PL
W ostatnich latach na rynku pojawiło się szereg nowych odmian populacyjnych, a także mieszańcowych o znacznie zwiększonych możliwościach plonowania. W pracy oceniono efekty hodowli żyta i ich wykorzystania w praktyce. Ocenę przeprowadzano metodą zmiany potencjału plonotwórczego odmian. W warunkach doświadczeń odmianowych, w okresie 1986–2000, w efekcie hodowli odmian średni przyrost plonów żyta wynosił 26 kg/ha/rok. Efekty potencjalnego postępu hodowlanego na etapie produkcji nasiennej i produkcji towarowej wynoszą odpowiednio 4,3 i 2,6 kg/ha. Praktyczne wykorzystanie efektów hodowli jest jeszcze mniejsze, ograniczane dodatkowo niskim poziomem agrotechniki w gospodarstwach. Jednym z głównych czynników nie satysfakcjonującego poziomu oddziaływania hodowli na produkcję jest rosnący rozdźwięk miedzy efektami hodowli a, wynikającym z braku popytu, zaopatrzeniem w nasiona nowych odmian.
EN
In last years many new high yielding population and hybrid varieties appeared on the market. In the paper effects of rye breeding and their practical utilization were estimated. The estimation was conducted by the method of changing yield potential of varieties. In conditions of varietal tests, in the period 1986–2000, the average yields of rye increased by 26 kg/ha/year as an effect of breeding. Potential effects of plant breeding on seed production and in merchandise production on farms were 4.3 and 2.6 kg/ha respectively. Practical utilization of the plant breeding effects is even lower, additionally limited by a low level of agricultural technology on farms. One of the main reasons of unsatisfactory breeding impact on the production level is an increasing dissonance between the breeding effects and the level of supply with seed of new varieties.