PL
W artykule przedstawiono wyniki eksperymentalnych badań wpływu długości umocnień w dolnym stanowisku jazu na kształtowanie się miejscowych rozmyć dna. Doświadczenia przeprowadzono na modelu budowli z wypływem wody spod zasuwy, z niecką do rozpraszania energii i poziomym, płaskim umocnieniem dna długości 0,50, 1,00 i 2,00 m. W doświadczeniach wykorzystano jeden materiał rozmywalny – piasek o charakterystykach uziarnienia d₅₀ = 1,1 mm, (d₈₄/d₁₆)⁰‧⁵ = 1,77. Wydłużanie umocnień dna koryta w dolnym stanowisku jazu wpływa na opóźnienie rozwoju rozmycia w czasie, co jest wynikiem zmniejszania się burzliwości strumienia wraz z odległością od końca odskoku hydraulicznego utrzymywanego w niecce. Im dłuższy odcinek umocnionego dna za wypadem, tym mniejsze jest nachylenie obniżającego się stoku wyboju, a maksymalna głębokość rozmycia bardziej oddalona od budowli, co ważne jest z punktu widzenia zachowania jej stateczności.
EN
In paper is presented investigation results of scour in downstream of weir for different length of bed protection. Investigations were conducted on model taired construction with the over of water above the gate, with stilling pool and horizontal bed protection about lengths 50, 100 and 200 cm. Model was made in geometrical scale 1 : 30. As eroded material in experiments was used sand, d₅₀ = 1,1 mm, (d₈₄/d₁₆)⁰‧⁵ = 1,77. Increase length of bed protection in downstream influence on slow down of scouring process, what is due of decrease turbulence intensity of stream below hydraulic jump. For longer bed protection obtained smaller upstream slope of the scour hole and further location place of occurrence maximum depth of scour. Reduction maximum scour depth and the upstream slope of the scour hole minimise the risk of weir failure.