Wplyw fruktanow na biodostepnosc wybranych skladnikow mineralnych

• Autorzy: Cieslik E , Topolska K
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono przegląd piśmiennictwa krajowego i zagranicznego dotyczącego biodostępności wapnia, magnezu, żelaza, cynku i miedzi oraz wpływu fruktanów na ich absorpcję z diety. Istnieją dowody na to, że fruktany, niskocząsteczkowe węglowodany nie ulegające trawieniu, a będące naturalnie występującymi składnikami diety, mogą polepszać jakość życia i powodować wzrost odporności na choroby ludzi i zwierząt. Do potencjalnych korzyści dla zdrowia można zaliczyć ich funkcję prebiotyczną, zwiększenie odporności na patogeny, obniżanie poziomu lipidów we krwi i ryzyka zachorowania na chorobę wieńcową serca oraz właściwości antynowotworowe. Stymulujący wpływ fruktooligosacharydów (FOS) na biodostępność wybranych pierwiastków można wytłumaczyć fermentacją tych cukrów w jelicie grubym, dzięki czemu powstają krótko łańcuchowe kwasy tłuszczowe, obniża się pH w świetle jelita i następuje przerost jego błony śluzowej, dając w rezultacie zwiększenie absorpcji niektórych składników mineralnych.

EN

The present paper reviews Polish and foreign papers focusing on bioavailability of calcium, magnesium, iron, zinc and copper and the effect of fructans on their absorption from diet. There are many evidences suggesting that fructans, low-molecular-weight non-digestible carbohydrates which are naturally occurring dietary constituents may improve the quality of life and increase disease resistance in both humans and animals. The potential health benefits of these compounds are: prebiotic effect and better resistance to pathogens, reduction in blood lipids and the risk for coronary heart disease, antitumor properties and immune stimulation. The stimulatory effect of fructooligosaccharides (FOS) on the bioavailability of selected elements has been explained by fermentation of these sugars in the large intestine, which leads production of short-chain fatty acids, reduction of luminal pH and induction of epithelial cells proliferation, which results in the increase of some minerals absorption.

Słowa kluczowe

PL

odpornosc na choroby; zelazo; fruktany; wapn; cynk; dieta; magnez; skladniki mineralne; miedz; zywienie czlowieka

EN

disease resistance; iron; fructan; zinc; calcium; diet; magnesium; mineral component; copper; human nutrition

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywność Nauka Technologia Jakość
• Rocznik: 2002
• Tom: 09
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.5-16,bibliogr.

Twórcy

autor

Cieslik E

• Akademia Rolnicza, Krakow

autor

Topolska K

• Akademia Rolnicza, Krakow

Bibliografia

• [1] Bojarski K., Pasternak K., Jarząbek K., Zajączkowski K.: Cynk i miedź w doświadczalnym ostrym zapaleniu trzustki, Biul. Magnezol., 1,2000, 5-11.
• [2] Brink E.J., Beynen A.C., Dekker P.R., Beresteijn E.C.H.V., Meer R.V.D: Interaction of calcium and phosphate decreases ileal magnesium solubility and apparent magnesium absorption in rats, J. Nutr., 122,1992, 580-586.
• [3] Brzozowska A. (red.): Składniki mineralne w żywieniu człowieka. Wyd. AR, Poznań, 1999.
• [4] Cieślik E., Filipiak - Florkiewicz A.: Topinambur (Helianthus tuberosus L.) - Możliwości wykorzystywania do produkcji żywności funkcjonalnej, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 1 (22), 2000, 73-81.
• [5] Cieślik E., Prostak A., Pisulewski P.M.: Funkcjonalne właściwości fruktanów, Żywność. Nauka.
• Technologia. Jakość, 1 (26), 2001, 5-12.
• [6] Coudray C., Bellanger J., Castiglia-Delavaud C., Rèmèsy C., Vermorel M., Rayssignuier Y.: Effect of soluble or partly soluble dietary fibres supplementation on absorption and balance of calcium, magnesium, iron and zinc in healthy young men, Eur. J. Clin. Nutr., 51,1997, 375-380.
• [7] Czarnocińska J., Krejpcio Z., Dolata M., Gawęcki J., Wójciak R.W., Filipowski P., Wiśniewska J.: Assessment of iron bioavailability from iron lactate depending on the level of dietary iron, Pol. J.
• Food Nutr. Sci., 3 (9), 2000, 55-59.
• [8] De Luca H.F.: Some new concepts emanting from a study of the metabolism and function of vitamin D, Nutr. Rev. 38, 1980, 169-172.
• [9] Delzenne N., Aertssens J., Verplaetse H., Roccaro M., Roberfroid M.: Effect of fermentable fructooligosaccharides on mineral, nitrogen and energy digestive balance in the rat. Life Sci., 57, 1995, 1579-1587.
• [10] Delzenne N.M., Kok N.N.: Biochemical basis of oligofructose - inducted hypolipidemia in animal models. J. Nutr., 129, 3, 1999, 1467S.
• [11] Fairweather-Tait S.J.: Bioavailability of copper. Eur. J. Clin. Nutr., 51, Supl., 1997, 24-26.
• [12] Greger J.L.: Nondigestible carbohydrates and mineral bioavailability. W: Nutritional and health
• benefits o f inulin and oligofructose, J. Nutr., 129, 1999, 1434-1435.
• [13] Hurrell R.F.: Bioavailability of iron. Eur. J. Clin. Nutr., 51, Supl., 1997, 4-8.
• [14] Inulin and oligofructose stimulate calcium absorption. Act. Food Sci. Monitor, 2000, 2, 3-4.
• [15] Kasperowicz A.: Fruktany. Część I., Postępy Nauk Rolniczych, 1995, 1, 49-57.
• [16] Kozłowska H., Troszyńska A.: Rola naturalnych substancji nieodżywczych pochodzenia roślinnego jako składników żywności funkcjonalnej. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 1999, 4 (21), Supl., 63-74.
• [17] Król B., Klewicki R.: Charakterystyka składu wybranych koncentratów oligosacharydów o właściwościach funkcjonalnych. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 4 (21), Supl., 1999, 214-222.
• [18] Lorenz R., Kłocińska K. Znaczenie i rola suplementacji wapniem w zapobieganiu i leczeniu osteoporozy. Żyw. Człow. Metab., 26, Supl., 1999, 30-39.
• [19] New S.A.: Wpływ żywienia na stan kości ze szczególnym uwzględnieniem wapnia i fosforu. Żywność,Żywienie, Prawo a Zdrowie, 3, 2000, 305-310.
• [20] Nutritional and Health Benefits o f Inulin and Oligofructose. Proceedings of a Conference, Bethesda,1998.
• [21] Nutritional properties, inulin and oligofructose, ORAFTI, 2000, 3-24.
• [22] Ohta A., Baba S., Ohtsuki M., Taguchi A., Adachi T.: Prevention o f coprophagy modifies magnesium absorption in rats fed fructooligosaccharides, Br. J. Nutr., 75, 1996, 775-784.
• [23] Ohta A., Baba S., Ohtsuki M., Takizawa T., Adachi T., Hara H.: In vivo absorption of calcium carbonate and magnesium oxide from the large intestine in rats, J. Nutr. Sci, Vitaminol., 43, 1997, 35-46.
• [24] Ohta A., Baba S., Takizawa T., Adachi T.: Effects of fructooligosaccharides on the absorption of magnesium in the magnesium - deficient rat model, J. Nutr. Sci. Vitaminol., 40, 1994, 171-180.
• [25] Ohta A., Ohtsuki M., Baba S., Takizawa T., Adachi T., Kimura S.: Effects of fructooligosaccharides on the absorption of iron, calcium and magnesium in iron-deficient anemic rats, J. Nutr. Sci. Vitaminol, 41, 1995, 281-291.
• [26] Ohta A., Ohtsuki M., Takizawa T., Inaba H., Adachi T., Kimura S.: Effects of fructooligosaccharides on the absorption of magnesium and calcium by cecectomized rats, Internat. J. Vit. Nutr. Res., 64, 1994,316-323.
• [27] Ohta A., Ohtsuki M., Uehara M. i in.: Dietary fructooligosaccharides prevent postgastrectomy anemia and osteopenia in rats, J. Nutr., 128, 1998,485-490.
• [28] Rao A.V.: Dose - response effects of inulin and oligofructose on intestinal bifidogenesis effects, J. Nutr., 129 (3), 1999, 1442S.
• [29] Reading S., Aramendi S., Gibson G., Mc Cartney A.: An in vitro investigation of the minimum
• fructo - oligosaccharide dose a prebiotic effect. Functional properties of non - digestible carbohydrates, INRA, Nantes, 1998, 182.
• [30] Roberfroid M.B.: Caloric value of inulin and oligofructose, J. Nutr., 129 (3), 1999, 1436S.
• [31] Sakun U.M., Sviridov V.F., Grebenuk V.V., Grinrenko I.G., Groushetsky R.I., Guliy I.S., Bobrovnik L.D.: Inulin as a prophylactic in the treatment of heart diseases: Proceedings of the Seventh Seminar on Inulin, Leuven, Belgium, 1998, 162-165.
• [32] Sandström B.: Bioavailability of zinc. Eur. J. Clin. Nutr., 51, Supl., 1997,4-8.
• [33] Schaafsma G.: Bioavailability of calcium and magnesium. Eur. J. Clin. Nutr., 51, Supl., 1997, 13-16.
• [34] Scholz-Ahrens K.E., Schaafsma G., van den Heuvel E.G.H.M., Schrezenmeir J.: Effects of prebiotics on mineral metabolism, Am. J. Clin. Nutr., 73, Supl., 2001, 459-464S.
• [35] Scholz-Ahrens K.E., van Loo J., Schrezenmeir J.: Effect of fructose on bone mineralization in ovariectomized rats is affected by dietary calcium, Am. J. Clin. Nutr., 73, 2001, 498S (abstr.).
• [36] Schulz A.G.M., Amelsvoort J.M.M., Beynen A.C.: Dietary native resistant starch but not retrograded resistant starch raises magnesium and calcium absorption in rats, J. Nutr., 123,1993, 1724-1731.
• [37] Snedecker S.M., Smith S.A., Greger J.L.: Effect of dietary calcium and phosphorus levels on the utilisation of iron, copper and zinc by adult males, J. Nutr., 112, 1982, 136-143.
• [38] Tomasik P.: Prebiotyki i probiotyki. Zdrowa Żywność, Zdrowy Styl Życia, Polskie Towarzystwo Promocji Zdrowego Życia i Żywności, 1, 2001.
• [39] Van den Heuvel E., Muys T., van Dokkum W., Schaafsma G.: Oligofructose stimulates calcium
• absorption in adolescents, Am. J. Clin. Nutr., 69, 1999, 544-548.
• [40] Van den Heuvel E., Schaafsma G., Muys T., van Dokkum W.: Nondigestible oligosaccharides do not interfere with calcium and nonheme - iron absorption in young healthy men, stimulates calcium absorption in adolescents, Am. J. Clin. Nutr, 67, 1998,445-451.
• [41] Vervoort L., Van den Mooter G., Augustijns P., Vinckier I., Moldenaers P., Kinget R.: Development of inulin hydrogels as carriers for colonic drug targeting. Proceedings of the Seventh Seminar on Inulin, Leuven, Belgium, 1998, 138-146.
• [42] Vijn I., Van Dijken A., Lüscher M.L, Bos A., Smeets E., Wiesbeek P., Wiemken A., Smeekens S.: Synthesis of defined fructan molecules. Proceedings of the Seventh Seminar on Inulin, Leuven, Belgium, 1998, 126-131.