Influence of soil acidity and periodical drought on yield of winter oilseed rape seeds in relation to nitrogen rates

• Autorzy: Barszczak T , Barszczak Z

Warianty tytułu

PL

Wplyw zakwaszenia gleby i okresowej suszy na plon nasion rzepaku ozimego w zaleznosci od dawki azotu

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The changes in the seed yields of the improved forms of winter oilseed rape in the arrangement depended on periodical drought in the phase of start of budding to the flowering end (determined by the precipitation difference of 135 mm), nitrogen rates of 140 and 280 kg N/ha applied once a spring in the beginning of growth period, soil acidity in the upper soil layer amounting to pH KCl 6.4, 4.9 and 4.1 of the Mar, Panter, Bolko, Ceres and Liporta cultivars were investigated in the work. The experiment was carried out in soil containers of the surface of 0.126 m² and the height of 150 cm placed in the field and filled up with the soil profile consisting of loamy sand on medium loam with different acidity. The highest differences in yields were mainly caused by nitrogen fertilization, rainfall, cultivars and soil acidity. The highest yields were obtained on soil with pH 4.9. Reduction of rainfalls led to the significant enlargement of differences due to acidity. Those differences depended also on the nitrogen rate. At a lower rate they were not significant while at a highest one they considerably increased. The periodical drought caused a significant decrease in efficiency of the fertilizing nitrogen. As far as varieties were concerned, there were Mar and Panter cultivars which gave significantly higher yields than the others. The distinct changes in the number of lateral branches were caused by the nitrogen rate and rainfalls. The highest number of lateral branches was found in the Mar and Liporta cultivars. The seeds of the Mar variety had much lower TSW in comparison with the Panter, Bolko and Ceres cultivars. The fat and protein content depended on cultivars. The highest protein concentration and at the same time the lowest fat content were found in the Boiko cultivar seeds. The similar protein content was found in the seeds of the remaining cultivars. The highest fat concentration was in the seeds of the Mar cultivar.

PL

W pracy badano zmiany plonów nasion podwójnie ulepszonych form rzepaku ozimego w układzie zależnym od okresowej suszy w fazie od początku pąkowania do końca kwitnienia (określonej różnicą 135 mm opadu), dawki azotu 140 i 280 kg N na ha stosowanego jednorazowo wiosną w okresie ruszenia wegetacji, zakwaszenia gleby w warstwie wierzchniej pHKCl 6.4, 4.9 i 4.1, odmian Mar, Panter, Bolko, Ceres i Liporta. Doświadczenie wykonano w wazonach gruntowych o powierzchni 0.126 m² i wysokości 150 cm, które zostały zlokalizowane w polu i napełnione profilem gleby, piaskiem gliniastym na glinie średniej o różnym zakwaszeniu. Największe plony uzyskano na glebie o pH 4.9. Obniżenie opadów istotnie zwiększało różnice powodowane zakwaszeniem. Różnice te były też zależne od dawki azotu. Przy mniejszej dawce były one niewielkie, natomiast przy wyższej uległy istotnemu zwiększeniu. Okresowa susza spowodowała istotne zmniejszenie efektywności azotu nawozowego. W doświadczeniu istotnie wyżej od pozostałych plonowały odmiany Mar i Panter. Wyraźne zmiany w liczbie pędów bocznych powodowała dawka azotu i opady. Największą liczbę pędów bocznych stwierdzono u odmian Mar i Liporta. Odmiana Mar tworzyła nasiona o istotnie mniejszej MTN w porównaniu do odmian Panter, Bolko i Ceres. Zawartość tłuszczu i białka była zależna od odmian. Największą koncentrację białka i równocześnie najmniejszą tłuszczu stwierdzono w nasionach odmiany Bolko. Nasiona pozostałych odmian zawierały zbliżone zawartości białka. Największą koncentrację tłuszczu stwierdzono w nasionach odmiany Mar.

Słowa kluczowe

PL

susza; rosliny oleiste; gleby; uprawa roslin; nawozy azotowe; zakwaszenie; nawozenie; plonowanie; rzepak ozimy

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 1994
• Tom: 413
• Opis fizyczny: s.27-32,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Barszczak T

• Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego, ul. Rakowiecka 26/30, 02-528 Warszawa

autor

Barszczak Z

• Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego, ul. Rakowiecka 26/30, 02-528 Warszawa

Bibliografia

• 1. Barszczak Z., Barszczak T., Kot A.: Wrażliwość odmian i rodów rzepaku ozimego na zakwaszenie i okresowy niedobór wody w glebie. Zesz. Probl., Rośliny Oleiste, Wyniki badań 1986, I, 182-190, 1989.
• 2. Barszczak Z., Barszczak T., Górczyński J., Kot A.: Wpływ wilgotności, zakwaszenia gleby i dawki azotu na cechy morfologiczne roślin i plon odmian rzepaku ozimego. Zesz. Probl., Rośliny Oleiste, Wyniki Badań 1989, I, 173-182, 1990.
• 3. Barszczak Z., Barszczak T., Górczyński J., Kot A.: Wpływ okresowej suszy, zakwaszenia gleby i dawki azotu na masę i skład chemiczny nasion rzepaku ozimego. Zesz. Probl., Rośliny Oleiste, Wyniki badań 1990, I, 221-229, 1991.
• 4. Barszczak Z., Barszczak T., Górczyński J., Kot A.: Effect of moisture, nitrogen doses and soil acidity on seed yield, chemical composition, thousand seed weight of some winter oilseed rape cultivars. Proc. 8th Int. Rapeseed Cong., Sascatoon, 4, 1181-1185, 1991.
• 5. Barszczak Z., Barszczak T., Foy C.D.: Effects of moisture, nitrogen rates and soil acidity on seed yield and chemical composition of winter oilseed rape cultivars. J. Plant Nutr., 16(1), 85-96,1993.
• 6. Dembińska H.: Wpływ jesiennych i wiosennych niedoborów wody na rozwój i strukturę plonu rzepaku ozimego. Rocz. Nauk Rol., A, 96, 73-96, 1979.
• 7. Foy C.D.: Physiological effects of hydrogen aluminum and manganese toxicities in acid soil. In: Soil Acidity and Liming (ed. F. Adams). 2nd Edition, Soil Sci. Soc. Am., Madison, WJ., 57-97, 1984.
• 8. Foy C.D.: Soil chemical factors limiting plant growth. In: Adv. in Soil Science (ed. J.L. Hatfield). Springer Verlag, New York, 19, 97-149, 1992.
• 9. Klatt P.: Technic und Technologie der Beregnung. Ltd., Berlin, 320-326, 1970.
• 10. Krizek D.T., Foy C.D.: Role of water stress in differential aluminum tolerance of two barley genotypes grown in acid soil. J. Plant Nutr., 11, 351-367, 1988.
• 11. Krizek D.T., Foy C D.: Role of water stress in differential aluminum tolerance of six sunflower cultivais grown in acid soil. J. Plant Nutr., 11, 387-408, 1988.
• 12. Marska E., Seidler M.: Wpływ zróżnicowanej wilgotności gleby na morfologiczne cechy uszlachetnionych odmian rzepaku ozimego. Zesz. Probl., Rośliny Oleiste, Wyniki badań 1988, I, 162-168, 1989.
• 13. Marska E., Seidler M.: Wybrane parametry gospodarki wodnej podwójnie uszlachetnionych odmian rzepaku ozimego w warunkach zróżnicowanej wdgotności gleby. Zesz. Probl., Rośliny Oleiste, Wyniki badań 1988, I, 152-161, 1989.
• 14. Mc Pherson H.R., Scarth S.R., Rirner S.R., Mc Vetty P.B.E The effect of drought stress on yield determination in oilseed rape. 7th Int. Rapeseed Congress, Poznań, 3, 822-827, 1987.
• 15. Szukalski H., Sikora H., Szukalska-Gołąb W.: Reakcja różnych odmian rzepaku na wilgotność gleby. Zesz. Probl., Rośliny Oleiste, Wyniki Badań 1988, I, 146-151, 1989.