stężycka E. i in.: Kadm i ołów spożywany w całodziennych posiłkach stosowanych w żywieniu młodych mężczyzn. Bromat. Chem. Toksykol., 1996, 1, 31.
• 3. Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997 r.
• 4. Marzec Z.: Analityczna i obliczeniowa ocena pobrania kadmu, rtęci i ołowiu z całodziennymi racjami pokarmowymi osób dorosłych. Bromat. Chem. Toksykol; 1999, 3, 247.
• 5. Marzec Z.: Ocena pobrania kadmu, rtęci i ołowiu z całodziennymi racjami pokarmowymi. Bromat. Chem. Toksykol., 1998, 1, 35.
• 6. Michna W.: Raport z badań monitoringowych nad jakością gleb, roślin, produktów rolniczych i spożywczych w 1998 roku. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa 1999.
• 7. Przybylska A.: Zatrucia i zakażenia pokarmowe w 1996 roku. Przegl. Epidem; 1998, 1-2, 77.
• 8. Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w sprawie szczególnych warunków produkcji i wprowadzania do obrotu dietetycznych środków spożywczych, używek przeznaczonych do celów dietetycznych i odżywek. Dz. U. Nr 108, poz. 520 z późn. zm.
• 9. Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 8 października 1999 r. w sprawie organizmów genetycznie zmodyfikowanych. Dz. U. Nr 86, poz. 962 10. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 28 grudnia 1998 r. w sprawie nadania statutu Głównemu Inspektoratowi Weterynarii. Dz. U. Nr 162, poz. 1154.
• 11. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie nadania statutu Głównemu Inspektoratowi Sanitarnemu. Dz. U. Nr 111, poz. 1315.
• 12. Szponar L., Traczyk I.: Zagrożenia zdrowia poprzez żywność i pożywienie w Polsce - hipotezy i fakty. Materiały z konferencji nt. Zanieczyszczenia chemiczne i fizyczne żywności. Analiza ryzyka zdrowotnego i żywieniowego, 18-19 listopada 1999 r. Polskie Towarzystwo Technologów Żywności, SGGW, 1999, 139.
• 13. Traczyk I., Wojtasik A., Rutkowska U. i in.: Jakość zdrowotna krajowych racji pokarmowych - badania analityczne i ocena teoretyczna. Zawartość azotanów i azotynów w racjach pokarmowych wybranych grup społeczno-dochodowych. Żyw. Człow. Metab. (w druku).
• 14. Traczyk I., Szponar L.: Zawartość azotanów i azotynów w racjach pokarmowych wegetarian i osób żywiących się tradycyjnie (w druku).
• 15. Turlejska H., Szponar L., Pelzner U.: Dobra praktyka produkcyjna w zakładach produkcji i przetwórstwa żywności, Warszawa, Prace IŻŻ 92, 1998.
• 16. Turlejska H., Szponar L.: Nadzór nad jakością zdrowotną żywności. Wprowadzenie systemu analizy zagrożeń i krytycznych punktów kontroli HACCP. Warszawa, Prace IŻŻ 82, 1997.
• 17. Tyszkiewicz S.: Prawo Unii Europejskiej. Zarządzanie ryzykiem oraz zasada ostrożności jako podstawy bezpieczeństwa zdrowotnego żywności. Materiały z konferencji nt. Zanieczyszczenia chemiczne i fizyczne żywności. Analiza ryzyka zdrowotnego i żywieniowego, 18-19 listopada 1999 r. Polskie Towarzystwo Technologów Żywności, SGGW, 1999, 164.
• 18. Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Inspekcji Sanitarnej. Tekst jednolity - Dz. U. z 1998 r., Nr 90, poz. 575 z późn. zm.
• 19. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o zwalczaniu chorób zakaźnych, badaniu zwierząt rzeźnych i mięsa oraz o Inspekcji Weterynaryjnej. Tekst jednolity - Dz. U. z 1999 r. Nr 26, poz. 206 z późn. zm.
• 20. Ustawa z dnia 25 listopada 1970 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia. Dz. U. Nr 29, poz. 245 z późn. zm.
• 21. Ustawa z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska. Dz. U., Nr 3, poz. 6 ze zm. 29 sierpnia 1997 r. Dz. U. Nr 133, poz. 885.
• 22. Wojtoń B., Różańska H., Różycki M.: Mikrobiologiczne zanieczyszczenia żywności pochodzenia zwierzęcego w Polsce. Medycyna Wet., 1997, 6, 3222.