PL
W pracy przedstawiono skład aminokwasowy plonu białka 4 roślin: ziemniaka, jęczmienia jarego, rzepaku ozimego i pszenicy ozimej uprawianych w statycznym doświadczeniu nawozowym. Czynniki doświadczenia to: nawożenie mineralne NPK i nawożenie organiczne obornikiem oraz wapnowanie. Badania, przeprowadzone po 24 latach od założenia doświadczenia wykazały, że nawożenie mineralne powoduje wyraźne obniżenie zawartości większości aminokwasów, w odniesieniu do grupy aminokwasów egzogennych o 0,3% do 42,9%, w grupie aminokwasów endogennych o 3,3% do 31,9%. Wapnowanie gleby w efekcie spowodowało również obniżenie zawartości wielu aminokwasów, w przedziale od 5,0% do 12,0%. Jednocześnie wykazano, że nawożenie obornikiem wyraźnie zmniejsza negatywny wpływ nawożenia mineralnego, tak na obiektach wapnowanych, jak też niewapnowanych.
EN
Paper presented the amino acid composition of crop proteins from 4 plants: potato, spring barley, winter rape and winter wheat cultivated in the static fertilization experiment. The experimental factors were: mineral NPK fertilization, farmyard manure and liming. The research conducted, after twenty four years of caring out experiment showed that the mineral fertilization resulted in significant lowering the concentrations of most amino acids: in group of essential amino acids by 0,3% to 42,9%, in group of endogenic amino acids by 3,3% to 31,9%. Soil liming also decreased the contents of many amino acids within the range of 5,0% to 12,0%. At the same time, it was found that farmyard manure application distinctly lowered the negative effect of mineral fertilization both, on the limed and non-limed objects.