Uprawa pszenicy ozimej i pszenicy jarej w intensywnych zmianowaniach z bobikiem

• Autorzy: Hruszka M , Sadowski T.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W ośmioletnim (1978-1985) doświadczeniu na glebie typu czarnej ziemi pszenica ozima uprawiana w krótkich rotacjach trójpolowych najwyższe plony ziarna 5.56 t z lha (100%) wydała w następstwie „bobik-pszenica ozima-pszenica jara". W drugim wariancie zmianowania „bobik - pszenica jara - pszenica ozima" zniżka plonu wyniosła 14.0%, a w uprawie ciągłej - 16.6%. Zbyt częsta uprawa tego zboża, na przemian z bobikiem mimo dobrego przedplonu prowadziła do zniżki plonu rzędu 6,3% relatywnie do najwyższego. Pszenica jara najwyższy plon ziarna 5,35 t (100%) z lha uzyskała w uprawie na przemian z bobikiem. Po bobiku w zmianowaniu „bobik-pszenica jara-pszenica ozima" plon był zbliżony (tylko o 2% mniejszy). Dla tej formy pszenicy niekorzystne okazało się następstwo „bobik- pszenica ozima- pszenica jara" oraz uprawa po sobie; odpowiednie zniżki plonu wyniosły 17.8 i 16.3%. Obniżenie plonów ziarna pszenicy ozimej w gorszych stanowiskach było wynikiem redukcji liczby kłosów, a u pszenicy jarej redukcji liczby ziarn w kłosie. Obydwie pszenice w siewie ciągłym charakteryzowały się niższą długością źdźbeł. Badania pozwalają na stwierdzenie, że pszenica jara w pólnocno- wschodniej Polsce, uprawiana po bobiku, na glebie ciężkiej wysoko próchnicznej, dorównuje pszenicy ozimej poziomem plonowania.

EN

In an eight-year (1978-1985) field experiment on a black soil winter wheat grown in short three-course rotations, the highest yield (5.56t/ha=100%) was found for the sequence: field bean- winter wheat-spring wheat. In the second rotation: field bean-spring wheat-winter wheat, the yield was decreased by 14.0% and by 16.6% in continuous cultivation. The over-cultivation of this crop in rotation: field bean-winter wheat, despite the beneficial forecrop, decreased the yield by 6.3%. Spring wheat produced the highest yield of grain (5.35t/ha=100%) when alternated with field bean. When cultivated after field bean in the rotation: field bean-spring wheat-winter wheat, the yield was 2% lower. Both the sequence field bean-winter wheat-spring wheat and continuous cropping decreased the yield of spring wheat by 17.8% and 16.3%, respectively. The decrease in yield from winter wheat grown in disadvantageous/rotation positions corresponded with a reduction in ears and, in spring wheat, with a reduction in grains per ear. In continuous cultivation, culm length was shorter in both wheat forms. Spring wheat in north-eastern Poland grown after field bean in heavy soil with high humus content matches the yield of winter wheat.

Słowa kluczowe

PL

uprawa roslin; pszenica jara; pszenica ozima; bobik; zmianowanie; plony; monokultury

EN

plant cultivation; spring wheat; winter wheat; faba bean; crop rotation; crop; monoculture

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Academiae Agriculturae ac Technicae Olstenensis. Agricultura
• Rocznik: 1997
• Tom: 64
• Opis fizyczny: s.199-207,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Hruszka M

• Akademia Rolniczo-Techniczna, Olsztyn

autor

Sadowski T.

Bibliografia

• Adamiak J., Adamiak E., Zawiślak K. 1994. Reakcja pszenicy ozimej na udział zbóż w płodozmianie i dobórprzedplonów. Fragm. Agron., 1:82-87.
• Bachthaler G 1974. Probleme der Weizenmanokultur aus pflanzenbaulicher Sicht. Mitt. dt. Land-Ges.,8 9 (9):246-248.
• Bleckarczyk A,, Skrzypczak G., Spitalniak J. 1995, Response of winter wheat to previous crops and nitrogen fertilisation. Fragm. agron,, 2: 236-237.
• Heylanb K.U.1974.Uber den Einfluss der zunehmenden Sommerweizen- Monokultur auf den Kornertrag und die Kornertragsstruktur, Z. Acker- und Pflanzenbau, 140: 117-129,
• Hruszka M., Niewiadomski W, 1984. Pszenica ozima i jara w specjalistycznych zmianowaniach na glebie bardzo ciężkiej. Zesz. Probl. Post, Nauk Rol., 305: 303-306.
• Hruszka M., Kurowski T. 1995, Stan zdrowotny pszenicy ozimej uprawianej w ogniwie zmianowania z pszenicą jarą. W: Mat, XXXV Sesji Nauk. IOR Poznań. Cz.II-postery: 180-183.
• Johnston A.E. 1994. The Rothamsted Classical Experiments. In: Long-term Experiments in Agricultural and Ecological Sciences (Eds Leight R. A., Johnston A. E.) CAB International: 9-37.
• Kaczyński L. 1979. Porównanie pszenicy ozimej i jarej w aspekcie ich rejonizacji w Polsce. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 224:183-194.
• Kuś J., Nawrocki S., Jelinowski S., Płoszyńska W, 1990. Studia nad zwiększeniem udziału zbóż w strukturze zasiewów, III. Doświadczenia na glebach pszennych dobrych. Pam. Pul., 97:39-54.
• Kuś S., Kamińska M. 1993. Struktura plonu i architektura łanu pszenicy ozimej zależnie od zmianowania. Frag.Agron,, 4:27-28.
• Sadowski T. 1992. Pszenica ozima i jara w specjalistycznych płodozmianach. II. Morfometria i plonowanie. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricult., 54: 173-181.
• Wesołowski M. 1993. Wybrane elementy struktury łanu i plonu niektórych odmian pszenicy ozimej uprawianej w płodozmianie i monokulturze. Frag. Agron,, 4: 29-30,
• Zawiślak K., Niewiadomski W,, Janczak D., Grejner M. 1982. Reakcja pszenicy ozimej i pszenicy jarej na różne przedplony i uprawę w monokulturze. Acta Univ, Agric. (Brno), Fac. Agron., 30(3):35-42.