Wplyw elementow meteorologicznych na plonowanie roslin uprawnych w pietrach wysokosciowych Polskich Karpat Zachodnich

• Autorzy: Skowera B

Warianty tytułu

EN

Influence of meteorological elements on the crops of cultivated plants in altitudal zones of the Polish West Carpathians MTS.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przeanalizowano wpływ średniej temperatury powietrza i sum opadów atmosferycznych na plony owsa i ziemniaków na obszarze Polskich Karpat Zachodnich, w dwu wyróżnionych w tej pracy piętrach wysokościowych; 200-500 m n.p.m. i 500-750 m n.p.m. Analiza uzyskanych związków statystycznych pozwoliła określić, w których miesiącach okresu wegetacyjnego warunki termiczne i opadowe odgrywają największą, rolę w kształtowaniu plonów owsa i ziemniaków na badanym obszarze. Najsilniejsze związki plonów owsa z temperaturami uzyskano dla kwietnia, a z sumą opadów dla maja - uzyskane korelacje są dodatnie, W przypadku plonów ziemniaków najsilniejsze związki ich plonów; z temperaturą uzyskano dla maja i czerwca, z sumą opadów dla miesięcy letnich od czerwca do sierpnia. Przy czym korelacje opadów miesięcy letnich z plonami ziemniaków są ujemne, co świadczy o nadmiarach opadów w tych miesiącach dla tej rośliny, korelacje plonów z temperaturami są dodatnie. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że oszacowane zmiany plonów badanych roślin pod wpływem elementów meteorologicznych są zróżnicowane w wyróżnionych piętrach wysokościowych.

EN

This paper presents analysis of the influence of mean air temperature and rainfall on potatoes and oat crops in the Polish West Carpathians Mts, Two altitudal zones: 200-500 and 500-750 m a.s.l. were distinguished. Analysis of statistical connections enabled to determine in which months of vegetation season the thermal and rainfall conditions play decisive role in the process of the forming of oat and potatoes craps structure on the investigated area. The strongest connect ions between oat crops and both air temperature and rainfall were obtained for April and May respectively, while for potatoes crops the strongest connections with temperature were obtained for total rainfall in summer months (VI-VIII). Correlation between total rainfall and potatoes crops are negative what can be explained by excessive rainfall in months from June to August on the investigated area. Estimated crops changes of tested plants in dependence on meteorological elements are different in both allitudal zones.

Słowa kluczowe

PL

Polska; Karpaty Zachodnie; rosliny uprawne; plonowanie; klimat; zroznicowanie klimatyczne; czynniki meteorologiczne; temperatura powietrza

EN

Poland; Western Carpathians Mountains; cultivated plant; yielding; climate; climatic differentiation; meteorological factor; air temperature

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrophysica
• Rocznik: 2000
• Tom: 34
• Opis fizyczny: s.169-180,tab.,wykr.,bibliogr.

Twórcy

autor

Skowera B

• Akademia Rolnicza, Krakow

Bibliografia

• 1. Bac S,(Red,): Agroklimatyczne podstawy melioracji wodnych w Polsce. Warszawa, PWRiL, 1982.
• 2. Bombik A., Jankowska J., Starczewski J.: Wpływ czynników meteorologicznych na plonowanie zbóż w warunkach produkcyjnych. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu, Konferencje XV, 313, 27-35, 1997.
• 3. Górski T.: W sprawie określenia wpływu pogody na rośliną. Post. Nauk Roln., 11, 4, 1964,
• 4. Herse J. (Red.): Szczegółowa Uprawa Roślin. Wyd. IV, PWN, Warszawa, 1981.
• 5. Hess M.: Piętra klimatyczne w polskich Karpatach Zachodnich. Zesz. Nauk. UJ, Prace Geogr., 11, 1965.
• 6. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, 1976-1981. Opady atmosferyczne.
• 7. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, 1976-1985. Miesięczny Przegląd Agrometeorologiczny (styczeń-grudzień),
• 8. Kołodziej J.: Plonowanie ziemniaków średni ówczesnych w dwóch rejonach klimatycznych Polski południowej. XXV Zjazd A grometeorologów. Mat. Konf., ART Olsztyn, 72-76, 1994.
• 9.Koźmiński C.; Prognozowanie plonów owsa w Polsce na podstawie danych agrometeorologicznych XXV Zjazd Agro meteorologów. Mat. Konf., ART Olsztyn, 77-75, 1994.
• 10. Nagawiecka H.; Wskaźniki zużycia i potrzeb wodnych w produkcji roślinnej w rejonie Krakowa. Zesz. Nauk. AR Kraków, Rozprawy, 58, 1978.
• 11. Rocznik Statystyczny, 1976-1985. Wojewódzki Urząd Statystyczny (Bielsko-Biała, Kraków, Nowy Sącz, Tarnów),
• 12. Zawora T,, Olechnowicz-Bobrowska B., Pasela E.; Wpływ ilości i częstości opadów atmosferycznych na plonowanie roślin uprawnych w Karpatach Zachodnich. Probl. Zagosp. Ziem Górskich, 30, 89-102, 1990.
• 13.Zieliński Ii.: Tablice Statystyczne. PWN, Warszawa, 1972.