Wplyw uzytkowania na wartosc ekologiczna srodladowych lak halofilnych

• Autorzy: Piernik A , Hulisz P. , Nienartowicz A.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania prowadzono na naturalnych łąkach słonych: w dolinie rzeki Zgłowiączki na Kujawach, oraz k. Pyzdr w Wielkopolsce. Przyczyną zasolenia tych terenów jest ascenzja wód mineralnych, kontaktujących się z cechsztyńskimi strukturami solnymi, do poziomu wód gruntowych. Pomimo zróżnicowanego poziomu i rodzaju zasolenia gleb stwierdzono podobny skład gatunkowy halofitów i występowanie podobnych zespołów roślinności słonolubnej. Na obu badanych obiektach największą powierzchnię zajmowały słone łąki ze świbką morską i miecznikiem nadmorskim (Triglochino-Glaucetum maritimae). Zwykle były one użytkowane jako łąki kośne. Na terenach wyłączonych z użytkowania obserwowano zarastanie siedliska trzciną (Phragmites australis), które w efekcie prowadziło do obniżenia wartości użytkowej łąk. Udział trzciny pospolitej był tu 2-4-krotnie większy niż na powierzchniach koszonych. Szansą na zachowanie bogactwa gatunkowego i wartości użytkowej tych siedlisk jest wdrażanie do praktyki zaleceń, dotyczących ochrony solnisk śródlądowych, zawartych w Poradnikach ochrony siedlisk i gatunków NATURA 2000 [Herbich 2004].

EN

The studies were carried out on natural saline meadows: in the valley of the Zgłowiączka river in the Kujawy region and in the surroundings of Pyzdry town in the Wielkopolska region. There are soils affected by the saline ground waters and springs in contact with the Zechstein rock salt. Although both investigated areas differ in the level and type of salinity the same halophytic plant species and the same plant associations were noted. Triglochino-Glaucetum maritimae association took the largest areas of these meadows. This type of meadow was usually used for mowing. The abandoned parts were overgrown by Phragmites australis which results in the lower value of hay. The share of Phragmites australis in the abandoned places was 2-4 times higher than on mown parts of the meadows. The recommendations from the guides for protection of habitats and species NATURA 2000 [Herbich 2004] should be put into the practice to keep species richness and ecological value of these rare inland saline habitats.

Słowa kluczowe

PL

zbiorowiska roslinne; koszenie; uzytkowanie; wartosc ekologiczna; gleby slone; wypas; laki halofilne

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2005
• Tom: 507
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.415-423,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Piernik A

• Uniwersytet Mikolaja Kopernika, ul.Gagarina 9, 87-100 Torun

autor

Hulisz P.

autor

Nienartowicz A.

Bibliografia

• Braun-Blanquet J. 1964. Pflanzensoziologie 3. Aufl.-Springer-Verlag, Wien: 865 ss.
• Brzeg A. 1998. Geobotaniczna charakterystyka projektowanego rezerwatu częściowego „Łąki Pyzdrskie” w Nadwarciańskim Parku Krajobrazowym. Rocz. Nauk. Pol. Tow. Ochr. Przyr. „Salamandra” 2: 5 - 37.
• Czerwiński Z. 1996. Zasolenie wód i gleb na Kujawach. Roczn. Gleb. 47(3/4): 131 - 143.
• Herbich J. (red.) 2004. Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. Siedliska morskie i przybrzeżne, nadmorskie i śródlądowe solniska i wydmy. Ministerstwo Środowiska, W-wa, T. 1: 219 ss.
• Hill M. O. 1979. TWINSPAN: A FORTRAN program for arranging multivariate data in ordered two-way table classification of individuals and attributes. Cornell University, Ithaca, NY: 91 ss.
• Jackowiak A. 1998. Geobotaniczna charakterystyka projektowanego rezerwatu częściowego „Łąki Pyzdrskie” w Nadwarciańskim Parku Krajobrazowym. Roczn. Nauk. PTOP „Salamandra” 2: 5 - 35.
• Kobendza R. 1922. Solanki i roślinność halofilna w Zgłowiączce. Kosmos 47: 52 - 59.
• Lembicz M. 1998. Life history of Puccinellia distans (L.) in the colonization of anthropogenic habitats. Phytocenosis 10: 1 - 34.
• Matuszkiewicz W. 2001. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Vademecum Geobotanicum. PWN W-wa: 537 ss.
• Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A., Zając M. 2002. Flowering Plants and Pteridophytes of Poland - a Checklist. Biodiversity of Poland. Vol. 1, Kraków: 442 ss.
• Nienartowicz A., Piernik A. 2004. *1340 Śródlądowe słone łąki, pastwiska i szuwary (Glauco-Puccinellietalia, część - zbiorowiska śródlądowe), w: Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 - podręcznik metodyczny. Siedliska morskie i przybrzeżne, nadmorskie i śródlądowe solniska i wydmy. Herbich J. (red.) 2004. Ministerstwo Środowiska, W-wa, T. 1: 97 - 119.
• Nowiński M. 1967. Polskie zbiorowiska trawiaste i turzycowe. PWRiL W-wa: 242.
• Olaczek R. 1967. Roślinność pastwiskowa na słonych glebach okolic Łęczycy. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 74: 65 - 70.
• Pielou E. C. 1975. Ecological diversity. John Wiley & Sons, USA: 165 ss.
• Richards L. A. (red.) 1954. Diagnosis and improvement of saline and alkali soils. Agriculture Handbook No. 60, USDA, Washington.
• Systematyka gleb Polski. 1989. Rocz. Glebozn. t. XL, 3/4: 160 ss.
• Szafer W., Zarzycki K. 1972. Szata roślinna Polski. PWN Warszawa: 586 ss.
• Van Der Maarel E. 1979. Transformation of cover-abundance values in phytosociology and its effect on community similarity. Vegetatio 39: 97 - 114.
• Warot L., Załuski T., Piernik A., Nienartowicz A., Pisarek R., Grzelka J., Grabowska J., Kunz M. 2001. Różnorodność ekologiczna krajobrazu w dolinie rzeki Zgłowiączki, w: GIS i teledetekcja w badaniach struktury i funkcjonowania krajobrazu. Nienartowicz A., Kunz M. (red.) Wyd. UMK, Toruń: 215 - 229.
• Wilkoń-Michalska J., Szadziewski R. 1977. Beziehungen zwischen der Flora and insbesondere der Dipterenfauna der binnenlandsalzböden von Kujawy. W: R. Tüxen (red.) Vegetation und Fauna, Ber. Symp. Internat. Verein. Veget. K-de: 253 - 264.