Wplyw nawozenia na plon i cechy jakosciowe ziemniaka przeznaczonego na czipsy

• Autorzy: Bogucka B , Wrobel E , Sienkiewicz S
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Określono wpływ zróżnicowanego nawożenia doglebowego, azotowego 100, 125 kg N·ha⁻¹ na plonowanie i cechy jakościowe jednej niemieckiej (Romula) i dwóch holenderskich (Lady Claire, Saturna) odmian ziemniaka na czipsy w latach 2003-2005 w północno-wschodniej Polsce. Doświadczenie polowe założono metodą losowanych bloków i podbloków w czterech powtórzeniach. Zakres badań obejmował plon ogólny bulw i jego strukturę, zawartość i plon skrobi, zawartość glukozy, ocenę przydatności bulw ziemniaka do wysmażania oraz efektywność nawożenia brutto i krańcową. Sezon wegetacyjny 2003 i 2005 roku zakwalifikowano jako suchy i ciepły, natomiast rok 2004 określono z kolei jako mokry i ciepły. Najwyższy plon ogólny i handlowy bulw oraz plon skrobi uzyskano z uprawy średnio wczesnej odmiany Romula. Odmiana Romula wyróżniała się najmniejszym udziałem bulw drobnych < 40 mm i największym udziałem bulw dużych > 60 mm. Odmiana ta zareagowała na wzrost dawki azotu najwyższą produktywnością brutto. Odmianę średnio późną Saturna cechowała najwyższa zawartość skrobi, największy udział bulw drobnych < 40 mm, a zarazem najmniejszy udział bulw dużych oraz najniższy plon handlowy bulw. Z wczesnej odmiany Lady Claire uzyskano najniższy plon ogólny bulw, najniższą zawartość i plon skrobi. Zarówno zawartość glukozy, jak i przydatność do wysmażania u wszystkich odmian ziemniaka była na wymaganym poziomie. Nie udowodniono statystycznie wpływu nawożenia azotowego na plon ogólny i handlowy bulw oraz plon skrobi. Jedynie w 2004 r. wyższe nawożenie azotem 125 kg·ha⁻¹ istotnie zwiększyło zawartość skrobi w bulwach. Nie stwierdzono wpływu zróżnicowanego nawożenia N na barwę czipsów.

EN

The effects of different nitrogen fertilization rates (100, 125 kg N·ha⁻¹) on the yield and qualitative characters of one German (Romula) and two Dutch (Lady Claire, Saturna) chip potato cultivars were studied. Field experiment was conducted within 2003-2005 in NE Poland, by using the randomized block and split-plot method, in four replications. The total tuber yield, yield structure, starch content, starch yield, concentration of reducing sugars, suitability of potato tubers for frying, as well as gross and marginal fertilization efficiency, were determined. The growing seasons 2003 and 2005 were classified as dry and warm, whereas the year 2004 was described as wet and warm. The highest total and marketable tuber yields and the highest starch yield were attained in case of the medium-early cultivar Romula. Romula cv. was also characterized by the lowest proportion of small tubers (< 40 mm) and the highest proportion of large tubers (> 60 mm). This cultivar responded to an increase in nitrogen rate by the highest gross productivity. The medium-late Saturna cultivar showed the highest starch content, at highest proportion of small tubers (< 40 mm), lowest proportion of large tubers, and the lowest marketable tuber yield. The early Lady Claire cultivar provided the lowest total tuber yield as well as the lowest yield and content of starch. Both, the concentration of reducing sugars and suitability for frying were satisfactory in all tested potato cultivars. The effect of nitrogen fertilization on total and marketable tuber yield, and starch yield was not confirmed by statistical analysis. Only in 2004 the higher nitrogen rate (125 kg N·ha⁻¹) significantly increased the starch content in tubers.

Słowa kluczowe

PL

ziemniaki; plony; nawozenie; cechy jakosciowe; chipsy; przetworstwo ziemniaka; odmiany roslin

EN

potato; yield; fertilization; qualitative trait; crisp; potato processing; plant cultivar

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2006
• Tom: 511
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.197-208,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Bogucka B

• Katedra Prodkcji Roślinnej, Uniwersytet Warminsko-Mazurski, ul.Oczapowskiego 8, 10-718 Olsztyn

autor

Wrobel E

• Katedra Prodkcji Roślinnej, Uniwersytet Warminsko-Mazurski, ul.Oczapowskiego 8, 10-718 Olsztyn

autor

Sienkiewicz S

• Katedra Chemii Rolnej i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Bibliografia

• Bernat E. 1999. Wpływ nawożenia azotem na plon i jego strukturę nowych odmian jadalnych na glebach średnio zwięzłych. Mat. konf. nauk. „Ziemniak jadalny i dla przetwórstwa spożywczego - czynniki agrotechniczne i przechowalnieze warunkujące jakość”. IHAR, Radzików, 23-25 II 1999: 133-136.
• Chmura K. 2000. Czynniki modyfikujące strukturę plonu różnych odmian ziemniaka. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu 396: 187-191.
• Danilčenko H., Trečiokaitë E., Žabaliünienië D., Danilčenko W. 2000. Wpływ nawożenia na jakość bulw i produktów ziemniaczanych. Biuletyn IHAR 213: 137-147.
• Głuska A. 2000. Wpływ agrotechniki na kształtowanie jakości plonu ziemniaka. Biul. IHAR 213: 173-178.
• Gronowicz Z. 2000. Wpływ techniki nawożenia azotem nowych odmian ziemniaka jadalnego na plon i jego strukturę. Mat. konf. nauk. „Ziemniak spożywczy i przemysłowy oraz jego przetwarzanie”. Polanica Zdrój, 8-11 V 2000: 133-134.
• Jabłoński K. 2002a. Agrotechniczne i jakościowe efekty precyzyjnego proekologicznego nawożenia ziemniaków. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 489: 183-193.
• Jabłoński K. 2002b. Wpływ poziomów nawożenia azotowego nowych odmian ziemniaków jadalnych w latach 1998-2000 na plon i jego jakość oraz trwałość przechowalniczą. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 484: 211-217.
• Lis B., Wierzejska-Bujakowska A. 2000. Wykorzystanie azotu ptzez jadalne odmiany ziemniaka a ich plonowanie. Biul. IHAR 213: 87-98.
• Lisińska G. 2000. Czynniki surowcowe i technologiczne kształtujące jakość przetworów ziemniaczanych. Mat. konf. nauk. „Ziemniak spożywczy i przemysłowy oraz jego przetwarzanie”. Polanica Zdrój, 8-11 V 2000: 51-57.
• Mazurczyk W., Wierzbicka A., Wroniak J. 2005. Wykorzystanie azotu z nawozów mineralnych przez odmiany wczesne ziemniaka. Fragm. Agron. 1(85): 512-520.
• Szwejkowski Z. 1997. Badania ważniejszych elementów agroklimatu i ich wpływ na plonowanie wybranych roślin uprawnych. Opracowanie Zakładu Agrometeorologii UWM w Olsztynie.
• Wierzbicka A., Goliszewski W. 2002. Wpływ przygotowania sadzeniaków i nawożenia azotem na plonowanie wczesnych odmian ziemniaka Aksamitka i Gloria, zbieranych w trzech terminach. Biul. IHAR 221: 117-129.
• Wojnowska T., Wróbel E., Sienkiewicz S., Mozolewski W., Krzebietke S. 2002. Plon i zawartość związków organicznych w bulwach ziemniaka w zależności od dawki azotu i techniki nawożenia. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 489: 195-202.
• Zgórska K., Frydecka-Mazurczyk A. 2000a. Dobór odmian do przetwórstwa spożywczego. Mat. konf. nauk. „Ziemniak spożywczy i przemysłowy oraz jego przetwarzanie”. Polanica Zdrój, 8-11 V 2000: 80-81.
• Zgórska K„ Frydecka-Mazurczyk A. 2000b. Przechowywanie ziemniaka do konsumpcji i przetwórstwa. Mat. konf. nauk. „Ziemniak spożywczy i przemysłowy oraz jego przetwarzanie”. Polanica Zdrój, 8-11 V 2000: 33-40.
• Zgórska K., Frydecka-Mazurczyk A. 2002. Przydatność nowych polskich odmian ziemniaka do przetwórstwa spożywczego. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 489: 347-354.